ایالات متحده آمریکا روز چهارشنبه ۱۱ مهر به رای دیوان بینالمللی دادگستری در لاهه به نفع ایران اعتراض کرد و این دادگاه را فاقد صلاحیت لازم برای قضاوت در مورد این پرنده دانست.
دیوان بینالمللی دادگستری در حکم اولیه خود تاکید کرده که تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه تهران باید محدود شود به گونهای که تحریمها بر ایمنی پروازهای مسافربری ایران و تجارت آزاد کالاهای اساسی مانند دارو، تجهیزات پزشکی، محصولات کشاورزی و مواد غذایی تاثیر نگذارد.
این حکم اما واکنش بلافاصله پیت هوکسترا، سفیر ایالات متحده در هلند، را به دنبال داشت که در صفحه توئیتر خود نوشت، «این شکایت وارد نیست و دادگاه [لاهه] صلاحیت لازم برای بررسی آن را ندارد».
آقای هوکسترا ادامه داده که دیوان لاهه حتی در این حکم حاضر نشده است تا درخواست ایران برای لغو همه تحریمها را تایید کند و حکم آن تنها شامل موارد بسیار محدودی میشود.
My statement on the ICJ decision: pic.twitter.com/cL4GjrnEtE
— U.S. Amb to NL (@usambnl) October 3, 2018
آمریکا پیش از این نیز در جلسات دادگاه اعلام کرده بود که دیوان لاهه صلاحیت لغو تحریمهای واشینگتن علیه تهران را ندارد چرا که ایالات متحده این تحریمها را به خاطر امنیت ملی خود وضع کرده است.
ایران اما میگوید که دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، با خروج از توافق هستهای و از سرگیری تحریمها علیه تهران، عهدنامه مودت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی بین ایران و آمریکا در سال ۱۹۵۵ را نقض کرده است.
این عهدنامه عنوان میکند که در صورت وجود اختلاف بین طرفین اگر این اختلاف «از طریق دیپلماسی به نحو رضایتبخش فیصله نیابد به دیوان دادگستری بینالمللی ارجاع خواهد شد».
آمریکا اما تاکید دارد که توافق هستهای «سازوکار سیاسی خاص خود را برای حلوفصل اختلافات دارد» و ازین رو، ایران با کشاندن این موضوع به لاهه، از دیوان بینالمللی دادگستری «سوء استفاده کرده است».
دور دوم تحریمهای آمریکا علیه ایران از روز سیزدهم آبان آغاز میشود که صنعت نفت ایران را هدف قرار میدهد و از این رو شدیدتر از تحریمهای اولیه ارزیابی شده است.
حکمی که دیوان لاهه در روز چهارشنبه صادر کرد حکم اولیه است و، به گفته کارشناسان، گرفتن تصمیم نهایی در این خصوص ممکن است بیش از اینها طول بکشد.
احکام دیوان بینالمللی دادگستری الزامآورند و درخواست فرجامخواهی نیز برای آنها ممکن نیست، اما در عین حال این دیوان ابزاری برای اِجرای تصمیمات خود ندارد.