یوسف رجی، وزیر خارجه لبنان، در پاسخ به نامه همتای ایرانی خود، عباس عراقچی، دعوت او برای سفر به تهران در شرایط کنونی را رد کرد اما گفت این به معنای رد گفتوگو نیست.
براساس بیانیهٔ وزارت خارجه لبنان که روز چهارشنبه ۱۹ آذر منتشر شد، آقای رجی در پاسخ به همتای ایرانیاش اعلام کرد فعلاً دعوت برای سفر به تهران را نپذیرفته و در عوض پیشنهاد کرده گفتوگوها با ایران در کشور ثالث بیطرف و بر پایهٔ پرهیز از هرگونه مداخله در امور داخلی باشد.
هفتهٔ گذشته، عباس عراقچی با ارسال نامهای رسمی از یوسف رجی دعوت کرده بود در آیندهٔ نزدیک برای گفتوگو دربارهٔ روابط دوجانبه و بررسی تحولات منطقهای به تهران سفر کند.
این دعوت رسمی یک هفته پس از آن انجام شد که رجی در پیامی خطاب به عراقچی در شبکهٔ ایکس، از اظهارات مشاور ارشد علی خامنهای انتقاد کرده و مجدداً خواستار عدم دخالت جمهوری اسلامی در امور داخلی لبنان شده بود.
عباس عراقچی در دعوت خود از همتای لبنانیاش ابراز اطمینان کرده بود که «مردم و دولت لبنان با موفقیت تهدیدها و چالشهای موجود را پشت سر خواهند گذاشت».
براساس بیانیه وزارت خارجه لبنان، رجی در پاسخ به عراقچی آمادگی کامل خود را برای آغاز مرحلهای تازه از روابط سازنده میان لبنان و ایران اعلام کرد، «مشروط بر آنکه این روابط منحصراً بر پایه احترام متقابل و کامل به استقلال و حاکمیت هر کشور و پرهیز از هرگونه مداخله در امور داخلی طرف مقابل، تحت هر بهانهای، استوار باشد».
وزیر خارجه لبنان همچنین در نامهٔ خود تأکید کرد که «باور راسخی دارد مبنی بر اینکه ساختن هر دولت نیرومندی ممکن نیست مگر آنکه تنها خود دولت، از طریق ارتش ملیاش، حق انحصاری حمل سلاح را در اختیار داشته باشد و تصمیمگیرندهی یگانه در امور جنگ و صلح باشد».
دعوت از وزیر خارجه لبنان و رد این دعوت در حالی است که لبنان زیر فشار یک نقشهراه مورد حمایت آمریکا برای خلعسلاح حزبالله قرار دارد؛ گروهی تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران که آمریکا آن را یک سازمان تروریستی میداند، اما اتحادیه اروپا شاخهٔ نظامی آن را در فهرست سیاه قرار داده و شاخهٔ سیاسی آن را تروریستی نمیداند.
نواف سلام، نخستوزیر لبنان، هفتهٔ گذشته اعلام کرد که ارتش لبنان تا پایان سال جاری باید روند برچیدن زیرساختهای نظامی حزبالله در جنوب رود لیتانی، حدود ۳۰ کیلومتری مرز اسرائیل، را تکمیل کند و انحصار سلاح در آن منطقه را بهدست گیرد.
در همین راستا، مقامهای غیرنظامی لبنانی و اسرائیلی برای نخستین بار پس از چند دهه در نشستی از سازوکار نظارت بر آتشبس در جنوب لبنان با حضور نمایندگان سازمان ملل، ایالات متحده و فرانسه شرکت کردند.
حزبالله لبنان در جنگ سال گذشته با اسرائیل ضربات سختی متحمل شد که نهایتاً در آبان ۱۴۰۳ به آتشبس انجامید. پس از جنگ، ایالات متحده طرحی برای کمک به بازسازی لبنان و خروج اسرائیل از مناطقی ارائه داد که همچنان در جنوب این کشور در تصرف خود دارد.
این طرح را که شامل خلعسلاح همهٔ گروههای شبهنظامی از جمله حزبالله است، دولت لبنان تصویب کرد، اما حزبالله هنوز زیر بار خلعسلاح کامل نرفته است.
روابط رسمی تهران و بیروت در ماههای اخیر بر سر موقعیت حزبالله و خلعسلاح این گروه شبهنظامی پرتنش بوده است.
جوزف عون، رئیسجمهور لبنان، از لحن تند خود در ملاقات با علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، در سفر او به بیروت در مرداد امسال خبر داد و یوسف رجی، وزیر خارجه لبنان، هم اوایل آذر در پیامی خطاب به عباس عراقچی بار دیگر خواستار عدم دخالت جمهوری اسلامی در امور داخلی لبنان شد.
در مقابل، مقامات جمهوری اسلامی ایران در موضوع لبنان و خلعسلاح حزبالله موضعگیری دوگانه دارند.
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، پیشتر در شبکه ایکس نوشته بود «ما در امور داخلی لبنان دخالت نمیکنیم» و افزوده بود که از همتای لبنانی خود برای گفتوگو دعوت میکند، اما چهار روز بعد، پنجم آذر، علیاکبر ولایتی، مشاور ارشد رهبر جمهوری اسلامی ایران در امور بینالملل، گفت که «امروز وجود حزبالله از آب و نان برای لبنان ضروریتر است» و تأکید کرد که «ایران از حزبالله و جبهه مقاومت حمایت کرده و خواهد کرد.»
در واکنش به این اظهارات، یوسف رجی در شبکهٔ ایکس خطاب به عباس عراقچی نوشت که «واقعاً مایل بودم سخنان شما را بپذیرم که ایران در امور داخلی لبنان دخالت نمیکند، تا اینکه مشاور رهبر شما ظاهر شد و به ما آموخت چه چیزی در لبنان "مهم" است و ما را از پیامدهای خلعسلاح حزبالله برحذر داشت.»
رجی در پایان نامهاش به عراقچی مبنی بر رد دعوت او برای سفر به تهران نوشت: «جناب وزیر، مقدم شما برای سفر به لبنان همواره گرامی خواهد بود.»