لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲۳ آذر ۱۴۰۳ تهران ۲۲:۰۰

پس از کناره‌گیری جونز؛ آمریکا چه سیاستی را در قبال ایران پیش می‌گیرد؟


تام دونیلون (راست) در مراسم بدرقه ژنرال جیمز جونز توسط باراک اوباما (چپ)
تام دونیلون (راست) در مراسم بدرقه ژنرال جیمز جونز توسط باراک اوباما (چپ)
تام دونیلون، مشاورجدید امنیت ملی آمریکا، بر این باور است که جمهوری اسلامی ایران و کره شمالی بزرگترین تهدید برای امنیت آمریکا هستند.

تام دونیلون، معاون ژنرال جیم جونز، مشاور پیشین امنیت ملی کاخ سفید، جمعه از سوی باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا به عنوان جانشین ژنرال جونز معرفی شد.

به گزارش رسانه‌های آمریکایی، تام دونیلون، بر این باور است که معضل اتمی ایران ارتباطی با نزاع اسرائیلی- فلسطینی ندارد و تلاش‌ها برای حل این دو مقوله باید بدون قائل شدن پیوند میان این دو صورت گیرد.

این دیدگاه تام دونیلون با سلفش، ژنرال جیم جونز متفاوت است. ژنرال جونز از دیدگاه‌های آن گروه از سیاستمداران آمریکایی حمایت کرده بود که معتقدند با حل شدن نزاع اسرائیلی- فلسطینی راحت‌تر می‌توان با معضل هسته‌ای ایران برخورد کرد.

تام دونیلون همواره تأکید زیادی بر تهدیدات ناشی از جمهوری اسلامی ایران، کره شمالی و برخی سیاست‌های چین گذاشته است.

تام دونیلون حامی تحکیم هرچه بیشتر مناسبات آمریکا با اسرائیل نیز بوده و هست.

رسانه‌های آمریکایی می‌گویند که تام دونیلون حامی خروج نیروهای آمریکایی از عراق و بیرون کشاندن آمریکا از نبرد افغانستان است و صحنه افغان را به عنوان عرصه‌ای که نبرد در آن تمامی ندارد، می‌نگرد.

هنگامی که اوباما اعلام کرد که از ژوئیه ۲۰۱۱ نیروهای آمریکا از افغانستان بیرون آورده می‌شوند، حمایت تام دونیلون را داشت.

تام دونیلون معتقد است که با کم شدن دردسرهای حضور نیروهای آمریکا در عراق و افغانستان، می‌توان به گونه مؤثرتری با تهدیدهای ایران، کره شمالی و چین مقابله کرد.

واشینگتن پست تأیید کرده است که تام دونیلون ایران و کره شمالی را به عنوان دو حکومت یاغی و خطرناک که سرچشمه وخیم‌ترین خطرات برای امنیت ملی آمریکا هستند، می‌بیند.

به نوشته واشینگتن پست، به دلیل این باورهای راسخ در تام دونیلون است که در نشست‌های امنیت ملی کاخ سفید، او همواره از سخت‌تر شدن تحریم‌ها و بسته‌های تنبیهی علیه جمهوری اسلامی ایران حمایت کرده و تنظیم دیپلماسی همه جانبه‌ای علیه ایران را پیشنهاد می‌کند.

تام دونیلون، ۵۵ ساله، کار خود را به عنوان مشاوری کاملاً جوان برای جیمی کارتر، رئیس جمهور اسبق آمریکا، آغاز کرد و در دوران ریاست جمهوری بیل کلینتون ایفای نقش کرد و رئیس دفتر وارن کریستوفر، وزیرخارجه وقت، بود. در آن زمان نیز مهم‌ترین مشغولیت وی، رسیدگی به امور ایران بود.

تام دونیلون در ۲۰ سال اخیر، حتی در هشت سال حضور جرج بوش جمهوری‌خواه در کاخ سفید، تمرکز بر امور ایران را رها نکرده بود.

آقای دونیلون میان فعالیت در امنیت ملی و صحنه سیاست پیوند زده است؛ در کمپین باراک اوباما دونیلون مسئول آماده کردن اوباما و رهنمود دادن به او به منظور تقویت دانایی‌هایش در بخش سیاست خارجی در مناظره‌ها در برابر سناتور جان مک کین، نامزد جمهوری‌خواهان بود.

نیویورک تایمز در ترسیم شخصیت و فعالیت‌های تام دونیلون نوشته است که در دوران یک سال و نیمه معاونت ژنرال جونز در کاخ سفید، دونیلون برای ایجاد تعادل در سیاست خارجی آمریکا تلاش وافری کرد.

تام دونیلون مناسبات حسنه‌ای با چهره‌های بانفوذ در دولت کنونی یا درمیان حامیان مهم این دولت دارد؛ چرا که او در مجموع کمپین‌های جیمی کارتر، بیل کلینتون و جو بایدن (در سال ۱۹۸۸) نقش داشته است.

اما این مناسبات با نفوذ و مهم به خود او تمام نمی‌شود؛ برادرش، مایکل دونیلون مشاور جو بایدن، معاون باراک اوباما و همسرش، خانم کتی دونیلون، رئیس دفتر جو بایدن است.

هرچند رفتن ژنرال جیم جونز از مدتی پیش مورد گمانه‌زنی بسیاری در واشینگتن بود، اما خروج او از کاخ سفید زودتر از انتظار صورت گرفت.

باب وودوارد، روزنامه‌نگار برجسته آمریکایی ، در کتاب مهم و بحث برانگیز اخیر خود، جنگ اوباما، نوشته است که جیم جونز «مرغی غریب» در کاخ سفید بود و احساس انزوا می‌کرد و «باند دستیاران» اوباما را «بیکاره‌های هیچ نفهم» نامیده بود.

جیم جونز که فرمانده نیروهای ناتو در اروپا بود، به تیم اوباما کشانده شده بود تا شاید بی‌تجربگی اوباما در امور نظامی را جبران کند اما در تمام دوران حضور خود در کاخ سفید، نتوانست که با این تیم «بجوشد».

به گفته بسیاری در واشینگتن، جیم جونز همواره در نهانخانه قلبش یک جمهوری‌خواه باقی ماند.

جیم جونز به شماری دیگر از مقام‌های بلندپایه پیوست که در روزهای اخیر کاخ سفید و اطراف اوباما را ترک کردند؛ لورنس سامرز، مشاور ارشد امور اقتصادی و رام ایمانوئل، رئیس کارکنان کاخ سفید، هر یک به دلیلی متفاوت، اوباما را رها کرده‌اند. بحث کناره‌گیری دیوید اکسلرود، مهم‌ترین مشاور ارشد اوباما نیز همچنان مطرح است.

رابرت گیتس، وزیردفاع آمریکا، نیز در روزهای اخیر، صریح‌تر از ماه قبل گفته است که آماده کنار رفتن است. گیتس نیز مانند جیم جونز علیرغم جمهوری‌خواه بودن در تمامی عمر، به خاطر خدمت به آمریکا و کمک به اوباما برای اینکه آمریکا را از مشکلات برهاند، درمقام وزارت دفاع باقی مانده بود.

به نظر می‌رسد که شغل جدید تام دونیلون و ارتقای او به مقام مشاور امنیت ملی کاخ سفید، مشوق تازه‌ای برای کناره‌گیری رابرت گیتس از وزارت دفاع باشد.

باب وودوارد در کتابش به نقل از رابرت گیتس نوشته بود که دونیلون اگر به مقام بالاتری منصوب شود، فاجعه خواهد بود.

ناظران می‌گویند که رفتن چهره‌هایی که نرمش در قبال ایران را توصیه می‌کردند و بالا آمدن شخصیت‌هایی که ایران را تهدید جدی می‌دانند، می‌تواند نشانه تغییر جدی در سیاست‌های اوباما در قبال ایران تعبیر شود.

به ویژه گزینش افرادی مانند تام دونیلون که «خطر ایران» را بالاترین تهدید برای آمریکا عنوان می‌کنند و حامی دوستی بیشتری با اسرائیل هستند، احتمال تقویت در پیش گرفتن سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تر دولت اوباما در قبال ایران در نیمه دوم ریاست جمهوری او را خبر می‌دهد.

باراک اوباما سیاست‌های خود در قبال ایران را با دراز کردن دست به سوی دوستی و تفاهم آغاز کرد اما در طول تنها ۲۱ ماه با وضعیتی روبه‌رو شد که او را به سیاست‌هایی در قبال ایران کشاند که حتی از سیاست‌های سلفش، جرج بوش، سخت‌گیرانه‌تر به نظر می‌رسد.

باراک اوباما در مصاحبه اخیر با بی.بی.سی فارسی تأکید کرد که به خاطر سیاست نرمش در قبال ایران، هزینه سنگینی زیادی در صحنه سیاسی آمریکا داده بود اما پاسخی از ایران نگرفت.

ناظران می‌گویند که در چارچوب سخت‌ترشدن سیاست‌های سیاست‌های آمریکا در قبال ایران است که اسرائیل و عربستان سعودی پس از سال‌ها خودداری آمریکا [هر بار به دلیلی]، اکنون برای برخی خواسته‌های دیرینه خود از آمریکا پاسخ مثبت گرفته‌اند.

امضای پیمان جدید آمریکا و اسرائیل در پنجشنبه گذشته برای فروش ۲۰ فروند جنگنده پیشرفته اف- ۳۵ آمریکایی به نیروی هوایی اسرائیل، که غیر از ارتش آمریکا تا کنون هیچ ارتش جهان به آن مجهز نشده است، تازه‌ترین نمونه است.
XS
SM
MD
LG