«ایران قادر به انجام تمامی مراحل چرخه سوخت است»

نمایی از کارخانه تازه تأسیس سوخت هسته‌ای اصفهان

محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری اسلامی ایران، روز پنجشنبه و در مراسم روز ملی فناوری هسته‌ای از «دو دستاورد بزرگ هسته‌ای» خبر داد.

این دو دستاورد آن طور که رئیس جمهوری ایران به آن اشاره کرد، «بسته‌بندی و آماده کردن سوخت هسته‌ای برای قرار گرفتن در رآکتور» و همچنین «آزمایش دو نوع سانتریفیوژ جدید با ظرفیت چندین برابر بیش از سانتریفیوژهای موجود» بودند.

غلامرضا آقازاده، رئیس سازمان انرژی اتمی نيز در همین روز گفت که هفت هزار سانتريفيوژ در تأسیسات نطنز، نصب شده است.

در همین حال، هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا در واکنشی به این خبر می‌گوید که «ما نمی‌دانيم چه چيزی را باید درباره برنامه هسته‌ای ايران باور کنيم. ما تا کنون ادعاها و ارزيابی‌های مختلفی را طی سال‌های اخير شنيده‌ايم.»

فرانک بارنابی، فیزیکدان اتمی و مشاور امور هسته‌ای در لندن، در مورد دستاوردهای تازه ایران به پرسش‌های رادیو فردا پاسخ گفته است.

رادیو فردا: آقای بارنابی، دستاورد ایران از افتتاح نخستین کارخانه سوخت هسته‌ای خود در اصفهان، چه بود ؟

فرانک بارنابی: همانطوری که شما گفتید این نشان می دهد که ایران قادر است تمام مراحل چرخه سوخت هسته‌ای را انجام دهد. البته من مطمئن نیستم که ایران بتواند پلوتونیوم را به درستی باز فرآوری کند که در واقع همان جدا کردن پلوتونیوم از عناصر پردازش شده سوخت رآکتور هسته‌ای است. اما صرف نظر از آن مسئله، ایران نشان داده می‌تواند تمامی مراحل چرخه سوخت هسته‌ای را انجام دهد.

محمود احمدی‌نژاد رئیس جمهوری اعلام کرده که ایران دو دستاورد مهم در زمینه هسته‌ای داشته، بسته‌بندی و آماده کردن سوخت هسته‌ای و آزمایش دو نوع سانتریفیوژ جدید با سرعت چندین برابر ماشین‌های موجود. این گفته تا حد پایه علمی دارد؟

خوب، فکر می‌کنم ۵ تا ۶ برابر اغراق گویی است. فکر می‌کنم ساخت سانتریفیوژهایی با دو برابر سرعت دستگاه‌های قبلی، گفته باورپذیرتری باشد. این حرف به معنای آن است که اگر ایران نسل جدید سانتریفیوژها را نصب کند، می‌تواند اورانیوم را بسیار سریع‌تر از گذشته غنی کند.

این چیزی بود که ما انتظار آن را داشتیم. ما می‌دانستیم ایران در حال آزمایش سانتریفیوژهای کارآمدتری است و حرف‌های محمود احمدی‌نژاد نیز خبر از آن داد که ایران به این هدف رسیده است.

غلامرضا آقازاده، رئیس سازمان انرژی اتمی گفته که ایران موفق به ساخت سانتریفیوژهایی با ثبات ۵ تا ۶ برابر شده است. این گفته به چه معناست؟

سانتریفیوژها با سرعت بسیار بسیار بالایی می‌چرخند. آنها همچنین گاز هگزا فلوراید اورانیوم را غنی می‌کنند که بسیار واکنش‌پذیر و فرساینده است.

به همین دلیل، به خاطر سرعت بالا و نوع موادی که در سانتریفیوژ استفاده می‌شود، مشکل است تا بتوان سانتریفیوژها را برای مدتی طولانی، فعال نگه داشت. اینجاست که اگر صحبت از ثبات می‌شود به آن معنی است که ایران قادر خواهند بود سانتریفیوژها را در سرعت بالا و مدت طولانی‌تری فعال نگه دارند. انتظار می‌رفته که این مسئله با گشت زمان اتفاق بیافتد.

شما از سانتریفیوژهای جدیدی که ایران خبرش را داده اطلاعاتی دارید؟ منظورم از مواد و دانش ساخت آن هست.

خوب مدل‌های قدیمی که ایران از آنها استفاده می‌کرد، از نوع P1 بود و نسبت به دانش هسته‌ای امروز، نسبتأ قدیمی و منسوخ شده به شمار می‌رفت. اما بستگی به موادی دارد که در خود سانتریفیوژ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اگر آنها از فیبر کربن استفاده کنند در نتیجه به سرعت بیشتر و غنی‌سازی بهتری دست پیدا می‌کنند، و این همان چیزی است که ایران انجام داده، گفتم ایران مدتی است که در حال آزمایش سانتریفیوژهای کار آمدتری است.

ایران، آنگونه که گفته به تدریج تعداد سانتریفیوژهایش را زیاد کرده، از ۱۳۰۰ دستگاه در فروریدن ماه ۸۶ تا امروز که خبر از نصب ۷ هزار دستگاه داده. با شتابی که ایران گرفته، شما فکر می‌کنید به دنبال چه چیزی هست؟


طرح اصلی ایران این بوده تا در مرکز اصلی غنی سازی اورانیوم در نطنز، ۵۰ هزار سانتریفیوژ، نصب کند. ما می‌دانیم که ایران توانسته سه هزار سانتریفیوژ را در یک مجموعه متصل به هم راه‌اندازی کند.

نصب این تعداد سانتریفیوژ بر روی کاغذ، برای تولید اورانیوم غنی شده با غلظت بالا، جهت ساخت یک سلاح هسته ای در مدت یک سال کافی خواهد بود.

ایران هر چه بخواهد اورانیوم غنی شده با غلظت بالای بیشتری تولید کنند، باید سانتریفیوژهای بیشتری را به کار گیرد. اما در نظر داشته باشید با توجه، به تهدیداتی از سوی دولت پیشین آمریکا و دولت اسرائیل، عقلانی به نظر می‌رسد که فرض کنیم ایران در خفا، تعدادی سانتریفیوژ ذخیره کرده که در صورت حمله‌ای احتمالی به تأسیسات نطنز، در تأسیسات مخفی دیگری از سانتریفیوژهای ذخیره شده استفاده کند.