گزارشها از ایران حاکی است که تهدیدها و فشارهای امنیتی بر خانوادههای کشتهشدگان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ برای لغو مراسم یادبود جانباختگان و وادار کردن بازماندگان به سکوت همچنان ادامه دارد.
مسیح علینژاد، روزنامهنگار و فعال مدنی مقیم آمریکا، روز پنجشنبه ۲۷ آبان در توئیتی از «حمله ۵۰ مامور به مراسم دومین سالگرد مادران آبان» خبر داد. او در همین زمینه ویدئوی گفتوگویی با مادر امیرحسین زارعزاده از کشتهشدگان آبان ۹۸ را منتشر کرد.
در این ویدئو مادر امیرحسین زارعزاده شرح میدهد که پس از یورش ماموران به آنها گفته است، نهتنها مرعوب فشارهای امنیتی نخواهد شد، بلکه بنر بزرگی از عکس فرزندش و دیگر کشتهشدگان آبان را بالا میبرد و روی آن مینویسد «خامنهای قاتل است».
خبر آبان این است؛ دسترسی بسیاری از خانوادههای کشته شدگان آبان به اینترنت قطع شد، ماموران با حضور گسترده بر آرامگاه مانع برگزاری مراسم شدند. خانوادهها بازداشت و احضار و تهدید شدند. از خواهر کمال فرجی تا برادر محسن قنواتی و… بشنوید بخشی از فشار ماموران راpic.twitter.com/uscc1vaci8
— Masih Alinejad 🏳️ (@AlinejadMasih) November 18, 2021
امیرحسین ۱۹ساله و ساکن ملارد از توابع استان البرز بود. او روز ۲۷ آبان ۹۸ در منطقه سرآسیاب این شهرستان توسط نیروهای امنیتی هدف شلیک مستقیم دو گلوله قرار گرفت و جان باخت.
گزارشها همچنین حاکی است که ماموران امنیتی روز پنجشنبه اقدام به بازداشت موقت و تفتیش شماری از خانوادههای آبان کردند تا با موبایل از خودشان فیلم نگیرند.
مادر وحید دامور، از دیگر کشتهشدگان آبان ۹۸، با ارسال ویدئویی از یورش ماموران امنیتی به محل دفن فرزندش، گفته است: «ماموران دستبند سورمهای را که نماد دادخواهی ما مادران است با قیچی از دستم باز کردند و اسلحه کشیدند...»
امروز ماموران از صبح ریختند آرامگاه #وحید_دامور میدانید چرا ؟ چون از این شجاعت مادرانه، از این صراحت داخواهانه وحشت دارند. مادرانی که مستقیم و صریح خامنهای را مقصر قتل فرزندشان میدانند مادرانی که میگویند دادخواهی حقیقی یعنی سرنگونی جمهوری اسلامی pic.twitter.com/0ffQ8z8ZCY
— Masih Alinejad 🏳️ (@AlinejadMasih) November 18, 2021
وحید دامور ۳۰ ساله روز ۲۶ آبان ۱۳۹۸ هدف شلیک گلوله جنگی قرار گرفت و پیکرش را در بهشت سکینه کرج به خاک سپردند.
در روزهای اخیر موارد دیگری نیز از افزایش فشار حکومت بر خانوادههای آبان ۹۸ برای جلوگیری از برگزاری مراسم یادبود گزارش شده، از جمله بازداشت نرگس محمدی، فعال مدنی که در مراسم یادبود ابراهیم کتابدار شرکت کرده بود.
اعتراضات آبان ۱۳۹۸ خونبارترین رخداد سیاسی اجتماعی طی چهار دهه اخیر ایران بود که در پی افزایش ناگهانی قیمت بنزین رخ داد و صدها کشته بر جای گذاشت. این اعتراضات بهسرعت تغییر جهت داد و حکومت و در راس آن علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، را نشانه گرفت اما با سرکوب شدید و شلیک مستقیم گلوله به معترضان مواجه شد.
سازمان عفو بینالملل روز ۲۵ آبان با انتشار اطلاعیهای جدید شمار قربانیان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ را که مستند کرده است به ۳۲۴ نفر افزایش داد که ۲۰ مورد بیشتر از گزارشهای پیشین این سازمان است.
این در حالی است که خبرگزاری رویترز همان سال به نقل از منابعی در وزارت کشور ایران گزارش داد که تا ۱۵۰۰ نفر کشته شدهاند.
بیشتر در این باره: عفو بینالملل اطلاعات «۳۲۴ نفر» از کشتهشدگان اعتراضات آبان ۹۸ را منتشر کردهمزمان، حساب توئیتری «۱۵۰۰ تصویر» که بهطور ویژه اخبار مربوط به قربانیان آبان ۹۸ را پیگیری میکند، روز پنجشنبه از ایجاد مشکلات امنیتی برای برخی بازماندگان از جمله ناپدید شدن برادر علی سرتیپی خبر داده است.
این حساب توئیتری نوشت از برادر علی سرتیپی که روز چهارشنبه به آرامگاه او رفته بود هیچ خبری در دست نیست؛ موبایل او خاموش است و نزدیکانش احتمال دادهاند که بازداشت شده باشد.
برادر علی سرتیپی، از کشتهشدگان آبان از دیروز که برای سالگرد برادرش به مزار او رفته هیچکس از او خبر ندارد و موبایلش هم خاموش شده و نزدیکانش میگویند به احتمال زیاد بازداشت شده است.
— +۱۵۰۰تصویر (@1500tasvir) November 18, 2021
بهعلاوه گفته میشود خط تلفن مادر پژمان قلیپور و همچنین برادرش پیمان مسدود شده و حساب اینستاگرام مادر پژمان قلیپور نیز از دسترس خارج شده است.
حساب ۱۵۰۰ تصویر نوشته است که ماموران امنیتی در سالگرد کشتن پژمان اقدام به بازداشت مادر، پدر و برادر او کردند. اعضای این خانواده پس از چند ساعت آزاد شدند اما تلفنهای همراه آنها توسط نیروهای امنیتی ضبط شده است.
خانوادهی پژمان دقایقی پیش پس از چند ساعت بازداشت، آزاد شدند اما گوشیهایشان دست نیروهای امنیتیست.
— +۱۵۰۰تصویر (@1500tasvir) November 18, 2021
عفو بینالملل در اطلاعیه اخیر خود یادآور شده که «تعداد واقعی کشتهشدگان بیشتر است» و از اسامی دیگری که در فضای مجازی به عنوان جان باختگان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ گزارش شدهاند نیز آگاه است. با این حال، بهدلیل عدم دسترسی به جزئیات قابل اتکا و کافی، قادر به افزون این اسامی به فهرست رسمی کشتهشدگان نیست.
مقامهای جمهوری اسلامی ایران تاکنون آمار دقیقی از کشتهشدگان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ندادهاند. عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور وقت، ادعا کرده بود که «بین ۲۰۰ تا ۲۲۵ نفر» کشته شدند. اگرچه منابع مستقل تعداد کشتهشدگان را با توجه به شواهد موجود بسیار بالاتر ارزیابی میکنند.