گزارش روزانه اينترنت: خطر ايجاد اهرم هاي محدود كننده در اينترنت

بهنام ناطقي (نيويورك) امروز در گزارش اينترنت، نگراني يک کارشناس اينترنت در ايران ازافراط در استفاده از فرصت هاي دمکراتيک موجود در اينترنت و خطر ايجاد اهرم هاي کنترلي و محدود کننده. اما قبل از آن چند مطلب کوتاه. • سايت اينترنتي مجله بورس راه اندازي شد و از هفته پيش، مطالب اين مجله در دسترس کاربران اينترنت هم قرار داده شد. اين سايت متشکل از يک صفحه فهرست مطالب آخرين شماره مجله است که وقتي روي عناوين تلنگر بزنيم، مقاله مورد نظر را به صورت پي دي اف با کمک اکروبات ريدر باز مي کند که عينا از روي صفحات مجله صادر شده اند. در ميان مقالات آخرين شماره مجله بورس، به مطلبي خواندني بر مي خوريم از آقاي عليرضا فضل زاده در باره لزوم ارزيابي دارائي واحدهاي دولتي که قراراست در روند خصوصي سازي، سهام آنها در بورس ارائه شود. آقاي فضل زاده مي نويسد با اينکه قاعدتا بايد طرح تجديد ارزيابي دارائي هاي ثابت و اصلاح ساختار مالي واحدهاي اقتصادي هر بار که در نرخ ارز تغيير داده شد، اجرا شود، ولي هنوز اين کار انجام نشده است. هدف از تجديد ارزيابي دارائي هاي ثابت، نزديک ساختن بهاي آنها به ارزش روز و شفاف سازي اطلاعات مالي شرکتها است. در مجله بورس، که نسخه اينترنتي آن و نسخه چاپي آن در حال حاضر فرق چنداني با هم ندارند، خلاصه آيئن نامه شرايط پذيرش سهام در بورس تهران و فهرست موضوعي بخش هاي مربوط به شرکت هاي سهامي عام و مجامع درج شده است که به عنوان مرجع براي کاربران قابل استفاده است. اين مجله مي تواند در آينده از طريق به روز کردن اطلاعات سايت اينترنتي خود، خدمات بيشتري از اين طريق به خوانندگان ارائه دهد. از ابتکارات سايت اينترنتي مجله بورس اين است که مي توان با تلنگر زدن به يک پيوند روي صفحه خانه آن، نسخه کاملي از اين مجله را از طريق اينترنت دريافت کرد که به روي چاپگر هاي عادي قابل چاپ است. آقاي کورش شمس، يک کارشناس تکنولوژي ارتباطات، در مقاله اي در سايت اينترنتي آي تي ايران نگراني ابراز مي کند که استفاده گروه هاي سياسي قدرت طلب از آزادي هاي دمکراتيک موجود در اينترنت درسايت ها يا پايگاه هاي اينترنتي سياسي ممکن واکنش تندي از سوي قدرتمندان را عليه تمام اينترنت درا يران برانگيزد يا آنها را وادار کند که با قراردادن کنترل هاي الکترونيکي، مانع دسترسي کاربران ايراني به اين پايگاه ها بشوند. آقاي شمس در مقاله اي تحت عنوان «برون رفت از تعادل» که منظور از آن خارج شدن از تعادل است، مي نويسد: «برخي از ارايه دهندگان و توليد‌كنندگان اخبار و اطلاعات كه به نظر مي‌رسد هنوز هم پايبند روش هاي سنتي اطلاع رساني بوده و به انتقال افقي اطلاعات به جاي انتقال عمودي آن هيچ اعتقادي ندارند. بدون توجه به حريم‌هاي ارتباطات تعاملي وخواست و سليقه مخاطبان خود از اين رسانه نوين براي بمباران اطلاعاتي و يورش خبري در راستاي اهداف سياسي و گروهي خود بهره مي‌برند.» آقاي شمس هشدار مي دهد: «در حاكميت جامعه همواره بيم از بروز جريان آزاد اطلاعات به دليل به مخاطره افكنده شدن اركان قدرت آن ها باعث شده تا رفتاري مقاومت گرا و منفي در مقابل اينترنت نشان دهد. در نتيجه فعاليت‌ بي محابا و مرزشكنانه برخي از سايت‌هاي اطلاع رساني داخلي و بعضا خارجي موجب شكل‌گيري و ايجاد اهرم‌هاي كنترلي و محدود كننده از سوي صاحبان قدرت خواهد شد.» آقاي شمس مي نويسد مردم انتظار دارند اينترنت شرايط جديدي را راهم کند تا از القائات يکسويه اطلاعاتي در روش هاي سنتي رهايي يابند. اما از آنجا که گلوگاه هاي ارتباطي در ايران عموما در اختيار دولت قرار دارند، خطر اين وجود دارد که دولت با کنترل اين گلوگاه ها، راه آزاد تبادل اطلاعات و اخبار و عقايد را از طريق اينترنت محدود سازد. منظور آقاي شمس از گلوگاه هاي ارتباطي مي تواند نقطه هاي تماس ايران با شبکه اينترنت باشد که در اصطلاح فني به آنها gateways مي گويند و در حال حاضر متعدد و اغلب در اختيار شرکت هاي خصوصي است . مطابق يک مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي قرار است اين نقاط تماس در انحصار دولت قرار گيرند. وقتي چنين شود، قرار دادن نرم افزار هاي کنترل، به نام پراکسي proxy، مي تواند از دسترسي کاربران به سايت هاي معيني جلوگيري کند و فهرست اين سايت هاي ممنوع هر روز قابل افزايش و تغيير است و به اين ترتيب، همانگونه که ايجاد نشريات و پايگاه هاي مطبوعاتي منتقد و معترض و برانداز در اينترنت به مراتب از چاپ و اتشار و توزيع مجله و روزنامه و شبنامه آسان تر است، کنترل آن هم از طريق گذاشتن پراکسي، از جمع آوري فيزيکي يک کتاب يا خبرنامه به همان اندازه ساده تر است.