سازمان عفو بینالملل اعلام کرد در حالی که توجه جهانی بر رویدادهای جنگ غزه متمرکز شده، نیروهای اسرائیلی «تقریباً با مصونیت کامل» در کرانه باختری فلسطینیان را میکُشند.
این سازمان مستقر در بریتانیا در گزارش روز دوشنبه ۱۶ بهمن خود همچنین از دیوان بینالمللی کیفری لاهه خواست تحقیقات در باره اتهام جنایت جنگی اسرائیل را از سربگیرد.
اریکا گوارا روزاس، مدیر تحقیقات و سیاست جهانی عفو بینالملل، از کریم خان، دادستان دیوان لاهه خواست تحقیق به ظن ارتکاب احتمالی «جنایت جنگی» را بررسی کند.
دیوان کیفری لاهه سه سال پیش تحقیقاتی را به ظن «جنایت جنگی» هم از سوی اسرائیل هم از سوی گروههای شبهنظامی فلسطینی آغاز کرد، اما گروههای فلسطینی از «سرعت» تحقیقات انتقاد کرده و گفته بودند فلسطینیان بیشتر هدف بررسیها هستند تا اسرائیل.
سازمان عفوبینالملل در بیانیه تازه خود نوشته که نیروهای اسرائیلی از گلولههای واقعی برای پراکنده کردن تظاهرکنندگان در این منطقه استفاده کردهاند، به کسانی که درصدد کمک به مجروحان بوده حمله کرده و دستگیری افراد را با انجام حملاتی مرگبار انجام دادهاند.
عفو بینالملل «قتلهای غیرقانونی» را «نقض آشکار قوانین بینالمللی حقوق بشر» در چارچوب رویکرد «نهادینهشده ظلم و سلطه» و نمایشی از «بیاعتنایی وحشتناک» نسبت به جان فلسطینیان کرانه باختری نامیده است.
این سازمان به تحقیقات خود در مورد چهار رویداد که آن را نمونهای از تشدید تنشهای اخیر در کرانه باختری نامیده، با استناد به فیلمها و تصاویر و گفتوگو با شاهدان اشاره کرد.
یکی از حوادثی که گزارشگران عفو بینالملل آن را بررسی کردهاند، عملیات ارتش اسرائیل در روز ۱۹ اکتبر در اردوگاه نورشمس در نزدیکی شهر طولکرم کرانه باختری است.
به گفته این سازمان حقوق بشری، در آن عملیات که حدود ۳۰ ساعت طول کشید، به بیش از ۴۰ خانه حمله و آب و برق شهرک قطع و نظامیان از بولدوزرها نیز برای تخریب زیرساختها استفاده کردند.
این سازمان افزوده که در آن عملیات ۱۳ فلسطینی شامل شش کودک کشته شدند. یکی از کشتهها طه محامید، ۱۵ ساله بود، که عفو بینالملل اعلام کرده او هنگام سرک کشیدن از خانهاش برای اینکه بداند آیا نیروهای اسرائیلی منطقه را ترک کردند، هدف گلوله قرار گرفت و ۱۲ ساعت بعد از آن نیز خانه والدین او تفتیش شد.
عفو بینالملل به هدف قرار دادن آمبولانسها و جلوگیری نظامیان اسرائیل از رسیدن امداد پزشکی به مجروحین در تجمعهای اعتراضی فلسطینیان نیز اشاره کرده است.
موضع اسرائیل چیست؟
اسرائیل هنوز به این گزارش واکنش نشان نداده است، اما پیش از این گفته بود در جستجوی فلسطینیان عضو باندهای مسلح فلسطینی و بهویژه حماس که در صدد برنامهریزی برای کشتن مردم اسرائیل هستند، عملیات یادشده را انجام داد.
اسرائیل عملیات خود در کرانه باختری را به عنوان «گامهای ضروری در مقابله با تروریسم برای جلوگیری از حمله به اسرائیل»، توصیف کرده و اتهامات پیشین در خصوص ارتکاب نسلکشی یا تبعیض نژادی را رد کرده است.
اسرائیل میگوید که اعضای سازمانهای مسلح فلسطینی زیر پوشش کادر درمان و با آمبولانسها بخشی از طرحهای تروریستی خود را عملی میکنند.
دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل روز ۱۵ بهمن اعلام کرد در چهار ماه گذشته (بعد از آغاز جنگ غزه) ۳۶۰ فلسطینی کشته و چهار هزار و ۲۷۰ تن در کرانه باختری زخمی شدهاند و این «مرگبارترین» دوره برای این منطقه در حدود ۲۰ سال اخیر بود.
نهاد یادشده در سازمان ملل سال میلادی ۲۰۲۳ را نیز نظر به کشته شدن دستکم ۵۰۷ تن که ۸۱ نفر آنها زیر ۱۸ سال بودند، مرگبارترین سال برای فلسطینیان کرانه باختری از سال ۲۰۰۵ به بعد توصیف کرده بود.
تشکیل هیئت تحقیق مستقل سازمان ملل
همزمان دبیرکل سازمان ملل متحد دوشنبه اعلام کرد که هیئت مستقلی را برای ارزیابی اونروا، آژانس ویژه سازمان ملل در زمینه امداد و کاریابی برای فلسطینیان، تعیین کرده است.
آنتونیو گوترش گفت هیئت یادشده به ریاست کاترین کولونا کار خود را «با بیطرفی» در خصوص اتهام اسرائیل در باره «مشارکت شماری از کارکنان اونروا در حمله حماس به اسرائیل» بررسی خواهد کرد.
خانم کولونا تا ماه گذشته وزیر خارجه فرانسه بود. او برای این مأموریت با سه سازمان تحقیقاتی اروپایی واقع در سوئد، نروژ و دانمارک همکاری خواهد کرد و قرار است گزارش خود را در چند هفته به دبیرکل سازمان ملل ارائه کند.
فرانسه، آمریکا و بیش از ۱۰ کشور دیگر متحد اسرائیل که حماس را گروه تروریستی میشناسند، در دو هفته اخیر کمک مالی به اونروا را تعلیق کردهاند.
کمک مالی این کشورهای برخوردار، تأمینکننده بخش عمده بودجه این آژانس است که در ۷۵ سال اخیر فلسطینیان را یاری داده است.
فیلیپه لازارینی، رئیس اونروا، ۹ تن از کارکنان این آژانس از میان ۱۲ فلسطینی ساکن غزه که اسرائیل مدعی است «مدارک» همدستی آنها در حمله حماس به مردم اسرائیل را به سازمان ملل ارائه کرده، برکنار کرده است.
آقای لازارینی با این حال گفته که اسرائیل حذف این نهاد را به یکی از اهداف خود از جنگ جاری تبدیل کرده است.
نخستوزیر و وزیر خارجه اسرائیل گفتهاند پس از جنگ جاری اونروا دیگر نباید نقشی در غزه داشته باشد و گروه افراطی حماس کاملاً در تاروپوئد اونروا نفوذ کرده است.
با این حال، ییسرائل کاتس، وزیر خارجه اسرائیل، روز دوشنبه از تصمیم دبیرکل سازمان ملل برای تشکیل هیئت مستقل تحقیق استقبال کرد.