گاه شمار بحران هسته ای ایران

حدود شش سال از آغاز بحران هسته ای ايران می گذرد. (عکس:EPA )

سعيد جليلی، دبير شورای عالی امنيت ملی ، روز شنبه در ژنو، با نمايندگان شش کشور بزرگ جهان در مورد بحران هسته ای ايران مذاکره می کند.


اين مذاکرات در حالی صورت می گيرد که حدود شش سال از آغاز بحران هسته ای ايران می گذرد.


آمريکا، اتحاديه اروپا و بسياری از کشورها ايران را متهم می کنند که قصد ساختن بمب اتمی را دارد ولی تهران همواره اين اتهامات را رد کرده و هدف برنامه خود را صلح آميز می خواند.



خلاصه ای از تاريخ وقايع مهم در بحران هسته ای ايران در شش سال گذشته:


ماه اوت ۲۰۰۲ – شورای ملی مقاومت، يک گروه مخالف دولت ايران، اولين بار وجود مرکز غنی سازی اورانيوم در نطنز و تاسيسات آب سنگين در اراک را برملا کرد.


ماه ژوئن ۲۰۰۳ – گزارش آژانس بين المللی انرژی اتمی اعلام کرد که دولت ايران به تعهدات خود بر مبنای پيمان منع گسترش تکنولوژی هسته ای پايبند نبوده است.


ماه نوامبر ۲۰۰۴ – ايران به مذاکره کنندگان اتحاديه اروپا تعهد می دهد که تمام فعاليت های مربوط به غنی سازی و بازيافت سوخت هسته ای را متوقف کند.


۲ سپتامبر ۲۰۰۵ - گزارش آژانس بين المللی انرژی اتمی تاييد کرد که ايران غنی سازی اورانيوم را در مرکز هسته ای اصفهان از سر گرفته است.


۴ فوريه ۲۰۰۶ – اعضای آژانس بين المللی انرژی اتمی به ارجاع پرونده ايران به شورای امنيت رای می دهند. روز بعد از آن حکومت ايران بازرسی های سر زده اين نهاد از مراکز هسته ای آن کشور را لغو می کند.


۱۱ آوريل ۲۰۰۶ – محمود احمدی نژاد، رييس جمهوری ايران، اعلام کرد آن کشور اولين محموله اورانيوم غنی شده را توليد کرده است. قدرت های غربی اين اقدام ايران را سرکشی از تصميمات سازمان ملل متحد توصيف کرده و آن را محکوم کردند.


۵ ژوئن ۲۰۰۶ – خاوير سولانا، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا، با ارائه مجموعه ای از مشوق های اقتصادی از سوی اعضای شورای امنيت و آلمان از ايران می خواهد که غنی سازی اورانيوم را متوقف کند.


۲۳ دسامبر ۲۰۰۶ – شورای امنيت سازمان ملل متحد به تحريم ايران رای داد و از آن کشورخواست غنی سازی اورانيوم را ظرف ۶۰ روز متوقف کند. ايران اين قطعنامه را غيرقانونی خواند.


۲۴ مارس ۲۰۰۷ – شورای امنيت سازمان ملل متحد در قطعنامه ديگری تحريم های اقتصادی و نظامی بيشتری را عليه ايران تصويب کرد.


۱۸ آوريل ۲۰۰۷ – گزارش آژانس بين المللی انرژی اتمی اعلام کرد که ايران کار با ۱۳۰۰ سانتريفيوژ را آغاز کرده و به سرعت زمينه را برای توليد اورانيوم غنی شده با عيار صنعتی در نطنز فراهم می کند.


۲۱ اوت ۲۰۰۷ – ايران و آژانس بين الملل انرژی اتمی اعلام کردند که بر سر يک جدول زمانی برای پاسخگويی ايران به تمامی موارد ابهام در پرونده هسته ای اين کشور به توافق رسيده اند.


۲۴ اکتبر ۲۰۰۷ – دولت آمريکا تحريم های بيشتری را در مورد ايران به اجرا گذارد و سپاه پاسداران ايران را متهم کرد که قصد گسترش دادن سلاح های تخريب جمعی را دارد.


۲ نوامبر ۲۰۰۷ – اعضای شورای امنيت به علاوه آلمان توافق کردند که با تنظيم قطعنامه ديگری دور سوم از اعمال فشار به ايران را آغاز کنند.


۳ دسامبر ۲۰۰۷ – در تازه ترين گزارش دستگاه های امنيتی آمريکا اعلام شد که دولت ايران فعاليت های خود برای توليد بمب اتمی را در سال ۲۰۰۳ متوقف کرده و هنوز هم اين برنامه متوقف است.


۵ دسامبر ۲۰۰۷ – محمود احمدی نژاد اعلام کرد که ايران بر آمريکا پيروز شده و محمد البرادعی، رییس آژانس بين المللی انرژی اتمی، گفت به اين ترتيب ايران تا حدی تبرئه شده است.


۱۱ و ۱۲ ژانويه ۲۰۰۸ – محمد البرادعی در سفری کم سابقه به تهران تلاش کرد دولت ايران را قانع کند که با همکاری بيشتر با بازرسی های آزانس بين المللی انرژی اتمی به حل معضلات در پرونده هسته ای ايران کمک کند.


۳ مارس ۲۰۰۸ - شورای امنيت سازمان ملل متحد با تصويب نهايی سومين قطعنامه ايران را برای قطع غنی سازی اورانيوم تحت فشار بيشتری قرار داد.


۱۴ مارس ۲۰۰۸ – وزير امور خارجه روسيه گقت اعضای شورای امنيت به علاوه آلمان می توانند با پيشنهادات مشخص تری در مورد تضمين امنيت ايران با آن کشور وارد مذاکره شوند. دولت آمريکا اعلام کرد در بسته پيشنهادی به ايران تضمين های امنيتی در نظر گرفته نشده است.


۲۶ مه ۲۰۰۸ – آژانس بين المللی انرژی اتمی در گزارش تازه خود اعلام کرد ادعاها در مورد احتمال فعاليت ايران در زمينه توليد کلاهک های هسته ای موردی نگران کننده است و ايران در مورد اين فعاليت های حساس موشکی بايد اطلاعات بيشتری در اختيار اين نهاد قرار دهد.


۱ ژوئن ۲۰۰۸ – پس از انتشار گزارش آژانس دولت ايران اعلام کرد که ممکن است همکاری ها ی خود با اين نهاد را کاهش دهد.


۱۴ ژوئن ۲۰۰۸- خاوير سولانا در سفر به تهران بسته پيشنهادی پنج کشور عضو شورای امنيت بعلاوه آلمان را به مقامات ايرانی تحويل داد ولی ايران باز هم توقف غنی سازی را رد کرد.


۱۸ ژوئيه ۲۰۰۸ – سعيد جليلی مسول مذاکرات هسته ای ايران اظهار اميدواری کرد که مذاکرات روز ۱۹ ژوئيه با نمايندگان کشورهای شورای امنيت و آلمان مثبت و سازنده باشد. برای نخستین بار یک دیپلمات بلند پایه آمریکایی در این مذاکرات حضور دارد.