آشفتگی در آمار بازار کار ایران: تضاد میان آمارهای منابع مختلف در کشور

،سازمان های رسمی جمهوری اسلامی درباره نرخ بیکاری و شمار فرصت های شغلی ایجاد شده در ایران، داده های متفاوت و گاه متضادی منتشر می کنند. در هرج و مرج ناشی از انتشار آمار های متفاوت و گاه متضاد، یکی از مهم ترین شاخص های اقتصادی و اجتماعی ایران، که همان نرخ بیکاری است، در هاله ای از ابهام فرو رفته است. گفته می شود که در طول پنج سال برنامه سوم، هر سال 185 هزار فرصت شغلی کمتر از انچه در برنامه پیش بینی شده بود ایجاد شده. چگونه ممکن است نرخ بیکاری کشور، آنگونه که مرکز آمار می گوید، به 10.4 در صد کاهش یافته باشد؟ شماری از منابع مستقل کارشناسی، نرخ واقعی بیکاری ایران را حدود بیست در صد جمعیت فعال ارزیابی می کنند. فریدون خاوند (رادیو فردا، پاریس): شمار واقعی بیکاران ایران چقدر است؟ این پرسشی است که به گونه ای دایمی در محافل کارشناسی درون و بیرون کشور مطرح میشود، بی آنکه از سوی نهاد های مسئول جمع آوری و بررسی داده های آماری در جمهوری اسلامی، پاسخی مورد قبول پیدا کند. در شرایط کنونی، با توجه به آخرین روز های دوران زمامداری محمد خاتمی و فضای حاکم بر تحویل دولت به رییس منتخب جمهوری اسلامی، کشمکش بر سر شاخص های کلان اقتصادی طبعا بالا گرفته، آنهم در کشوری محروم از یک سازمان واحد متولی آمار که مشروعیتش را همه گرایش های سیاسی بپذیرند. در ایران دستکم چهار سازمان درباره بازار کار آمار منتشر میکنند : مرکز آمار ایران، سازمان مدیریت و برنامه ریزی، وزارت کار و بانک مرکزی جمهوری اسلامی. حاصل آنکه در هرج و مرج ناشی از انتشار آمار های متفاوت و گاه متضاد، یکی از مهم ترین شاخص های اقتصادی و اجتماعی ایران، که همان نرخ بیکاری است، در هاله ای از ابهام فرو رفته و سرچشمه سر در گمی است. یکی از مسئولان اصلی این سر در گمی، مرکز آمار ایران است که میگوید نرخ بیکاری از حدود پانزده در صد در سال 1379 به 10.4 در صد در سال 1383 رسیده است. بر پایه پیش بینی برنامه پنجساله سوم (که از 1379 تا 1383به اجرا گذاشته شد)، قرار بود طی این دوران هر سال به طور متوسط 765 هزار فرصت تازه شغلی در کشور به وجود آید تا نرخ بیکاری به 12.6 در صد در پایان برنامه کاهش یابد. در گزارش عملکرد برنامه سوم، که قرار است به زودی در جریان آخرین دیدار محمد خاتمی با نمایندگان مجلس قرائت شود، گفته میشود که در طول پنج سال اجرای برنامه سوم، هر سال به طور متوسط تنها 580 هزار فرصت تازه شغلی ایجاد شده، 185 هزار فرصت شغلی کمتر از انچه در برنامه پیش بینی شده بود. در این صورت چگونه ممکن است نرخ بیکاری کشور، آنگونه که مرکز آمار میگوید، به 10.4 در صد کاهش یافته باشد؟ شماری از منابع مستقل کارشناسی، نرخ واقعی بیکاری ایران را حدود بیست در صد جمعیت فعال ارزیابی میکنند.