بانک وقت، راه حل اسپانیایی‌ها برای دوران ریاضت اقتصادی

شبکه رادیویی «ان پی آر» در آمریکا در گزارشی به نقش پررنگ «بانک وقت» یا‌‌ همان نهادهای فعال در زمینه بیع زمانی (وقت‌شرینگ) در دوران رکود اقتصادی اروپا پرداخته است.

در این گزارش موارد جالبی از نقش بانک وقت در ایجاد گروه‌های مردمی در کشور اسپانیا و کمک اعضا به یکدیگر شمرده شده است. جالب‌تر آن که بر اساس این گزارش بعضی از شعبه‌های بانک وقت «واحد پولی» مخصوص خود را نیز چاپ کرده‌اند.

لولا سانچز یکی از کسانی است که به عضویت «بانک وقت» درآمده، او به تازگی موفق شده با پس‌انداز مقداری پول یک خودرو مجهز به سطح شیبدار مخصوص صندلی چرخدار بخرد و پسر فلجش را با آسودگی بیشتری به همراه خود بیرون ببرد.

پیشتر زمانی که اوضاع اقتصادی اسپانیا بهتر بود، یک پرستار هر روز برای کمک به خانم سانچز به دیدار او و پسر معلولش می‌رفت. اما با اجرای طرح ریاضت اقتصادی در این کشور، ویزیت روزانه پرستار متوقف شد و مدتی است که لولا سانچز به جای کمک پرستار، ماهانه یک فقره چک به مبلغی ناچیز دریافت می‌کند.

این مادر اسپانیایی می‌گوید: «من بیشتر ازمساعدت مالی به کمک فیزیکی نیاز دارم، چون خودم نمی‌توانم به تنهایی پسرم را از جایش بلند کنم.»

بدین ترتیب بود که اوایل سال جاری میلادی، لولا سانچز به عضویت «بانک وقت» محل خود درآمد. کمک «بانک وقت» به لولا و پسرش به این ترتیب صورت می‌گیرد که این نهاد به طور منظم اعضای خود را به یاری این دو می‌فرستد، بدون این که پولی در این بین رد و بدل شود. در مقابل لولا سانچز نیز با خودروی مخصوص خود به دیگر افراد معلول محله کمک می‌کند.

اما در شرایطی که آمار بیکاری در اسپانیا به رقمی نزدیک به ۲۵ درصد رسیده، این روز‌ها افراد زیادی در این کشور پیدا می‌شوند که بیشتر از آن که پولی برای خرج کردن داشته باشند «وقت» زیادی دارند.

بدین ترتیب، در دو سال گذشته، تعداد شعبه‌های «بانک وقت» تازه‌تأسیس در این کشور به دو برابر رسیده و هم اکنون حدود ۳۰۰ بانک وقت در اسپانیا فعالیت دارند. هر یک از این بانک‌ها به طور متوسط بین ۵۰ تا ۴۰۰ عضو را به خود جذب کرده‌اند، و برخی تا آنجا پیش رفته‌اند که واحد پولی خود را هم منتشر کرده و استفاده می‌کنند.

آن چه در این دسته نهاد‌ها مورد تأکید قرار می‌گیرد «برابری» است.

لولا سانچز می‌گوید برای او دانستن این مطلب خیلی اهمیت دارد که وقت او به اندازه وقت دیگران ارزشمند تلقی می‌شود. وی تأکید می‌کند که از نظر زمانی «هیچ تفاوتی بین یک ساعت کار یک متخصص کامپیو‌تر و یک نظافتچی وجود ندارد».

اما پدیده بانک‌های بیع زمانی چندان هم تازه نیست. این نوع بنگاه‌ها نخست در قرن ۱۹ میلادی در آمریکا و اروپا در میان سوسیالیست‌هایی شکل گرفت که اعتقاد داشتند رابطه‌ای مستقیم میان کاری که می‌کنند و دستمزدی که بابت آن می‌گیرند وجود دارد.

در اسپانیا هم به‌رغم نرخ بالای بیکاری که در بعضی محله‌ها به بالای ۳۰ درصد می‌رسد، ‌بانک وقت موفق شده به مردم عادی کمک کند راهی را در پیش گیرند که از آن طریق در زندگی یکدیگر نقش سازنده‌ای را ایفا کنند. نه کسی پولی می‌گیرد و نه می‌پردازد، اما همه راضی هستند.