جذابیت پنهان برجام برای بهارستان

  • جواد کوروشی

در ادامه اختلاف‌های موجود در ایران بر سر سرنوشت نهایی توافق هسته‌ای یا برجام، روز یکشنبه در مجلس شورای اسلامی بار دیگر شماری از نمایندگان در موافقت و مخالفت با تصویب برجام در مجلس اظهار نظر کردند. از سوی دیگر بیش از دویست نماینده مجلس در دو بیانیه متفاوت خواستار بررسی برجام در مجلس و برگزاری رزمایش موشکی شدند.

Your browser doesn’t support HTML5

جذابیت پنهان برجام برای بهارستان؛ جواد کوروشی


در ایران به مانند آمریکا اختلاف‌ نظرها بر سر توافق هسته‌ای ایران با کشورهای ۱+۵ همچنان ادامه دارد و گروه‌های تندرو که مخالف توافق هسته‌ای هستند پس از ناکامی در جلوگیری از امضای آن اکنون تلاش دارند با کشیدن متن برجام به مجلس نظرات خود را از این راه تأمین کنند.

احمد امیرآبادی فراهانی نماینده قم در مجلس روز یکشنبه گفت برجام باید در مجلس تصویب شود:

«بر اساس اصل ۷۷ قانون اساسی کلیه اسناد توافقنامه‌های بین‌المللی به تصویب مجلس برسد. یا اینکه گفته می‌شود مقام معظم رهبری پرونده هسته‌ای را به شورای عالی امنیت ملی ارجاع فرمودند، باید به این نکته دقت شود که مقام معظم رهبری مذاکرات را به شورای عالی امنیت ملی ارجاع فرموده بودند نه برجام را.»

در مقابل، ایرج عبدی نماینده خرم آباد و دروه، لزوم تصویب برجام از سوی مجلس را رد کرد:

«عده‌ای از همکاران و حقوقدانان که اعتقاد دارند دولت باید لایحه برجام را به مجلس ارائه نماید، و به اصل ۷۷ قانون اساسی استناد دارند، باید عرض شود که ماهیت برجام از جنس اصل ۱۱۰ قانون اساسی است و نیازی به تصویب در مجلس ندارد و با تصویب در شورای عالی امنیت ملی مقصود حاصل است.»

در پایان نشست علنی روز یکشنبه مجلس، بیانیه‌ای که گفته شد به امضای ۲۰۱ نماینده مجلس رسیده است قرائت شد:

«ما نمایندگان از زحمات تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای که تلاش وافری را در مذاکرات داشته‌اند سپاسگزاریم. بر اساس اصول ۷۷ و ۱۲۵ قانون اساسی بررسی متن برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام از وظایف قانونی مجلس شورای اسلامی و نمایندگان ملت است. ارائه متن برجام به مجلس می‌بایست در قالب لایحه‌ای از سوی دولت محترم به مجلس باشد که ضروری است هرچه سریع‌تر به مجلس تقدیم گردد.»

علی‌اصغر رمضان‌پور تحلیلگر سیاسی مقیم لندن درباره ادامه اختلاف نظرها بر سر برجام به رادیو فردا می‌گوید:

«البته لحن تأییدآمیز آقای خامنه‌ای در مورد برجام تاحدی کار دولت را راحت کرد. اما اگر دقیق نگاه کنیم به صحبت‌های آقای خامنه‌ای تقریباً مسئله تصویب آن را بدون قطعیت رها کرد. یعنی بر اساس صحبت‌های آقای خامنه‌ای هم می‌شود متن برجام در مجلس تصویب شود و هم می‌شود در مجلس تصویب نشود. بنابراین این دوگانگی در صحبت آقای خامنه‌ای فضا را ایجاد کرد برای اینکه تندروها در دو هفته اخیر کم‌کم لحن خودشان را درباره برجام تغییر دهند و صحبت آقای جنتی در نماز جمعه که نظر خودش را در مورد اینکه برجام لازم است در مجلس تصویب شود و همینطور ابراز نظر آقای شریعتمداری مدیر مسئول کیهان مبنی بر اینکه آقای خامنه‌ای نظر موافقی چندان با برجام ندارد، فضا را ایجاد کرد برای اینکه این گروه از نمایندگان در مجلس به‌صراحت خواهان آمدن برجام به مجلس شوند. بنابراین می‌شود گفت تندروها در روزهای اخیر از لحن دوگانه آقای خامنه‌ای تا حدی استفاده کردند برای اینکه موضع خودشان را برای بحث درباره برجام در برابر دولت محکم کرده باشند. در مجموع به نظر می‌آید که اراده آقای خامنه‌ای و دولت ایران بر این است که به نحوی این توافق صورت بگیرد. موضع مجلس بیشتر یک موضع دوگانه است که از طرفی این مسئله را هم به دولت رها نکند، و خودش در چیزی که در ایران ممکن است یک پیروزی تلقی شود شریک باشد و از طرف دیگر دست خودش را در برابر کنگره آمریکا که هنوز مسئله برجام را بلاتکلیف گذاشته همچنان باز نگاه دارد. برای اینکه این موضوع پیش نیاید که تصمیم نهایی را آمریکا دارد می‌گیرد.»

از سویی دیگر خبرگزاری فارس روز یکشنبه بیانیه ۲۰۴ نماینده مجلس خطاب به حسن فیروزآبادی رئیس کل ستاد نیروهای مسلح جمهوری اسلامی را منتشر کرد.

در این بیانیه از رئیس ستاد نیروهای مسلح خواسته می‌شود که از آنجا که رئیس جمهوری، وزارت امور خارجه و تیم مذاکره‌کننده، توافق هسته‌ای را الزام‌آور نمی‌دانند، وزارت دفاع باید آزمایش و رزمایش موشکی سپاه و وزارت دفاع را بر اساس برنامه‌های پیش‌بینی‌شده و مصوب اجرایی کند.

حسین آرین، تحلیلگر مسائل نظامی در نیوکاسل بریتانیا به رادیو فردا می‌گوید درخواست برگزاری رزمایش بیشتر بهانه‌ای است برای مخالفت با توافق هسته‌ای:

«صحبت‌هایی را که سپاه پاسداران و از سوی بعضی فرماندهان یا بسیجیان در رابطه با برقراری یک رزمایش موشکی گرفته در واقع برای نشان دادن مخالفت با این توافق جامع هسته‌ای است. در حالی که در این توافق نامه ۵ سال تحریم تسلیحاتی در نظر گرفته شده و ۸ سال واردات تکنولوژی موشکی. برگزاری یک رزمایش موشکی در ایران در تضاد با این توافق هسته‌ای نیست. ولی اصرار بعضی از فرماندهان سپاه و یا بسیجیان برای برگزاری رزمایش نشان دادن یک نوع مخالفت ضمنی است.»

خبرگزاری فارس روز شنبه نوشت ۵۰۰ نفر از مسئولان بسیج دانشجویی دانشگاه‌های سراسر کشور با صدور بیانیه‌ای خطاب به محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران از وی خواستار برگزاری رزمایش موشکی شدند.