آمار حال‌وش از کشته‌شدگان بلوچ در سال گذشته: ۱۸۲ اعدام و ۲۸۸ کشته با شلیک مأموران

پلاکارد یک معترضِ بلوچ در تظاهرات جمعه‌های اعتراضی

بر اساس گزارش سایت حقوق بشری «حال‌وش» از کشته‌شدگان بلوچ در سال ۱۴۰۱، دست‌کم ۱۸۲ نفر در این سال اعدام شده و ۲۸۸ نیز در پی شلیک مأموران حکومتی جان خود را از دست داده‌اند.

در گزارش این وب‌سایت که اخبار مربوط به سیستان و بلوچستان را پوشش می‌دهد آمده است که از مجموع آمار بلوچ‌هایی که در سال ۱۴۰۱ اعدام شده‌اند، اتهامات ۱۴۸ نفر مربوط به جرائم مواد مخدر، ۲۹ نفر «قصاص نفس» و اتهام پنج نفر نیز سیاسی و امنیتی عنوان شده است.

در قوانین کیفری جمهوری اسلامی ایران، قصاص نفس به معنای مجازات فردی است که مرتکب قتل شده است که در صورت عدم رضایت اولیای دم، اعدام متهم را در پی دارد.

در میان اعدام‌شدگان بلوچ دو نفر در زمان ارتکاب جرم کمتر از ۱۸ سال داشته یعنی «کودک‌مجرم» بوده‌اند. سه زن نیز در فهرست اعدام‌شدگان قرار دارند و دو برادر نیز به دلیل جرائم مواد مخدر به‌ طور همزمان اعدام شده‌اند.

به گزارش حال‌وش بیشتر اعدام‌ بلوچ‌ها در سال ۱۴۰۱ همچون سال‌های پیش از آن به دلیل جرایم مواد مخدر صورت گرفته، این در حالی است که بسیاری از خانواده‌ها و بستگان فرد اعدام‌شده، رأی صادرشده را زیر سوال برده‌اند.

در ادامه این گزارش آمده است که در سال ۱۴۰۱ حداقل ۱۶۷ بلوچ در پی شلیک مأموران حکومتی جان باخته‌اند و با افزودن آمار ۱۲۱ جان‌باخته اعتراضات خونین زاهدان و خاش در ماه مهر، آمار کل در این باره به ۲۸۸ نفر می‌رسد.

بیشتر در این باره: هویت ۱۲۱ بلوچ کشته‌شده در اعتراضات جمعه خونین زاهدان و خاش «تأیید شد»

در بخش دیگری از گزارش سالانه حال‌وش آمده است که در سال ۱۴۰۱، ۸۲ بلوچ نیز در حین «سوخت‌بری» کشته شده‌اند.

به دلیل تفاوت قیمت فرآورده‌های نفتی همچون گازوئیل، بنزین و نفت سفید در ایران نسبت به کشورهای هم‌مرز در برخی از مناطق ایران از جمله مناطق بلوچ‌نشین کسب و کاری به نام «سوخت‌فروشی» یا «سوخت‌بری» شکل گرفته است.

حکومت، خرید و فروش سوخت خارج از سیستم دولتی را قاچاق می‌داند و با آن برخورد می‌کند. این در حالی است که بر اساس برخی گزارش‌ها بیشترین قاچاق سوخت در مناطق مرزی ایران توسط شرکت‌های نفتی و نهادهای نظامی صورت می‌گیرد.