جان کری خواستار از سرگیری مذاکرات فلسطینی‌ها و اسرائیل شد

جان کری، وزير امور خارجه جديد آمريکا

جان کری، وزير امور خارجه جديد آمريکا که از سه روز پيش کار خود را آغاز کرده است در تماس‌های تلفنی با رهبران اسرائيل و فلسطينی‌ها خواهان از سرگيری گفت‌و‌گوهای سياسی بين آنها شد.

آقای کری شامگاه يکشنبه، پانزدهم بهمن، از يکسو با شيمون پرز رييس جمهوری اسرائيل و بنيامين نتانياهو نخست وزير اين کشور، و از سوی ديگر، با محمود عباس رييس تشکيلات خودگردان فلسطينی تلفنی گفت و گو کرد.

پس از آنکه هفته گذشته سنای آمريکا به سناتور جان کری برای احراز سمت وزیر امور خارجه این کشور رای اعتماد داد، در واشينگتن اعلام شد که آقای کری در نخستين سفر خارجی خود به خاورميانه خواهد آمد تا برای از سرگيری مذاکرات راکد مانده صلح اسرائيلی – فلسطينی تلاش کند.

آقای کری که ۲۸ سال در سنای آمريکا از جمله در مقام رياست کميسيون سياست خارجی خدمت کرده است، از نفوذ خوبی بر سران اسرائيلی و فلسطينی برخوردار است و ارزيابی می شود که شخصيت و وجهه او بتواند یخ گفت‌وگوهای صلح را آب کند.

مذاکرات ميان طرفین از پاييز سال ۲۰۰۸ و درحالی که دولت اهود اولمرت در آخرين هفته‌های کاری خود بود، راکد ماند زيرا بنيامين نتانياهو که پس از اولمرت به نخست وزيری رسيده بود، با ساخت و سازهای گسترده برای يهوديان در شهرک های یهودی نشين در شرق بيت المقدس و کرانه باختری، موجب خشم شديد فلسطينی ها شد و آنها بازگشت به ميز مذاکرات را به قطع اين ساخت و سازها مشروط کردند.

بسياری از ناظران می گويند که دولت باراک اوباما در چهار سال اول خود تلاش زيادی برای تشويق طرفين در اين نزاع ديرينه به بازگشت به ميز مذاکرات انجام نداد و همچنين از تلاش برای وادار کردن دولت نتانياهو به قطع خانه سازی ها در اراضی فلسطينی دست کشيد.

جفری گلدبرگ سردبير نشريه آمريکايی «آتلانتيک» که از نزديکان باراک اوباما محسوب می شود، ماه گذشته در انتقادی تند از بنیامین نتانياهو نوشت که باراک اوباما در آغاز کار خود از سياست های نتانياهو درمورد خانه سازی‌ها خشمگين می شد اما ديگر به اين افراطی گری های دولت اسرائيل «عادت» کرد و حتی ديگر به آن واکنش نشان نمی داد.

وی افزوده بود باراک اوباما معتقد است که دولتمردان اسرائيلی منافع ملی خود را تشخيص نمی دهند و از رسيدن به صلح با فلسطينی ها بيهوده درهراس هستند.

نتانياهو در واکنش به اين مقاله، گفته بود: «اين ملت اسرائيل هستند که با رای خود رهبرانی را برمی گزينند که منافع ملی کشورشان را بهتر از بيگانگان تشخيص می دهند.»

تماس تلفنی ميان جان کری با رهبران اسرائيلی و فلسطينی در حالی انجام شده است که بنيامين نتانياهو شنبه گذشته از سوی شيمون پرز مامور تشکيل دولت جديد اين کشور پس از انتخابات دو هفته پيش شد.

فلسطينی ها در واکنش به تشکيل دولت جديد اسرائيل به رهبری نتانياهو گفته اند که با هر دولتی در اين کشور همکاری خواهند کرد به شرط آنکه در مسير صلح گام بردارد و ساخت و سازها را متوقف کند.

شماری از سران تشکيلات فلسطينی همچنين از اين احتمال که يائير لاپيد، رهبر حزب جديد «يش آتيد» (آينده ای هست) با ديدگاه‎های هواداری از صلح وارد ائتلاف دولت جديد اسرائيل شود، ابراز خرسندی کرده و پيروزی اين حزب را که صاحب ۱۹ کرسی شده و پس از ليکود به دومين حزب اسرائيل مبدل شده است، يک «امر مثبت» تلقی کرده و گفته اند که می خواهند با آقای لاپيد ملاقات کنند.

بنیامین نتانياهو روز يکشنبه، پانزدهم بهمن، در آغاز تلاش ها برای تشکيل دولت ائتلافی جديد، در برابر شيمون پرز متعهد شد که برای پيشبرد صلح با فلسطينی ها تلاش کند هرچند که ناظران برای اين تعهد اعتبار زيادی قائل نيستند بويژه آنکه نتانياهو در روزهای اخير تکرار کرده و می گويد که مقابله با برنامه هسته ای ايران در صدر اولويت های دولت جديد او قرار دارد.

بسياری از ناظران می گويند که نتانياهو برای پيشبرد برنامه های خود در ارتباط با ايران، به همکاری نزديک تر آمريکا نياز دارد و لذا اين احتمال مطرح است که بخواهد نرمش هايی در قبال فلسطينی ها نشان دهد که آنها را به بازگشت به ميز مذاکرات تشويق کند - حتی اگر نتانياهو نخواهد که عملاً امتياز واقعی به فلسطينی ها بدهد.

سناتور کری در اولين سفر خارجی‌اش به خاورميانه، نخستين ديدارهای سياسی را با نخست وزير اسرائيل و رهبر تشکيلات فلسطينی انجام می دهد و پس از آن نيز در ماه مارس، نتانياهو برای ملاقات با باراک اوباما راهی آمريکا خواهد شد.

ناظران در اسرائيل می گويند که نتانياهو بايد در حالی به آمريکا برود که اميدی را برای تجديد مذاکرات سياسی با فلسطينی ها زنده کرده باشد تا ملاقات ميان وی با اوباما در مورد ايران و سوريه، موفقيت آميز باشد.