ایالات متحده آمریکا با حمایت از پیشنهاد اتحادیه اروپا برای برگزاری دور نخست مذاکرات جدید هستهای با ایران در «اروپای مرکزی» اعلام کرد که دور بعدی این مذاکرات همانگونه که ایران پیشنهاد کرده است، میتواند در ترکیه برگزار شود.
ایران در هفته گذشته در نامهای به کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اعلام کرد که حاضر است بار دیگر با نمایندگان شش قدرت جهانی در تاریخ دوم یا چهاردهم آذرماه در استانبول مذاکره کند.
اما کاترین اشتون که از سوی گروه پنج به علاوه یک، هدایت گفتوگوها با ایران را برعهده دارد، با پذیرش تاریخ ۱۴ آذر ماه به عنوان زمان برگزاری مذاکرات، پیشنهاد کرد که این مذاکرات نه در استانبول بلکه در سوئیس یا اتریش برگزار شود.
اکنون فیلیپ کرولی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز میگوید که «استانبول میتواند محلی برای دور آتی این مذاکرات باشد»، اما «توافق کلی آن است که نشست نخست جایی در اروپای مرکزی انجام شود».
آقای کرولی در توضیح این موضوع که چرا بهتر است مذاکره با ایران در اروپای مرکزی و نه در استانبول آغاز شود، تنها به این نکته بسنده کرده که «تصور میکنیم اروپای مرکزی مکان بسیار مناسبتری برای برگزاری این گفتوگوهاست» و توضیح بیشتری در این باره ارائه نکرد.
آخرین دور گفتوگوهای ایران و گروه پنج به علاوه یک در مهرماه سال ۸۸ در ژنو سوئیس برگزار شدو توافق کلی حاصل از این نشست مبنی بر تبادل سوخت با هدف تأمین سوخت مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران، چند هفته بعد در وین میان نمایندگان ایران و کشورهای فرانسه، روسیه و آمریکا، تحت نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی به بحث گذاشته شد.
با این حال به رغم موافقت اولیه ایران با پیشنهاد تبادل سوخت، تعلل ایران در ارائه پاسخ نهایی به این پیشنهاد و اصرار ایران بر آغاز غنیسازی ۲۰ درصدی در داخل کشور، علاوه بر متوقف کردن مذاکرات هستهای، به اجماع کشورهای غربی برای تصویب دور چهارم تحریمهای ایران در شورای امنیت انجامید.
چند هفته پیش از بررسی و تصویب دور جدید تحریمهای شورای امنیت علیه ایران، رهبران ترکیه و برزیل با حضور در تهران به بازتعریف توافق وین برای تبادل سوخت پرداختند و با امضای موافقتنامه سهجانبه تهران، از غرب خواستند که علاوه بر انجام این مبادله، حق ایران را در غنیسازی به رسمیت بشناسد.
آمریکا اما این پیشنهاد را رد کرد و بدین ترتیب چهارمین دور تحریمها علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسید؛ تحریمهایی که با محدودیتهای یکجانبه وضع شده از سوی اروپا و آمریکا تکمیل شد تا به گفته ناظران سیاسی، ایران را متحمل سختترین تحریمها و محدودیتهایی کند که تا کنون با آن مواجه بوده است.
آمریکا به تازگی نیز به همراهی متحدان اروپاییاش بسته پیشنهاد تازهای را برای مبادله سوخت با ایران آماده کرده است که بر اساس آن ایران علاوه بر هزار و ۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای پایینی که بر اساس پیشنهاد وین متعهد به تبادل آن با سوخت رآکتور تهران میشد، نزدیک به ۸۰۰ کیلوگرم اورانیوم دیگر نیز باید از کشور خارج کند.
این پیشنهاد که هنوز به ایران ارائه نشده و انتظار میرود مبنای مذاکرات هستهای جدید با تهران باشد، به طور اولیه از سوی مقامهای ایرانی رد شده است و ایران میگوید که در زمینه تبادل سوخت با گروه پنج به علاوه یک مذاکره نمیکند و منتظر پیشنهاد گروه وین خواهد ماند.
مقامهای ایرانی همچنین انتظار دارند که موضوع گفتوگوهای آنها با نمایندگان شش قدرت جهانی، فراتر از بحث اتمی و در برگیرنده موضوعات بینالمللی دیگر باشد و از این رو تمایل دارند که کشورهایی چون ترکیه و برزیل هم به این گفتوگوها بپیوندند.
با این حال آمریکا اعلام کرده است که موافق با حضور این کشورها در مذاکرات هستهای ایران نیست.
بیشتر بخوانید:
اما کاترین اشتون که از سوی گروه پنج به علاوه یک، هدایت گفتوگوها با ایران را برعهده دارد، با پذیرش تاریخ ۱۴ آذر ماه به عنوان زمان برگزاری مذاکرات، پیشنهاد کرد که این مذاکرات نه در استانبول بلکه در سوئیس یا اتریش برگزار شود.
اکنون فیلیپ کرولی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز میگوید که «استانبول میتواند محلی برای دور آتی این مذاکرات باشد»، اما «توافق کلی آن است که نشست نخست جایی در اروپای مرکزی انجام شود».
آقای کرولی در توضیح این موضوع که چرا بهتر است مذاکره با ایران در اروپای مرکزی و نه در استانبول آغاز شود، تنها به این نکته بسنده کرده که «تصور میکنیم اروپای مرکزی مکان بسیار مناسبتری برای برگزاری این گفتوگوهاست» و توضیح بیشتری در این باره ارائه نکرد.
آخرین دور گفتوگوهای ایران و گروه پنج به علاوه یک در مهرماه سال ۸۸ در ژنو سوئیس برگزار شدو توافق کلی حاصل از این نشست مبنی بر تبادل سوخت با هدف تأمین سوخت مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران، چند هفته بعد در وین میان نمایندگان ایران و کشورهای فرانسه، روسیه و آمریکا، تحت نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی به بحث گذاشته شد.
با این حال به رغم موافقت اولیه ایران با پیشنهاد تبادل سوخت، تعلل ایران در ارائه پاسخ نهایی به این پیشنهاد و اصرار ایران بر آغاز غنیسازی ۲۰ درصدی در داخل کشور، علاوه بر متوقف کردن مذاکرات هستهای، به اجماع کشورهای غربی برای تصویب دور چهارم تحریمهای ایران در شورای امنیت انجامید.
چند هفته پیش از بررسی و تصویب دور جدید تحریمهای شورای امنیت علیه ایران، رهبران ترکیه و برزیل با حضور در تهران به بازتعریف توافق وین برای تبادل سوخت پرداختند و با امضای موافقتنامه سهجانبه تهران، از غرب خواستند که علاوه بر انجام این مبادله، حق ایران را در غنیسازی به رسمیت بشناسد.
آمریکا اما این پیشنهاد را رد کرد و بدین ترتیب چهارمین دور تحریمها علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسید؛ تحریمهایی که با محدودیتهای یکجانبه وضع شده از سوی اروپا و آمریکا تکمیل شد تا به گفته ناظران سیاسی، ایران را متحمل سختترین تحریمها و محدودیتهایی کند که تا کنون با آن مواجه بوده است.
آمریکا به تازگی نیز به همراهی متحدان اروپاییاش بسته پیشنهاد تازهای را برای مبادله سوخت با ایران آماده کرده است که بر اساس آن ایران علاوه بر هزار و ۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای پایینی که بر اساس پیشنهاد وین متعهد به تبادل آن با سوخت رآکتور تهران میشد، نزدیک به ۸۰۰ کیلوگرم اورانیوم دیگر نیز باید از کشور خارج کند.
این پیشنهاد که هنوز به ایران ارائه نشده و انتظار میرود مبنای مذاکرات هستهای جدید با تهران باشد، به طور اولیه از سوی مقامهای ایرانی رد شده است و ایران میگوید که در زمینه تبادل سوخت با گروه پنج به علاوه یک مذاکره نمیکند و منتظر پیشنهاد گروه وین خواهد ماند.
مقامهای ایرانی همچنین انتظار دارند که موضوع گفتوگوهای آنها با نمایندگان شش قدرت جهانی، فراتر از بحث اتمی و در برگیرنده موضوعات بینالمللی دیگر باشد و از این رو تمایل دارند که کشورهایی چون ترکیه و برزیل هم به این گفتوگوها بپیوندند.
با این حال آمریکا اعلام کرده است که موافق با حضور این کشورها در مذاکرات هستهای ایران نیست.