فعالان سیاسی، از مصر تا سوریه تا لیبی، از ماه رمضان برای راه‌اندازی حرکت‌های اعتراضی علیه رژیم‌های تندرو استفاده می‌کنند، اما در مقابل این احتمال نیز وجود دارد که رژیم‌ها به سرکوب این حرکت‌ها بپردازند.
ماه رمضان امسال که در بسیاری کشور‌ها روز دوشنبه آغاز شد، به ده‌ها هزار فعال سیاسی، از تونس تا لیبی، سوریه، مصر، یمن، و حتی بحرین، این بهانه را خواهد داد که تجمع‌های اعتراضی برپا کنند و حکومت‌های خود را تحت فشار بگذارند که در مقابل خواست آن‌ها برای تغییر تسلیم شوند.
ویسام تعریف، مدیر گروه حقوق بشر سوریه، موسوم به «انسان»، درباره برنامه‌های اعتراضی در سوریه می‌گوید: «معترضان [سوری] در ماه رمضان هر شب در خیابان‌ها خواهند بود.»
به نوشته وب‌سایت خبری «دیلی بیست»، این در حالی است که در شرایط عادی، ماه رمضان در خاورمیانه زمانی است که روند زندگی در کشورهای منطقه با توقف مواجه می‌شود. مشاغل به طور معمول به صورت نیمه‌وقت باز بوده و بسیاری از مردم به دلیل گرسنگی (و دوری از قهوه و سیگار) در طول روز بی‌رمق هستند.
اما امسال خاورمیانه شرایط بسیار متفاوتی را شاهد خواهد بود. مخالفان سیاسی در سرتاسر منطقه با آگاهی از این اصل که هرگونه خشونتی از سوی دولت‌ها در ماه رمضان شکستن حرمت‌ها و توهین به مقدسات به حساب می‌آید، برنامه‌های خود را تدارک دیده‌اند. کمیته‌های هماهنگی محلی معترضان پیشاپیش شعار ویژه رمضان خود را نیز ساخته‌اند: «فطور، تمر، منشور.» [افطار، خرما، شب‌نامه] برنامه از این قرار است که هر شب، در طول مراسم افطار، فعالان سیاسی مخالف با پخش شب‌نامه‌های سیاسی پیام خود را به طیف وسیع‌تری از مخاطبان می‌رسانند و حرکت‌های اعتراضی را سازمان‌دهی می‌کنند.
رامی نخله، یک فعال سیاسی سوری ۲۸ ساله، که بیشتر با نام مستعارش «ملاذ عمران» شناخته می‌شود، باور دارد که در ماه رمضان نیازی به بسیج مردم نخواهد بود، چون «مردم در طول این ماه خود به خود بسیج می‌شوند و در برابر بی‌عدالتی به پا می‌خیزند. انگار که هر روز جمعه است. این مسئله برای رژیم سوریه یک چالش خیلی، خیلی، خیلی بزرگ است.»
فعالان سیاسی انتظارات بالایی از دستاوردهای این ماه دارند. آن‌ها امیدوارند که اعتراض‌های ماه رمضان در نهایت به فرار نیروهای ارتشی و نیروهای لباس‌شخصی موسوم به «الشبیحه» خواهد انجامید. نخله در این باره می‌افزاید که او امیدوار است که «اکثریت خاموش» نیز به تظاهرکنندگان بپیوندند. هرگونه حرکت سرکوب‌گرانه از جانب حکومت، که تحت رهبری اقلیت «علوی» قرار دارد، می‌تواند منجر به افروختن آتش تنش‌های فرقه‌ای بین سنی‌ها شود که اکثریت معترضان در سوریه را تشکیل می‌دهند.
«دیلی بیست» می‌افزاید: از آن سو در کشور مصر، فعالان سیاسی در حال برنامه‌ریزی برای تبدیل «میدان تحریر»، قلب جنبش اعتراضی، به مکانی برای برپایی کارناوال‌های شبانه و جلب توجه به خواسته‌های بی‌پاسخ مانده خود هستند. پرچم‌های رنگارنگ هم پیشاپیش در محل برافراشته شده‌اند.
اسلام سید، وبلاگ‌نویس و فعال ۲۰ ساله مصری، می‌گوید: «برای بالابردن آگاهی عموم، ما در برنامه خود سرودهای مفرح، نمایش‌های کوتاه و سخنرانی‌هایی برای بحث درباره نظرهای مختلف خواهیم داشت.»
تاکنون چند گروه موسیقی معروف نیز برای اجرای برنامه در میدان تحریر قاهره ثبت نام کرده‌اند.
علاوه بر برنامه‌های میدان تحریر، دیگر گروه‌ها در پی جلب پشتیبانی برای حزب خود و اطلاع‌رسانی در ماه رمضان هستند. محمد امین، رهبر ۲۴ ساله شاخه جوانان حزب جبهه دموکراتیک، می‌گوید یکی از رئوس اصلی برنامه اصلاح رویکردهای فاسد انتخاباتی پیشین است. از جمله رشوه دادن برای جمع کردن رأی. او توضیح می‌دهد: «ما باید به مردم این آگاهی را بدهیم که دریافت پول [برای رأی دادن] به نفع‌شان نخواهد بود.»
در کشور لیبی، در همسایگی مصر، شورشیان مخالف معمر قذافی کاری بسیار دشوار‌تر از همتایان منطقه‌ای اصلاح‌طلب خود پیش رو دارند. آلن ژوپه، وزیر خارجه فرانسه، اعلام کرده است که سازمان ناتو حملات نظامی علیه معمر قذافی را در ماه رمضان کاهش نخواهد داد. شورشیان لیبی نیز در برنامه‌ای مشابه، و بر پایه برخی گزارش‌ها، در حال آماده شدن برای یک حمله نظامی همه‌جانبه در کوه‌های غربی کشور هستند.
در عین حال فعالان سیاسی مخالف باید در نظر داشته باشند که احتمال می‌رود خودکامگان نیز در حال تدارک دیدن تهاجم‌های خود در ماه رمضان باشند. یک مقام یمنی ادعا کرده است که علی عبدالله صالح، رئیس جمهور یمن، که در نتیجه یک بمب‌گذاری به شدت مجروح شده بود، تصمیم گرفته است که پیش از آغاز ماه رمضان به یمن بازگردد. ارتش مصر نیز کوشیده است با پخش غذا در محله‌های فقیرنشین قاهره برای خود طرفدار جور کند.
به نظر می‌رسد با بالاگرفتن حرارت هوا به همراه تنش‌های سیاسی در منطقه خاورمیانه، رمضان امسال خیلی «داغ» خواهد بود.
ماه رمضان امسال که در بسیاری کشور‌ها روز دوشنبه آغاز شد، به ده‌ها هزار فعال سیاسی، از تونس تا لیبی، سوریه، مصر، یمن، و حتی بحرین، این بهانه را خواهد داد که تجمع‌های اعتراضی برپا کنند و حکومت‌های خود را تحت فشار بگذارند که در مقابل خواست آن‌ها برای تغییر تسلیم شوند.
ویسام تعریف، مدیر گروه حقوق بشر سوریه، موسوم به «انسان»، درباره برنامه‌های اعتراضی در سوریه می‌گوید: «معترضان [سوری] در ماه رمضان هر شب در خیابان‌ها خواهند بود.»
به نوشته وب‌سایت خبری «دیلی بیست»، این در حالی است که در شرایط عادی، ماه رمضان در خاورمیانه زمانی است که روند زندگی در کشورهای منطقه با توقف مواجه می‌شود. مشاغل به طور معمول به صورت نیمه‌وقت باز بوده و بسیاری از مردم به دلیل گرسنگی (و دوری از قهوه و سیگار) در طول روز بی‌رمق هستند.
اما امسال خاورمیانه شرایط بسیار متفاوتی را شاهد خواهد بود. مخالفان سیاسی در سرتاسر منطقه با آگاهی از این اصل که هرگونه خشونتی از سوی دولت‌ها در ماه رمضان شکستن حرمت‌ها و توهین به مقدسات به حساب می‌آید، برنامه‌های خود را تدارک دیده‌اند. کمیته‌های هماهنگی محلی معترضان پیشاپیش شعار ویژه رمضان خود را نیز ساخته‌اند: «فطور، تمر، منشور.» [افطار، خرما، شب‌نامه] برنامه از این قرار است که هر شب، در طول مراسم افطار، فعالان سیاسی مخالف با پخش شب‌نامه‌های سیاسی پیام خود را به طیف وسیع‌تری از مخاطبان می‌رسانند و حرکت‌های اعتراضی را سازمان‌دهی می‌کنند.
رامی نخله، یک فعال سیاسی سوری ۲۸ ساله، که بیشتر با نام مستعارش «ملاذ عمران» شناخته می‌شود، باور دارد که در ماه رمضان نیازی به بسیج مردم نخواهد بود، چون «مردم در طول این ماه خود به خود بسیج می‌شوند و در برابر بی‌عدالتی به پا می‌خیزند. انگار که هر روز جمعه است. این مسئله برای رژیم سوریه یک چالش خیلی، خیلی، خیلی بزرگ است.»
فعالان سیاسی انتظارات بالایی از دستاوردهای این ماه دارند. آن‌ها امیدوارند که اعتراض‌های ماه رمضان در نهایت به فرار نیروهای ارتشی و نیروهای لباس‌شخصی موسوم به «الشبیحه» خواهد انجامید. نخله در این باره می‌افزاید که او امیدوار است که «اکثریت خاموش» نیز به تظاهرکنندگان بپیوندند. هرگونه حرکت سرکوب‌گرانه از جانب حکومت، که تحت رهبری اقلیت «علوی» قرار دارد، می‌تواند منجر به افروختن آتش تنش‌های فرقه‌ای بین سنی‌ها شود که اکثریت معترضان در سوریه را تشکیل می‌دهند.
«دیلی بیست» می‌افزاید: از آن سو در کشور مصر، فعالان سیاسی در حال برنامه‌ریزی برای تبدیل «میدان تحریر»، قلب جنبش اعتراضی، به مکانی برای برپایی کارناوال‌های شبانه و جلب توجه به خواسته‌های بی‌پاسخ مانده خود هستند. پرچم‌های رنگارنگ هم پیشاپیش در محل برافراشته شده‌اند.
اسلام سید، وبلاگ‌نویس و فعال ۲۰ ساله مصری، می‌گوید: «برای بالابردن آگاهی عموم، ما در برنامه خود سرودهای مفرح، نمایش‌های کوتاه و سخنرانی‌هایی برای بحث درباره نظرهای مختلف خواهیم داشت.»
تاکنون چند گروه موسیقی معروف نیز برای اجرای برنامه در میدان تحریر قاهره ثبت نام کرده‌اند.
علاوه بر برنامه‌های میدان تحریر، دیگر گروه‌ها در پی جلب پشتیبانی برای حزب خود و اطلاع‌رسانی در ماه رمضان هستند. محمد امین، رهبر ۲۴ ساله شاخه جوانان حزب جبهه دموکراتیک، می‌گوید یکی از رئوس اصلی برنامه اصلاح رویکردهای فاسد انتخاباتی پیشین است. از جمله رشوه دادن برای جمع کردن رأی. او توضیح می‌دهد: «ما باید به مردم این آگاهی را بدهیم که دریافت پول [برای رأی دادن] به نفع‌شان نخواهد بود.»
در کشور لیبی، در همسایگی مصر، شورشیان مخالف معمر قذافی کاری بسیار دشوار‌تر از همتایان منطقه‌ای اصلاح‌طلب خود پیش رو دارند. آلن ژوپه، وزیر خارجه فرانسه، اعلام کرده است که سازمان ناتو حملات نظامی علیه معمر قذافی را در ماه رمضان کاهش نخواهد داد. شورشیان لیبی نیز در برنامه‌ای مشابه، و بر پایه برخی گزارش‌ها، در حال آماده شدن برای یک حمله نظامی همه‌جانبه در کوه‌های غربی کشور هستند.
در عین حال فعالان سیاسی مخالف باید در نظر داشته باشند که احتمال می‌رود خودکامگان نیز در حال تدارک دیدن تهاجم‌های خود در ماه رمضان باشند. یک مقام یمنی ادعا کرده است که علی عبدالله صالح، رئیس جمهور یمن، که در نتیجه یک بمب‌گذاری به شدت مجروح شده بود، تصمیم گرفته است که پیش از آغاز ماه رمضان به یمن بازگردد. ارتش مصر نیز کوشیده است با پخش غذا در محله‌های فقیرنشین قاهره برای خود طرفدار جور کند.
به نظر می‌رسد با بالاگرفتن حرارت هوا به همراه تنش‌های سیاسی در منطقه خاورمیانه، رمضان امسال خیلی «داغ» خواهد بود.
