دو رئیسجمهوری پیشین ایالات متحده از حزب جمهوریخواه، جرج بوش و جرج هربرت واکر بوش، در بیانیهای خطاب به شهروندان کشور خود از آنها خواستهاند همواره از پذیرش تعصب نژادی، نفرتپراکنی و یهودیستیزی در جامعه سر باز بزنند.
بیانیه پدر و پسری که مجموعا ۱۲ سال ریاستجمهوری آمریکا را بر عهده داشتند، بخشی از واکنشها به سخنان تازه دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، در پی وقایع شارلوتزویل به شمار میرود.
روسای جمهوری پیشین آمریکا در بیانیه خود در ۲۵ مرداد ماه، مستقیما اشارهای به گفتههای آقای ترامپ نکردهاند.
آنها به بخشی از «اعلامیه استقلال» ایالات متحده (ژوئیه ۱۷۷۶) اشاره کردهاند که توماس جفرسن، سومین رئیسجمهوری ایالات متحده نوشتهاست. جفرسن از جمله بنیانگذاران آمریکا، و زاده همان ایالتیست که درگیریهای اخیر در آن رخ داده. در این اعلامیه گفته شده برابر آفریدهشدن همه انسانها یک حق بدیهیست؛ و از «حق زندگی، داشتن آزادی، و جستوجوی خوشبختی» بهعنوان حقوق سلبناشدنی شهروندان نام برده شدهاست.
بوش پدر و بوش پسر میگویند «میدانیم که این حقیقت، همیشه ماندنیست، چرا که ما نجابت و بزرگی کشور خود را شاهد بودهایم».
این بیانیه در کنار شماری دیگر از واکنشها از سوی کنشگران، و نیز سیاستمداران هر دو حزب عمده ایالات متحده، ساعاتی پس از آن است که رئیسجمهوری آمریکا یک بار دیگر «هر دو طرف» را مسئول خشونتهای ناشی از تظاهرات نژادپرستان و درگیریهای پیرامون آن در شهر شارلوتزویل معرفی کرد؛ یک روز پس آنکه با بالاگرفتن انتقادها از سخنانی مشابه، خشونتورزی گروههای نژادپرست را محکوم کرده بود.
آقای ترامپ گفتهاست آدمهای «مشکلسازی» در میان مخالفان تظاهرات نژادپرستان بودند. به گفته او در هر دو طرف «آدمهای خیلی بد» و «آدمهای خیلی خشن» حضور داشتند. ←در مورد گفتههای رئیسجمهوری آمریکا بیشتر بخوانید
از جمله دیگر سیاستمداران ارشد همحزبی آقای ترامپ که به انتقاد از گفتههای او پرداختهاند، پل رایان رئیس مجلس نمایندگان آمریکا و یا رونا رامنی مکدنیل، رهبر کمیته ملی جمهوریخواهان است. رایان گفته «باید شفاف باشیم. برترپنداری نژاد سفید تنفرآور است». مکدنیل نیز میگوید «در وقایع شارلوتزویل، تقصیرها مستقیما بر گردن کوکلاکسکلانها و هواداران برتری نژاد سفید است».
خشونتهای شارلوتزویل در پی تظاهرات گروههای موسوم به «ملیگرایان سفیدپوست» که در میان آنها کوکلاکسکلانها، نئونازیها و بارومندان به برتری نژاد سفید حضور داشتند، صورت گرفت.
تظاهرات اولیه در اعتراض به برداشته شدن تندیس ژنرال رابرت لی، از فرماندهان جنگ داخلی آمریکا، انجام شده بود. ژنرال لی در جریان جنگ داخلی آمریکا، از فرماندهان «ایالات موتلفه» یا «کنفدراسیون» بود که هوادار بردهداری بهشمار میرفت.
تظاهرات اولیه با اجازه رسمی انجام شد اما پس از وقوع خشونتها این اجازه سلب شد. در نهایت در ساعتهای پایانی تجمعات یک خودرو به جمعیتی از مخالفان نژادپرستان راند که یک کشته و چندین زخمی برجای گذاشت. دو مامور پلیس ایالتی نیز در پی سقوط هلیکوپتری که در پیوند با تظاهرات و خشونتها در محل بود جان خود را از دست دادند.