آكادمى نوبل روز پنجشنبه اعلام كرد كه ماريو بارگاس يوسا، نويسنده ۷۴ ساله پرويى، برنده جايزه نوبل ادبيات در سال ۲۰۱۰ شده است.
آكادمى نوبل كه مقر آن در استكهلم سوئد است، از يوسا به عنوان خالق آثارى نام برده كه در آن وى به «ترسيم پيكره هاى قدرت» پرداخته و نگاه نافذى به «مقاومت، طغيان و شكست فردى» دارد.
ماريو بارگاس يوسا تا كنون بيش از ۳۰ رمان و نمايشنامه نوشته است كه از مشهورترين آنها مى توان به «گفت و گو در كاتدرال (۱۹۶۹)»، «خانه سبز (۱۹۶۶)»، «عصر قهرمان (۱۹۶۳)» و سرانجام «جنگ آخرالزمان (۱۹۸۱)» اشاره كرد.
اين نويسنده پرويى زمانى به شهرت جهانى رسيد كه كتاب «عصر قهرمان» وى منتشر شد و در آن به شرح تجربيات خود در آكادمى نظامى لئونسيو پرادو پرداخته است. اين كتاب در پرو جنجال برانگيز شد و هزار نسخه آن از سوى افسران اين آكادمى در ملاء عام آتش زده شد.
يوسا كه از مشهورترين نويسندگان اسپانيايى زبان جهان به شمار مى رود در ۲۸ مارس سال ۱۹۳۶ در شهر آركوئيپا پرو متولد شد ولى هم اكنون در مادريد، پايتخت اسپانيا، زندگى مى كند.
وی پس از اينكه پدر و مادرش از هم جدا شدند تحت سرپرستى پدر و مادر بزرگش در بوليوى قرار گرفت. خانواده او در سال ۱۹۴۶ به پرو بازگشت و وی قبل از اينكه وارد دانشكده ادبيات و حقوق در ليما، پايتخت پرو، و سپس مادريد شود به مدرسه نظامى رفت.
يوسا در سال ۱۹۵۹ به پاريس مهاجرت كرد و به عنوان معلم و روزنامه نگار خبرگزارى فرانسه و همچنين تلويزيون ملى فرانسه مشغول به كار شد. وى در سال ۱۹۹۰ نامزد انتخابات رياست جمهورى شد ولى انتخابات را به آلبرتو فوجيمورى باخت.
يوسا در سال ۱۹۹۴ به عنوان عضو آكادمى اسپانيا برگزيده شد و در سال هاى گذشته در بسيارى از دانشگاه هاى آمريكا، آمريكاى جنوبى و اروپا تدريس كرده است.
اين نويسنده ادبى توانست در سال ۱۹۹۵ جايزه سروانتس، مهمترين جايزه ادبى نويسندگان اسپانيايى زبان، را از آن خود كند و همچنين در سال ۱۹۹۶ برنده جايزه صلح آلمان شد.
اين نخستين بار از سال ۱۹۸۲ است كه يك نويسنده از آمريكاى لاتين توانسته است برنده جايزه نوبل ادبى شود. در اين سال، گابريل گارسيا ماركز نويسنده كلمبيايى برنده جايزه يك و نيم ميليون دلارى ادبيات نوبل شد.
در شش سال گذشته آكادمى نوبل، جوايز خود را به پنج نويسنده از اروپا و يك نويسنده اهل تركيه اهداء كرده بود كه همين امر انتقادهاى زيادى از توجه بيش از اندازه اعضاى آكادمى به نويسندگان اروپايى را برانگيخته بود.
بسيارى از آثار ماريو بارگاس يوسا به زبان هاى مختلف دنيا از جمله فارسى برگردانده شده است.
آكادمى نوبل كه مقر آن در استكهلم سوئد است، از يوسا به عنوان خالق آثارى نام برده كه در آن وى به «ترسيم پيكره هاى قدرت» پرداخته و نگاه نافذى به «مقاومت، طغيان و شكست فردى» دارد.
ماريو بارگاس يوسا تا كنون بيش از ۳۰ رمان و نمايشنامه نوشته است كه از مشهورترين آنها مى توان به «گفت و گو در كاتدرال (۱۹۶۹)»، «خانه سبز (۱۹۶۶)»، «عصر قهرمان (۱۹۶۳)» و سرانجام «جنگ آخرالزمان (۱۹۸۱)» اشاره كرد.
اين نويسنده پرويى زمانى به شهرت جهانى رسيد كه كتاب «عصر قهرمان» وى منتشر شد و در آن به شرح تجربيات خود در آكادمى نظامى لئونسيو پرادو پرداخته است. اين كتاب در پرو جنجال برانگيز شد و هزار نسخه آن از سوى افسران اين آكادمى در ملاء عام آتش زده شد.
يوسا كه از مشهورترين نويسندگان اسپانيايى زبان جهان به شمار مى رود در ۲۸ مارس سال ۱۹۳۶ در شهر آركوئيپا پرو متولد شد ولى هم اكنون در مادريد، پايتخت اسپانيا، زندگى مى كند.
وی پس از اينكه پدر و مادرش از هم جدا شدند تحت سرپرستى پدر و مادر بزرگش در بوليوى قرار گرفت. خانواده او در سال ۱۹۴۶ به پرو بازگشت و وی قبل از اينكه وارد دانشكده ادبيات و حقوق در ليما، پايتخت پرو، و سپس مادريد شود به مدرسه نظامى رفت.
يوسا در سال ۱۹۵۹ به پاريس مهاجرت كرد و به عنوان معلم و روزنامه نگار خبرگزارى فرانسه و همچنين تلويزيون ملى فرانسه مشغول به كار شد. وى در سال ۱۹۹۰ نامزد انتخابات رياست جمهورى شد ولى انتخابات را به آلبرتو فوجيمورى باخت.
يوسا در سال ۱۹۹۴ به عنوان عضو آكادمى اسپانيا برگزيده شد و در سال هاى گذشته در بسيارى از دانشگاه هاى آمريكا، آمريكاى جنوبى و اروپا تدريس كرده است.
اين نويسنده ادبى توانست در سال ۱۹۹۵ جايزه سروانتس، مهمترين جايزه ادبى نويسندگان اسپانيايى زبان، را از آن خود كند و همچنين در سال ۱۹۹۶ برنده جايزه صلح آلمان شد.
اين نخستين بار از سال ۱۹۸۲ است كه يك نويسنده از آمريكاى لاتين توانسته است برنده جايزه نوبل ادبى شود. در اين سال، گابريل گارسيا ماركز نويسنده كلمبيايى برنده جايزه يك و نيم ميليون دلارى ادبيات نوبل شد.
در شش سال گذشته آكادمى نوبل، جوايز خود را به پنج نويسنده از اروپا و يك نويسنده اهل تركيه اهداء كرده بود كه همين امر انتقادهاى زيادى از توجه بيش از اندازه اعضاى آكادمى به نويسندگان اروپايى را برانگيخته بود.
بسيارى از آثار ماريو بارگاس يوسا به زبان هاى مختلف دنيا از جمله فارسى برگردانده شده است.
