« روزهای سخت تری برای اقتصاد ايران در راه است.»
اين عنوان مقاله ای تحليلی از خبرگزاری « آسوشيتدپرس» است که می نويسد: بحران اقتصادی ای که در آمريکا و اروپا، گريبانگير بازارهای مالی و اعتباری شده است، روزهای دشواری را برای ايران رقم می زند و حتی اين روند، با سقوط قيمت نفت خام که ۹۰ درصد درآمدهای دولت ايران از آن تامين می شود، از هم اکنون آغاز شده است.
اين خبرگزاری نوشته است: همين چند هفته پيش بود که يکی از روحانيون ايران در خطبه های نماز جمعه، بحران اقتصادی آمريکا را نوعی کيفر الهی خوانده بود.
البته دراين روزها، اين سخن ديگر، کمتر شنيده می شود، چون بحران اقتصادی گريبان ايران را نيز گرفته و از آن جا که دولت جمهوری اسلامی نتوانسته است در زمانی که قيمت هر بشکه نفت بالای ۱۰۰ دلار بود، پولی ذخيره کند، اکنون با افت شديد درآمد ارزی مواجه شده است.
در گزارش آسوشيتدپرس آمده است که به دو دليل، ايران روزهای سخت تری پيش رو دارد؛ نخست اينکه دولت محمود احمدی نژاد نتوانسته است با افزايش بهای نفت، صندوق ذخيره ارزی را تقويت کند و دوم آنکه مجبور شده است تا برای کنترل تورم، پول نفت را برای کالاهای اساسی و مصرفی هزينه کند.
به نوشته اين خبرگزاری، محسن صفايی فراهانی، نماينده سابق مجلس و عضو حزب مشارکت، گفت: « ايران، فرصتی طلايی در تاريخ داشت که زير اشتباه سياست های دولت مدفون شد.»
گزارش های اخير حاکی از آن است که دولت جمهوری اسلامی ايران در حال حاضر چيزی کمتر از ۹ ميليارد دلار موجودی مالی دارد تا بتواند ضمن پرداخت بدهی های خارجی، مواد مصرفی و کالاهای اساسی را نيز وارد کند.
اين در شرايطی است که برخی از مقامات دولت، اين گزارش ها را رد کرده و گفته اند دولت بين ۲۰ تا ۲۵ ميليارد دلار بودجه دارد.
ترس از کاهش موجودی مالی دولت، در فضای سياسی ايران نگرانی ايجاد کرد و حتی در مجلس، سياست های اقتصادی دولت احمدی نژاد به نقد کشيده شد. يکی از اين انتقادها اين بود که دولت، بی رويه به خرج بودجه و برداشت از حساب صندوق ذخيره ارزی اقدام کرده است.
گزارش های اقتصادی و برآوردهای آماری متناقض است، اما بر اساس گزارش آماری که آسوشيتدپرس به آن استناد کرده است، دولت جمهوری اسلامی در سه سال گذشته و با توجه به افزايش بهای نفت، ۲۰۰ ميليارد دلار از فروش نفت درآمد کسب کرده است.
اين مقايسه در حالی معنا پيدا می کند که در هشت سال پيش از آن، ايران از فروش نفت فقط ۱۷۳ ميليارد دلار درآمد داشته است.
- « ايران در سال آينده ممکن است با فروش نفت به ازای هر بشکه ۶۰ دلار مواجه شود، در حالی که گزارش صندوق جهانی پول حاکی است که حتی اگر ايران هر بشکه نفت را ۹۰ دلار هم بفروشد، روزگار خوبی در پيش نخواهد داشت.»
با اين حساب، دولت احمدی نژاد در سه سال اخير به طور متوسط از فروش نفت ۶۶ ميليارد دلار در سال درآمد داشته است، در حالی که در هشت سال قبل ازآن، متوسط درآمد از فروش نفت ۲۱ ميليارد دلار در سال بوده است.
برای دولت احمدی نژاد، کاهش قيمت نفت فقط بخشی از مشکلات بوده است. در هفته گذشته، بازار بورس تهران با افت ۱۲ درصدی همراه بوده، در حالی که نرخ تورم از ۲۷ درصد فراتر رفته است.
تحليل گران اقتصادی می گويند: « ايران در سال آينده ممکن است با فروش نفت به ازای هر بشکه ۶۰ دلار مواجه شود، در حالی که گزارش صندوق جهانی پول حاکی است که حتی اگر ايران هر بشکه نفت را ۹۰ دلار هم بفروشد، روزگار خوبی در پيش نخواهد داشت.»
تحليل گران اقتصادی به آسوشيتدپرس گفته اند: « دولت برای کنترل بيکاری اقدام به تزريق پول کرده، ولی با افزايش تورم مواجه شده است.»
محمد نهاونديان، رييس اتاق بازرگانی تهران، نيز گفت: « روزهای بسيار بدی در اقتصاد ايران در پيش رو است.»