لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۳ تهران ۱۵:۱۳

انتقاد اسرائیل از موضع آمریکا در قبال تحولات مصر


شیمون پرز، رییس جمهوری اسرائیل
شیمون پرز، رییس جمهوری اسرائیل
مقامات اسرائيل، رسانه ها و افکار عمومی اين کشور که رخدادهای مصر را عمدتا يادآور انقلاب اسلامی ايران در ۳۲ سال پيش در چنين روزهايی می دانند، با اين احساس که منطقه و جهان در آستانه يک دگرگونی بسيار عميق قرار گرفته است، «تلخکامی» از «اظهارات شتاب زده» سران آمريکا در قبال مصر را نيز ديگر پنهان نمی کنند.

دولتمردان و تحليلگران بسياری در اسرائيل می گويند که ابراز برائت سريع سران آمريکا در قبال متحد ديرينه آنها در مصر، نشان می دهد که آمريکا ممکن است در سر بزنگاههای تاريخی، همپيمانی خود با اسرائيل را نيز رها کند.

بنيامين نتانياهو، نخست وزير اسرائيل شامگاه دوشنبه صريحا گفته بود که از افتادن مصر به کام اسلامگرايان افراطی و تکرار وضعيتی در مصر مشابه آن چه که در قبال ايران رخ داد، نگران است.

شيمون پرز، رييس جمهوری اسرائيل نيز دوشنبه با قدردانی از پايبندی مصر در دوران سه دهه حکومت حسنی مبارک به پيمان صلح مصر واسرائيل، گفت که اين پيمان در همه توفان های منطقه ای پايدار مانده بود.

شائول موفاز، رييس کميسيون امنيت ملی و سياست خارجی کنست (پارلمان اسرائیل) نيز، دوشنبه در سخنانی به «خالی کردن پشت حسنی مبارک از سوی آمريکا» اشاره کرد و آن را برای اسرائيل «کاملا عبرت انگيز» دانست.

آقای موفاز در نشست اين کميسيون گفت که عملکرد آمريکا در قبال مصر بيشترين پندآموزی را برای اسرائيل دارد و «ما بايد در اين باره بطور جدی تعمق کنيم.»

درهمين حال، آقای موفاز در نشست اين کميسيون افزود که «نبايد اظهاراتی کرد که به موضع گيری اسرائيل در امور داخلی مصر تعبير شود، چرا که مصر نيز در همه سال های دوستی از موضع گيری در امور داخلی اسرائيل خودداری کرده و با همه تغييرات سياسی اسرائيل و زير و زبرشدن دولت ها کنار آمده بود.»

آقای موفاز تاکيد کرد که همه تلاش ها اکنون بايد در اين راستا باشد که پيمان صلح اسرائيل و مصر حفظ شود.

روزنامه اسرائيلی هاآرتص دوشنبه فاش کرد که دولت اسرائيل پيام هايی برای رهبران غرب فرستاده و به آنها هشدار داده است که دگرگون شدن وضع مصر، در وهله نخست، منافع غرب را شايد برای مدت های طولانی در مصر و سراسر منطقه حساس خاورميانه، با ضربه ای هزاربار جدی تر از ضربات ناشی از انقلاب ۳۲ سال پيش ايران روبرو کند.

هاآرتص نوشت دولت اسرائيل در پيام خود به آمريکا و ساير سران غرب، تاکيد کرده است که منفعت خود آنها ايجاب می کند که ثبات در مصر حفظ شود، و به سران اين کشورها توصيه کرده که به دامان گسترش انتقادها از حسنی مبارک نيفتند.

به نوشته هاآرتص، دولت اسرائيل از «انتقادهای علنی» روزهای اخير باراک اوباما، رييس جمهوری آمريکا و هيلاری کلينتون، وزيرخارجه آن کشور عليه مصر عميقا «تلخکام» شده و آن را «شتاب زده» می داند و معتقد است که «سران آمريکا و برخی از رهبران اروپايی، دنباله روافکار عمومی و فضای رسانه های بين المللی شده اند و اين رهبران، تعمق کردن در منافع دراز مدت خود را رها کرده اند.»

يک مقام ارشد اسرائيلی که نامش ذکر نشده به هاآرتص گفته است «انتقاد از دوستان را نيز می توان به گونه ای مطرح کرد که آنها احساس تنهايی نکنند» و افزوده است که «سران اردن و عربستان سعودی می بينند که چگونه آمريکا مبارک را رها می کند، و اين امری است که عواقب بسيار جدی خواهد داشت.»

آقای الوف بن، تحليلگر ارشد روزنامه هاآرتص يکشنبه در مقاله اين روزنامه نوشته بود که اگر جيمی کارتر با ازدست دادن همپيمانی اش با محمد رضا پهلوی، پادشاه ايران، موجب شد که ايران به دامان اسلامگرايان افراطی بيفتد به گونه ای ۳۲ سال بعد، هنوز آمريکا و شايد سراسر جهان با معضل ايران دست و پنجه نرم می کنند، اما اوباما، اين «مقلد» کارتر، کارنامه ای به مراتب سياه تر از خود به جای می گذارد.

اين تحليلگراسرائيلی نوشته است که نام اوباما به عنوان رهبری در تاريخ جهان ثبت خواهد شد که موجب شد تنها در دوسال اول رياست جمهوری اش، سه کشور مهم خاورميانه؛ ترکيه، مصر و لبنان، از اردوگاه همپيمانی با غرب دور شوند و کسی باشد که دردوران او همه چارچوب های سياسی و منطقه ای آمريکا در خاورميانه با فروپاشی روبرو شد.

پروفسور ايتان گيلبواع، کارشناس امور سياست آمريکا در دانشگاههای اسرائيل نيز می گويد که آمريکا دارد «رفتارهای به دور از خرد زمان جيمی کارتر» را اين بار درقبال حسنی مبارک تکرار می کند.

پروفسور گيلبواع شنبه به راديوی اسرائيل گفت: «آمريکا فکرمی کند که تنها صرف برگزاری يک انتخابات آزاد، برای تحقق مردمسالاری در يک کشورکافی است در حالی که قبل از هرانتخابات آزاد، مردم آن جامعه بايد دموکراسی را تمرين کرده و نهادهای پرقدرت و واقعی، مانند رسانه های آزاد و احزاب حقيقی، برای تمرين دموکراسی ايجاد شده باشد.»

کارشناسان اسرائيلی و رسانه های اين کشور به پيروز شدن حماس در انتخابات ۲۰۰۶ در سرزمين های فلسطينی، يا يپروزی اسلامگرايان الجزايری درانتخابات حدود دو دهه پيش آن کشور، به عنوان نمونه برگزاری شتابزده انتخابات در نبود احزاب واقعی و نهادهای لازم برای مردمسالاری اشاره کرده و می گويند اين وضعيت ممکن است که اکنون در قبال مصر نيز تکرار شود.

بسياری از کارشناسان اسرائيلی و آکادميسين های اين کشور اصولا آمريکا را در هدايت مسائل منطقه، به ويژه از زمان روی کارآمدن باراک اوباما «شکست خورده» می دانند و می گويند که وضعيت مصر ساير کشورهای نزديک به غرب را با خطر جدی روبرو کرده است؛ اما خطرات واقعی برای خود آمريکاست زيرا پس از اين زلزله سهمگين سياسی، اين خاورميانه ديگر آن خاورميانه پيشين نخواهد بود.

پروفسور شلومو آوينری، مورخ اسرائيلی به تلويزيون کشورش می گويد: «حتی لحن حرف زدن تحقيرآميز خانم کلينتون خطاب به مبارک، چه چيزی است جز عتاب يک مربی کودکستان به بچه ای که حتی اين مربی او را دوست ندارد؟»

در اين ميان، برجسته شدن نقش محمد البرادعی در رخدادهای مصر نيز موجب ناخشنودی شديد اسرائيل است. اسرائيل البرادعی را در مقام دبيرکل آژانس بين المللی انرژی اتمی تحمل نمی کرد و در آخرين دوره حضوراو در اين جايگاه، صريحا از وی انتقاد می کرد و از رفتنش آشکارا خشنودی نمود.

اما به گفته بسياری از ناظران اسرائيلی، اين کشور که معتقد بود که البرادعی با ايفای نقش «دو دوزه»، به جمهوری اسلامی ايران چند سال فرصت عملی برای پيشبرد برنامه های هسته ای اش داد، اکنون ممکن است که ناچار باشد البرادعی را به عنوان ايفا کننده نقشی مهم در مصر بپذيرد زيرا گزينه ديگر در مصر؛ اخوان المسلمين، را هزار بار بدتر برای اسرائيل تلقی می کند.

اخوان المسلمين بارها تاکيد کرده اند که بايد پيمان صلح با اسرائيل را لغو کرد. اسرائيل نگران است که از دست رفتن پيمان صلحش با مصر، موجب ابطال پيمان مشابه با اردن شود و تشکيلات خود گردان فلسطينی نيز با فروپاشی روبرو شده يا کاملا به زير سلطه حماس در آيد.

احتمال از دست رفتن پيمان صلح مصر و اسرائيل، نگرانی های نظامی ارتش اسرائيل را ازحالا برانگيخته است.

درهمين راستاست که اسرائيل برای نخستين بار از زمان امضای قرارداد صلح با مصر، دوشنبه موافقت کرد که نيروهای ارتش مصر در بخش شمالی صحرای سينا مستقر شوند.

اسرائيل نه تنها نگران تقويت عمليات مسلحانه سازمان های مسلح فلسطينی در اين منطقه است، بلکه آن چه را که تقويت پای حزب الله و حکومت اسلامی ايران در مصر می نامد، خطری جدی تلقی می کند.
XS
SM
MD
LG