صنعت فولاد در ايران: هزينه سنگين تكنولوژي قديمي، رايانه هاي دولتي و رانت خواري

فريدون زرنگار، مصاحبه با محمد حسين اديب، كارشناس اقتصاد فولاد (تهران) دكتر محمدحسين اديب، كارشناس صنعت فولاد، در مصاحبه با راديوآزادي مي گويد: مطابق آخرين آمار، 6 ميليون و 900 هزار تن فولاد در سال در ايران توليد مي شود و سال گذشته حدود يك ميليون و 500 هزار تن فولاد از ايران به خارج صادر شد. وي مي افزايد انجمن فولاد ايران ادعا مي كند كه چهارميليون و 500 هزار تن فولاد وارد كشور شد. دكتر محمد حسين اديب ارزيابي انجمن فولاد ايران و مسئولان شركت ملي فولاد ايران را كه ادعا مي كنند ايران در سال فقط به يك ميليون و 500 هزار تن فولاد وارداتي نياز دارد، غلط مي داند و مي گويد اين دو موسسه مدعي هستند كه در سال هاي 1379 و 1381 معادل 9 ميليون تن فولاد وارد كشور شد. وي مي گويد: رئيس شركت ملي فولاد يك سال قبل در مصاحبه اي اعلام كرد كه ما 6 ميليون تن توليد فولاد داريم و 8 ميليارد و 400 ميليون دلار هزينه احداث داشتيم. اين درحالي است كه رئيس فولاد يزد گفته بود با فن آوري جديد، براي توليد يك ميليون تن فولاد فقط به صد ميليون دلار سرمايه گذاري نياز هست. اديب مي افزايد: 25 سال پيش براي توليد يك ميليون تن فولاد يك ميليارد دلار سرمايه لازم بود. طي 25 سال اخير ميزان سرمايه گذاري براي توليد فولاد به يك دهم كاهش يافته است. وي مي گويد بزرگترين مشكل صنعت فولاد اين است كه با تكنولوژي قديمي سرمايه گذاري شده است و حالا نمي تواند با تكنولوژي جديد رقابت كند. اديب، ميزان سرمايه گذاري در صنعت فولاد ايران را 8 ميليارد دلار برآورد مي كند. محمدحسين اديب در مصاحبه با راديوآزادي مي افزايد: استراتژي محوري ساختن توليد فولاد در ايران از ابتدا غلط بود. وي مي گويد فولاد مباركه اصفهان در سال 1379 معادل 40 ميليارد تومان سود داشت و 60 ميليارد تومان سوبسيد گاز دريافت كرد. قيمتي كه اينك گاز ايران به تركيه فروخته مي شود يك دوم قيمت بازارجهاني است و فولاد مباركه اصفهان در صورتي كه گاز را به قيمت تركيه خريداري كند، عملا 20 ميليارد تومان ضرر داده است. اگر در وضع موجود سوبسيد گاز به صنايع فولاد كشور قطع بشود، همه آنها زيان مي دهند. دكتر محمدحسين اديب مي افزايد در حال حاضر برحسب ادعاي توليدكنندگان فولاد، معادل 2 ميليون و 500 هزار تن فولاد مازاد بر نياز در انبار ها وجود دارد. آقاي جهانگيري وزير صنايع جمهوري اسلامي خواستار سهميه بندي واردات فولاد شده است. سهميه بندي باعث مي شود كه قيمت فولاد در حدود كيلوئي 50 تومان افزايش پيدا كند، به اين معني كه 120 ميليارد تومان نصيب 5 نفري مي شود كه اين 2 ميليارد و 500 ميليون تن فولاد وارداتي را انبار كرده اند. اديب راه حل مشكل فولاد در ايران را خصوصي سازي صنعت فولاد مي داند كه بنابر محاسبه او 30 درصد هزينه توليد فولاد در ايران را كاهش خواهد داد. وي مي گويد سهميه بندي واردات در كوتاه مدت فقط رانت ايجاد مي كند.