لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ تهران ۰۹:۴۴

معمايی به نام «رشد اقتصادی ايران»


فریدون خاوند، استاد اقتصاد در پاریس به رادیو فردا می گوید از پايان جنگ ايران و عراق تا امروز، هيچوقت سابقه نداشته که نرخ رشد اقتصادی ايران، طی سه سال پی در پی، در چنين سطح پايينی باشد.

خبرگزاری مهر به نقل از محمود بهمنی، رييس کل بانک مرکزی اعلام کرد که ايران، از نظر رشد اقتصادی در سطح مطلوبی است و رتبه هفدهم دنيا را دارد. با توجه به گزارش هايی که به تازگی درباره نرخ رشد بسيار پايين اقتصاد ايران منتشر شده، ارزيابی آقای بهمنی در مورد اين شاخص متکی بر چه آمار و ارقامی است؟

اين مطلب شگفت آور را رييس کل بانک مرکزی، آنگونه که خبرگزاری «مهر» ميگويد، در مراسمی به مناسبت «روز ملی صادرات» مطرح کرده و منبع مورد استناد ايشان هم، باز به گفته همان خبرگزاری، گزارش های رسمی صندوق بين المللی پول و بانک جهانی است.

من اين ارزيابی را شگفت آور توصيف کردم، به اين دليل که از گزارش های مورد استناد آقای بهمنی، درست عکس ارزيابی ايشان استنباط ميشود. کافی است رييس کل بانک مرکزی مراجعه بکنند به آخرين گزارش صندوق بين المللی پول درباره چشم انداز های اقتصاد جهانی که حدود دو هفته پيش منتشر شده و در آن رشد اقتصادی ايران در ۲۰۰۸ ميلادی يک در صد و در سال ۲۰۰۹ هم يک و يک دهم در صد ارزيابی شده و در سال جاری ميلادی، يعنی ۲۰۱۰، تنها يک و شش دهم در صد پيش بينی شده که برای يک کشور در حال توسعه، نرخ رشدی هست بسيار پايين.



همين امسال، ميانگين رشد در جهان ۴.۸ در صد و در خاورميانه ۴.۱ در صد پيش بينی شده. کشور های در حال توسعه آسيايی قرار هست به ميانگين نرخ رشد بالای نه در صد دست پيدا کنند. چطور ممکن هست که ايران، با ميانگين نرخ رشد سالانه کمی بيشتر از يک در صد در طول سه سال، از لحاظ اين شاخص هفدهمين کشور دنيا باشد.

اصولا بر پايه ارزيابی محافل کارشناسی جمهوری اسلامی، و به خصوص در انتشارات رسمی بانک مرکزی جمهوری اسلامی، نرخ رشد اقتصادی ايران چقدر است؟

مشکل بزرگ اين هست که بانک مرکزی جمهوری اسلامی از حدود سه سال پيش به اين طرف از انتشار نرخ رشد اقتصادی ايران خود داری ميکند. يعنی ما امروز در نيمه دوم سال ۱۳۸۹ هستيم و هنوز نرخ رشد سال ۱۳۸۷ خورشيدی از طرف بانک مرکزی منتشر نشده.

در گزارشی زير عنوان «خلاصه تحولات اقتصادی کشور» که هر سال از طرف بانک مرکزی منتشر ميشود، معمولا جدول هايی هست در مورد «در آمد و توليد ناخالص ملی بر حسب فعاليت اقتصادی».

نکته جالب اين که در گزارش مربوط به سال ۱۳۸۸، که اخيرا منتشر شده، از اين جدول ها خبری نيست. در واقع بانک مرکزی، به جای مطرح کردن واقعيت اقتصادی کشور، ترجيح داده اصولا صورت مسئله را حذف کند تا شايد نرخ رشد بسيار پايين اقتصادی ايران مخفی بماند. ولی مخفی کاری، آنهم در مورد شاخصی به اين اهميت، طبعا امکان پذير نيست.

اگر بخواهيم نرخ رشد فعلی کشور را با همين شاخص در سال های گذشته مقايسه بکنيم، به چه نتايجی ميرسيم؟

از پايان جنگ ايران و عراق تا امروز، هيچوقت سابقه نداشته که نرخ رشد اقتصادی ايران، طی سه سال پی در پی، در چنين سطح پايينی باشد. آنهم در شرايطی که ايران از لحاظ در آمد های نفتی، در وضعيتی هست بسيار مساعد.
XS
SM
MD
LG