فوتبال ایران و عربستان؛ «زمین بی‌طرف» همان زمین سیاست است

دیدار الهلال و سپاهان

برخی مقامات ورزشی در عربستان تاکید کرده‌اند که تیم‌های فوتبال این کشور در ایران به میدان نخواهند رفت و به گفته آنها، کنفدراسیون آسیا باید بازی‌های دو کشور را در زمین بی‌طرف برگزار کند.

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که قرعه‌کشی مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا انجام شده. باشگاه‌های تراکتورسازی و ذوب آهن باید در تبریز و اصفهان میزبان رقبای عربستانی باشند. الهلال و النصر هم در خانه باید از این تیم‌ها پذیرایی کنند.

الاتحاد عربستان اگر بازی حذفی‌اش را با موفقیت سپری کند، رقیب سپاهان اصفهان خواهد شد. نفت تهران هم اگر در بازی حذفی پیروز شود، با الاهلی عربستان رویارو خواهد شد تا تعداد مسابقات باشگاه‌های دو کشور به آمار جالب هشت بازی رفت و برگشت برسد.

آیا کنفدراسیون آسیا، هشت زمین بی‌طرف را برای این مسابقه در نظر خواهد گرفت؟ مهم‌تر از لیگ قهرمانان آسیا، مسابقات مقدماتی جام جهانی است. جایی که احتمال دارد ایران و عربستان همگروه شوند. در آن صورت چطور؟ این تقابل‌ها فقط محدود به فوتبال نیست. وقتی دو کشور در یک قاره هستند، سالانه در تمام ورزش‌ها، بارها روبرو می‌شوند.

فیفا زمانی یک تیم را از میزبانی محروم می‌کند که شرایط جنگی در کشورش برقرار باشد. موضوعی که در جریان مسابقات مقدماتی جام جهانی ۱۹۸۶ شامل ایران شد. ایران هم تن به بازی در کشور بی‌طرف نداد و مسابقات مقدماتی را تحریم کرد. این قانون در رقابت‌های مقدماتی المپیک ۱۹۸۸ سئول هم تکرار شد. این بار، ایران حاضر شد بازی با کویت را در زمین بی‌طرف (دوحه) برگزار کند.

حالا شرایط کاملاً متفاوت است. کشورهای افغانستان، سوریه و عراق هم به خاطر ممانعت فیفا تعدادی از بازی‌هایشان را در ایران برگزار کرده‌اند. دور از ذهن است ایران که زمین بی‌طرف برای همسایگانش محسوب شده، محکوم به بازی در زمین بی‌طرف شود.

با این حال، پیش از ماجرای اخیر نیز بازی‌های دو کشور بارها با جنجال‌هایی فراورزشی همراه شده. جنگی در داخل دو کشور برقرار نیست و هر دو کشور نیز امکان تامین امنیت ورزشگاه‌هایشان را دارند اما تاکید بر بازی در زمین بی‌طرف، بازی در زمین سیاست است.

روزنامه الریاض عربستان به نقل از رییس کمیته ملی المپیک عربستان نوشته با توجه به عدم پابندی ایران به تعهدات بین‌المللی در حفاظت از سفارتخانه‌ها و اماکن دیپلماتیک، چگونه می‌توانیم تیم‌های خود را به ایران بفرستیم. امنیت و سلامتی بازیکنان برای ما مهم‌تر از هر چیزی است.

بعد از آنکه رئیس باشگاه الهلال تاکید کرد تیمش در تبریز به میدان نخواهد رفت، باشگاه النصر عربستان هم با ارسال نامه‌ به کنفدراسیون آسیا از AFC خواست که بازی با ذوب آهن را در کشوری بی‌طرف برگزار کنند.

عدنان المعیبد سخنگوی فدراسیون فوتبال عربستان گفت درخواستی از باشگاه‌ها درباره نرفتن به ایران دریافت نکرده اما این فدراسیون، نگرانی و ترس از بازی در ایران را درک می‌کند و بهترین تصمیم را خواهد گرفت.

در طرف مقابل، مسئولین ورزشی ایران هم به اظهارات همتایان خود در عربستان واکنش نشان دادند. مهدی تاج رییس سازمان لیگ گفت با هماهنگی رییس فدراسیون شکایتی را علیه باشگاه‌های عربستانی به کنفدراسیون فوتبال آسیا ارائه خواهد داد.

علیرضا اسدی دبیر فدراسیون فوتبال تاکید کرد: آنها نظرات خودشان را گفته‌اند اما ما با قوانین AFC و فیفا کار می‌کنیم. بهتر است صبور باشیم تا ببینیم آنها چه تصمیمی می‌گیرند. مطمئناً از حق و حقوق خودمان کوتاه نمی‌آییم.

عزیزی خادم عضو هیات رییسه فدراسیون فوتبال ایران گفت: مسئولان فوتبال عربستان به ماجراجویی‌ سردمداران سیاسی خود ادامه می‌دهند. فدراسیون ایران باید واکنش قوی‌تری نشان می‌داد.

خبرگزاری ایسنا نوشته «رییس فدراسیون فوتبال امارات در مسیر جوسازی و جنجال عربستان حرکت می‌کند» و یوسف سرکال ضمن اعلام حمایت و همراهی با عربستان، گفته: «برای جلوگیری از تنش بین ایران با کشورهای عربی بهتر است که ایران از گروه‌بندی کشورهای غرب آسیا حذف و به شرق آسیا منتقل شود.»

عضو فراکسیون ورزش مجلس هم در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا گفت: «در منشور فیفا دخالت مسئولین سیاسی در فوتبال ممنوع است. عربستان یا امارات می‌توانند آرزویشان را به عنوان درخواست مطرح کنند اما ایران نسبت به کشورهای خلیج فارس بالاترین حد ثبات امنیت را دارد.»

حسینی تغییر منطقه بازی‌ باشگاه‌های ایرانی از غرب به شرق آسیا را به دور از عقلانیت دانست و گفت: کسی این قدرت این را ندارد تا کشوری که از لحاظ جغرافیایی در غرب آسیاست را به شرق آسیا منتقل کند. این یک خواسته کودکانه و سیاسی است.

به نظر می‌رسد این نماینده مجلس که رییس کمیته فوتبال است، هنوز نمی‌داند تیم ملی فوتبال ایران هم بازی‌هایش از منطقه غرب آسیا به آسیای میانه منتقل شده است. کل ورزش ایران نیز با موافقت شورای المپیک آسیا در گروه بازی‌های منطقه آسیای میانه قرار گرفته.

حتی در صورت بی‌اعتنایی کنفدراسیون فوتبال آسیا به درخواست تیم‌های عربستان، واضح است که ناظران AFC هنگام حضور تیم‌های عربستانی در ایران، سخت‌گیرانه‌تر از همیشه با مسائل میزبانی برخورد خواهند کرد و در قوانین انضباطی این ارگان، امکان محرومیت یک باشگاه از میزبانی یا حتی کسر امتیاز، وجود دارد.

در این بین، برخی رسانه‌های ایران در کنار پوشش خبرهای مرتبط با تنش فوتبالی دو کشور، موضع‌گیری را در دستور کارشان قرار داده و مقامات ورزشی ایران را به پاسخگویی مناسب تهییج می‌کنند. موضوعی که در جریان بازی پرسپولیس و الهلال هم به خاطر تیتر روزنامه پیروزی، شکایت فدراسیون فوتبال عربستان را در پی داشت.

ایرنا خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی در گزارش خود می‌نویسد: «رفتارهای احساسی، عجولانه و بی‌منطق عربستان سابقه طولانی دارد، عرب‌ها همیشه از رویارویی با تیم‌های ایرانی هراس دارند اما هیچگاه جنجال و فرافکنی آنها به ثمر نرسیده.»

خبرگزاری ایسنا هم در یادداشتی انتقادی‌، موضع صریح خود را ابراز کرده و نوشته است: «عربستان سعودی بیش و پیش از همه، پرچمدار شیطنت علیه فو‌تبا‌ل ایران است و تا دری به تخته می‌خورد بر طبل "ما در ایران بازی نمی‌کنیم چون امنیت نداریم" می‌کوبد.»