لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۰:۱۳

آشنائي با جهانشاه جاويد و ايستگاه اينترنتي ايرانين دات كام


بهنام ناطقي (مجله نيويورك)

بهنام ناطقي (راديوآزادي): امروز در مجله نيويورك، آشنائي با يك ايستگاه اينترنتي يا وب سايت ايراني كه طي ماه گذشته، در آستانه هشتمين سال فعاليت خود، شمار خوانندگان آن از مرز 160 هزار گذشت. جهانشاه جاويد، روزنامه نگاري كه هفت سال عمر خود را وقف به وجود آوردن ايرانين دات كام كرده است، در مصاحبه با راديوآزادي از تحول جامعه ايراني خارج از كشور سخن مي گويد. آينه شادي ها، غصه ها و افسانه هاي ايرانيان جوان و تحصيلكرده برون مرزي، امروز در مجله نيويورك. ... ب.ن.: سايت اينترنتي ايرانين دات كام، يكي از قديمي ترين و پر خواننده ترين سايت هاي ايراني اينترنت ماه گذشته هفت ساله شد در حاليكه شمار مخاطبان آن از مرز 160 هزار گذشت و مجموعه غني مقالات، عكس ها، نقاشي ها و انواع ديگر مطالب اجتماعي و سياسي و فرهنگي كه هر روز طي هفت سال گذشته در اين سايت منتشر شده است، آرشيو عظيمي را به وجود آورده است كه از لابلاي آن مي توان تحولات سياسي، فكري و جمعيتي ايرانيان را درداخل و خارج از كشور بررسي كرد. اين مجموعه غني، به همت يك روزنامه نگار سخت كوش مقيم بركلي كاليفرنيا فراهم مي آيد، آقاي جهانشاه جاويد، و از پيشگامان نشر اينترنتي و صاحب يكي از پايدارترين خدمات رايگان اينترنت كه عليرغم تلاطم بازار اينترت و دشواري هاي ديگر، طي هفت سال گذشته حتي يك روز از فعاليت باز نايستاد. سايت ايرانين دات كام، هفت سال پيش به صورت يك مجله به روي اينترنت عرضه شد با مطالب بيشتر سياسي و اجتماعي به زبان انگليسي از نويسندگان برجسته. مجله اي كه در آغاز هر دوماه يكبار تجديد مي شد. اما به تدريج، تكنولوژي اينترنت و امكانات آن، آن را به سايتي تبديل كرد كه هر روز با مطالب جديد نو مي شود. آقاي جهانشاه جاويد، سردبير سايت اينترنتي ايرانين دات كام، در مصاحبه با راديوآزادي در باره تحول آن مي گويد: جهانشاه جاويد: وقتي ايرانيان دات كام را شروع كردم فكر اولم اين بود كه دقيقا اين به صورت يك مجله باشد ولي روي اينترنت. مشكلي كه پيش آمد و يا تغييراتي به وجود آمد اين بود كه وقتي ايرانين دات كام را شروع كردم دوماه يكبار بود و به صورت يك مجله بودو مجله ها فرمي داشتند كه با مجلات چاپي زياد فرق نداشتند ولي با زياد شدن خوانندگان و زياد شدن امكان گذاشتن مطالب متنوع نه مطالبي كه در مجلات مي بينيد، شكل وشمال مجله را تغيير داد و به صورت يك مجله كلاسيك كه شما در روزنامه فروشي ها مي بينيد ديگر نيست. ب.ن.: ايرانين دات كام، به تدريج كه متحول شد، وسيله اي شد براي ايرانيان خارج از كشور، به خصوص آمريكا كه با يكديگردر باره ايران و احساسات خود به عنوان ايرانيان دور از وطن به گفتگو بپردازند. اين گفتگوها از طريق مقالات و داستان ها و شعرهائي انجام مي شود كه بيش از 700 نويسنده براي ايرانيان دات كام مي فرستند. نوع ديگر گفتگو به صورت نامه هاي فوري اينترنتي است كه ايرانيان كاربر اين سايت در رد يا قبول نظرياتي كه مي خوانند مي نويسند. آقاي جهانشاه جاويد، مي گويد ايرانيان خارج از كشور برخوردي رويائي و آرماني با وطن دارند و اين را در مطالبي كه براي ايرانيان دات كام مي فرستند مي توان مطالعه كرد. جهانشاه جاويد: كساني كه براي ايرانين مي نويسند، كساني هستند كه اغلب در خارج از كشور هستند. يا از پاريس مي فرستند يا از لندن يا از واشنگتن. يا همين جا در بركلي كه من هستم. به خاطر اينكه اينها مدت زيادي از ايران دور شده اند، آنچه از ايران امروز مي خواهند و آنچه از ايران در ذهنشان است غالبا مطابقت ندارد و واقعيت هاي ايران را نمي شناسند و ايده آل هائي مي خواهند از ايران كه بدست آوردنش خيلي خيلي سخت است يا اينكه اگر بخواهيم آن را بدست بياوريم بايد در بطن جامعه ايران باشيم. مثلا كساني مي نويسند در باره دمكراسي در باره بازگشت سلطنت به ايران مي نويسند يا در باره ايران سوسياليست مي نويسند ولي اين ها براي من يك جور سرگرمي است ما خيلي چيزها را مي خواهيم كه در ايران اتفاق بيافتد ولي تا آنجا نباشيم و نبينيم كساني كه آنجا دارند براي اين كار زحمت مي كشند، چكار مي كنند، آن فكر ما يا در خود جامعه ايران تاثير ندارد. به خصوص كه اين مجله به زبان انگليسي است وتاثير مستقيمي همه مطالبي كه در ايرانين دات كام هست در جامعه ايران و اتفاقاتي كه در ايران مي افتد، خيلي كم است. ولي از طرف ديگر اين يك تمرين خيلي خوبي است براي كساني كه در ايران بوده اند و آمده اند اينجا و مي خواهند آزادي را لمس كنند آن را تمرين كنند. ايرانين دات كام يك جور فوروم يا به اصطلاح محفلي شده است براي كساني كه هرچه دلشان بخواهد مي توانند بگويند و هرچه دلشان مي خواهد مي توانند بنويسند و هيچ نوع محدوديتي در اين زمينه وجود ندارد و اين مهم ترين خصيصه ايرانين دات است كه به نظر من اين همه كار كردم روش با ارزش ترين خصيصه اش اين است كه به همه اجازه مي دهد كه حرف خودشان را بزنند. سايت هاي خيلي كمي در اينترنت وجود دارد كه مي توانيد اين كار را آزادانه انجام بدهيد. ب.ن.: صداي آقاي جهانشاه جاويد را مي شنويم. روزنامه نگار مقيم بركلي، و سردبير سايت اينترنتي ايرانين دات كام، كه هفت سال است با انتشار دائم به زبان انگليسي، جلوه گاهي شده است براي طبع آزمائي، هنرنمائي و بيان احساسات و تجربه هاي شخصي از زندگي براي جوانان ايراني كه گاه مطالب بسيار شخصي و احساسات بسيار خصوصي را بدون پرده در صفحات متعدد اين سايت پربار، مطرح مي كنند. شخصي بودن و بي پروائي بعضي از مطالب اين سايت، سرزدن به آن را با نوعي ماجراجوئي عاطفي همراه مي كند كه ظاهرا همان چيزي است كه آقاي جاويد به عنوان ويراستار يا اديتور سايت با اجراي سياست درهاي باز و آغوش گشاده قصد دارد در خوانندگان خود به وجود بياورد. آقاي جهانشاه جاويد، سردبير سايت اينترنتي ايرانين دات كام در مصاحبه با راديواروپاي آزاد، راديوآزادي مي گويد: جهانشاه جاويد: خيلي چيزها را روي اين سايت مي بينند كه يا برايشان عجيب است يا عصباني شان مي كند يا به باعث انزجارشان مي شود گاهي. ولي در ضمن چيزهائي را مي بينند كه با عقايد خودشان سازگار است. من حدود 15 الي 16 ساعت در روز روي اين مجله كار مي كنم. من خودم را به اصطلاح معيار قرار مي دهم. وقتي يك چيزي را مي بينم كه واقعا احمقانه است يا خيلي جالب است يا يك چيز خيلي زيباست، اگر مرا تكان بدهد و احساسات مرا برانگيزد فكر مي كنم كه روي ديگران هم تاثير خواهد داشت. بنابراين زياد فكر نمي كنم كه بعضي چيزها براي مردم اينجا جالب نباشد. ولي هرچقدر مردم بيشتر روي اين سايت بيايند مي بيينند كه همين تنوع است كه باعث جالب شدن اين مجله شده است. ب.ن.: تنوع مطالب در سايت ايرانيان دات كام سرگيجه آور است. خوبي اينترنت اين است كه هركس كه به آنچه اهلش است مي گرايد و مجبور نيست مجله اي به قطر دوهزار صفحه و بيشتر را ورق بزند. در كنار مطالب ادبي، داستان هاي كوتاه از نويسندگان نوپا، و همچنين در كنارتحليل هاي سياسي و تاريخي از كارشناساني كه مقالات خود را براي انتشاردر اختيار آقاي جاويد مي گذارند، مطالب جذاب اين سايت چيزهائي هستند از زندگي روزمره، ناله از تاكسي راني كه آدرس را بلد نيست يا غذاهائي كه در رستوران هاي دوبي جلوي آدم مي گذارند يا سفري براي كسب و كار به شانگهاي و تماشاي فيلم ايراني در فستيوال شانگهاي، سايت ايرانيان دات كام اينجور خاطره روزانه نويسي را تشويق مي كند و هر روز پر است از داستان هائي كه در آن ها همراه با يك هموطن به جائي از دنيا مي رويم. ايرانيان دات كام از نظر بصري نيز سايت غني اي است. تقريبا هر روز يك عكاس جديد در اين سايت معرفي مي شود و پورت فوليوئي از كارهاي او از ايران يا در خارج از ايران از اين طريق منتشر مي شود. مجموعه عكس ها بيش از صد عكاس كه بعضي ها هم از چهره هاي معروف بين المللي هستند شامل مي شود. خيلي از هنرمندان جوان ايراني از داخل ايران و هم از خارج عكس كار هاي خود را براي ايرانين دات كام مي فرستند و اينها هم مجموعه ديدني شده است كه هر چند روز يكبار يك سري جديد به آن اضافه مي شود. در كنار همه اين ها، آنچه ايرانين دات كام را يگانه مي كند مطالبي است كه ايرانيان مقيم خارج از كشوردر باره تجربه هاي روزمره زندگي خود مي نويسند. مثلا در هفته هاي بعد از جادثه 11 سپتامبر، ايرانين دات كام هر روز مجموعه اي مطلب عرضه مي كرد از درددل ايراني ها، خشم و انزجار آنها و چاره جوئي ها يا هر سال هنگامي كه تب فوتبال و مسابقات جهاني بالا مي گيرد، ايرانين دات كام پر است از مطالب و عكس هاي ديدني كه خوانندگان سايت براي آقاي جاويد مي فرستند. هنگامي كه خانم گوگوش، خواننده پاپ، بعد از 20 سال خاموشي روي صحنه رفت، ايرانين دات كام چندين مقاله و گزارش از تجربه ايرانياني كه در شهرهاي مختلف به كنسرت هاي او رفته بودند و خواننده و تماشاگران را به نظاره ايستاده بودند منتشر كرد كه در كنار هم براي انتشاردر يك كتاب قشنگ در باره واكنش ايراني ها به كنسرت هاي خانم گوگوش كافي بود به خصوص كه همه مقالات با عكس هاي آماتوري همراه بودكه از زاويه ديد يك تماشاگر از كنسرت گرفته شده بودند. آقاي جهانشاه جاويد، سردبير سايت اينترنتي ايرانين دات كام مي گويد براي خود او نيز مطالب شخصي نويسندگان بيشتر از مقالات سياسي و ايدئولوژيك آنها جذابيت دارد و اين ها مطالبي است كه ممكن است براي خوانندگان ايرانين دات كام در داخل ايران به اندازه هاي ايرانيان خارج از كشور خواندني نباشد. جهانشاه جاويد: ايرانين دات كام را كه اول شروع كردم مثل يك مجله عادي بود يك قسمت داشت كه نظريات سياسي داشت ويك قسمت كه كارهاي هنري را نشان مي داد و غيره. ولي وقتي كه خواننده ها زيادتر شدند و با جامعه ايراني خارج از كشور رشد كرد طبيعتا باعث شد كه مردم بيشتر راجع به زندگي شخصي خودشان مثلا در اروپا يا در آمريكا صحبت كنندو كمتر راجع به ايران حرف بزنند. اين را من با اشخاصي كه در ايران هستند صحبت كردم كه از ايران آمده اند. اينها مي گويند ايرانين دات كام راجع به چيزهائي صحبت مي كند كه براي ما ملموس نيست مثلا الان يك سري مقاله بوده كه هر هفته گذاشته ايم توي مجله كه يك مسابقه است بين من ويكي از خواننده ها سر وزن كم كردن. براي كسي كه از ايران مني آيد، اين خيلي جلف است. احساس مي كند كه توي ايران مبارزه هست و داريم سعي مي كنيم جامعه را عوض كنيم و يك فكرجديد را پياده كنيم و اونوقت شما از چاقي حرف مي زنيد. اين به دليل اين است كه يك مقدار وضعيت زندگي ما در اينجا صادقانه است ما اينجا نشسته ايم با كسي مبارزه نداريم. ميريم خانه ميريم خريد مي كنيم مي رويم سينما. زندگي ما خيلي عادي است و اين باعث مي شود كه در باره چيزهائي حرف بزنيم كه لزوما سياسي يا اخلاقي يا خيلي به اصطلاح روشنفكري نيست و اين فقط به خاطر اينكه يك انعكاس واقعي از جامعه ايراني در خارج از كشور و يك انعكاس صادقانه نه اينكه بخواهيم مسخره اش را بكنيم يا ايرانيان داخل ايران را ناراحت كنيم، بلكه فقط ما داريم مي گوئيم ما وضع زندگي مان اينجوري است و دوست داريم راجع به زندگي واقعي مان حرف بزنيم. خيلي از مقالاتي كه در ايرانيان دات كام بوده، از حالت سياسي خارج شده و خيلي از مقالات جالب تري كه در مجله بوده مال آنهائي بوده كه فقط در باره زندگي شخصي خودشان صحبت كردند يا يك داستان خيلي كوتاه ساده در باره زندگي در لس آنجلس يا چيزي مثل اين نوشتند. ب.ن.: آقاي جهانشاه جاويد، سردبير سايت اينترنتي ايرانين دات كام در مصاحبه با راديوآزادي مي گويد ديدن مقالات ديگران در باره نكات ساده زندگي نويسندگان تازه اي را تشويق به نوشتن مي كندو به بيشتر شدن رفت و آمد در سايت كمك مي كند. جهانشاه جاويد: اضافه براين وقتي كه يكي راجع به زندگي شخصي اش در اينجا مي نويسند طبيعا به آن احساس انس مي كنند و باهاش احساس همدردي مي كنند و باعث مي شوند كه خودشان تشويق بشوند كه در باره آن نامه يا مقاله بنويسند. بنابراين اين جور مقالات هي دارد بيشتر و بيشتر مي شود و اين نشان مي دهدكه وقتي يك نفر اين مقاله را مي خواند و در خارج از كشور هست خود را در اين مقالات پيدا مي كند و نسبت به آن جذابيت پيدا مي كند. و طبيعي است كه وقتي يك نفر اين مقالات را مي نويسد و خارج از كشور هست و خودش با اين مشكلات هر روز روبرو هست باعث مي شود كه جذب مجله بشود و تشويق بشود كه اوهم راجع به اينها مقاله بنويسند. بنابراين ايرانين دات كام تاحدودي شده است يك آرشيوي از زندگي روزمره ايراني ها در خارج از كشور. ب.ن.: صداي آقاي جهانشاه جاويد را مي شنويم. سردبير سايت اينترنتي ايرانين دات كام كه از جمله در سايت خود، آرشيو غني اي گرد آورده است از موسيقي پاپ و سنتي ايراني. آقاي جاويد مي گويد آرشيو موسيقي سايت بيش از 50 هنرمند و از هنرمند در حدود ده ترانه را ارائه مي دهد و ايرانين دات كام يكي از نخستين سايت هاي جهان بود كه از طريق آن مي شد موسيقي ايراني دريافت كرد. آقاي جهانشاه جاويد مي گويد سايت ايرانين دات كام، از آنجا كه از مطالب وارده درست مي شود، بازتاب تحولات فكري ايرانيان جوان است و موج مطالبي كه مي رسد باتغير اوضاع و گذشت زمان تغيير مي كند. آقاي جهانشاه جاويد مي گويد: جهانشاه جاويد: كنترلش زياد دست خودم نيست. يعني مطالب زيادي براي ايرانين دات كام مي آيد و مردم با اي ميل و پست الكترونيك اينها را ارسال مي كنندو آرشيوي كه من الان دارم الان 300 تا مطلب توي آن هست كه من اصلا نگاه نكردم و نمي دانم چي هستند. ولي با اين حال بازهم كار من محدود است و من بايد با مطالبي كار كنم كه مردم ارسال كرده اند. من نويسنده ندارم كه بگويم آقا فقط راجع به اين بنويس. يا من وقتي يك نفر يك چيزي را مي فرستد، نمي گويم آقا اين چيست كه نوشتي؟ برو اين را درست كن يا يك چيز ديگر بياور. بنابراين آنچه در مجله مي رود به انتخاب من هست ولي از چيزهائي انتخاب مي كنم كه مردم مي فرستند و بنابراين اگر راجع به نستالژي مطلب كم يا زياد مي شود به خاطراين است كه مردم كمتر يا بيشتر فرستاده اند. اگر مطلب راجع به سياست كم و زياد مي شود به خاطر چيزهائي است كه مردم مي فرستند. بنابراين در پايان روز ساعت 9 يا 10 شب كه مجله را تمام مي كنم چيزي كه براي من مهم است اين است كه در پايان روز يك نوع اعتدال و يك نوع حد وسط و يك نوع احساس خوبي داشته باشم از كاري كه انجام شده. يعني مي خواهم راضي اينترنت را رها كنم و از پشت ميز بلند بشوم و اين براي من خيلي مهم است. ب.ن.: صداي آقاي جهانشاه جاويد را مي شنويم، بنيانگذار و ويراستار سايت اينترنتي ايرانين دات كام كه ماه گذشته هفت ساله شد. آقاي جاويد مي گويد يك علت كم شدن مطالب در باره ايران اين است كه حالا بچه هاي كساني كه از ايران آمده اند براي اين مجله مطلب مي فرستند. آقاي جاويد مي گويد: جهانشاه جاويد: يك دليل اينكه مطالب نستالژي در باره ايران كم شده است اين است كه حالا بچه هاي آنهائي كه از ايران آمده اند مطلب مي فرستند و آنها خاطره اي از ايران ندارند. اينها بيشتر به مجله جذب مي شوندو اينها هستند كه بيشتر به مجله مطلب مي فرستند و اين باعث مي شود كه مطالبي كه در ايرانين دات كام است به نياز هاي اينجور اشخاص كه نسل جديد هستند بيشتر رسيدگي بشود. ب.ن.: ايرانين دات كام از آغاز به زبان انگليسي منتشر مي شد و به همين علت نيز توانست در ميان ايرانيان مقيم خارج كه به تدريج ديگر به فارسي مسلط نبودند نفوذ كند. آقاي جهانشاه جاويد مي گويد: جهانشاه جاويد: يك دليل اينكه ايرانين دات كام به انگليسي منتشر مي شود اين است كه من خودم راحت ترم با انگليسي نوشتن تا به فارسي نوشتن. ثانيا يك نكته مهم هم هست به نظر من كه اگر ما ايراني هستيم كه الان در خارج از كشور زندگي مي كنيم و به گونه اي يك كشور جديد را براي خودمان انتخاب كردعه ايم اگر بخواهيم در اين جامعه تاثير بگذاريم و به جائي برسيم، بايد به زبان محلي صحبت كنيم و با زبان محلي مقاله بنويسيم و افكارمان را بيان كنيم. اين مهم است كه در آينده چيزهائي مثل ايرانيان دات كام كه فقط به زبان انگليسي هستند بيشتر خواهند شد. اگر ما مطلب به فارسي بنويسيم كساني كه اينجا بزرگ شده اند و سالها اينجا بودند كمتر مي آيند. اين نسل جديد آينده فرهنگ ايراني در خارج از كشور است و اگر نتوانند با زباني كه در خارج بدست آورده اند نتوانند نظرات خود را بيان كنند ما به جائي نمي رسيم. اگربا نسل جديد به زبان خودش صحبت نكنيم به جائي نمي رسيم. فكر مي كنم در آينده اين سبك ايرانيان دات كام، نوشتن به انگليسي و احترام قائل شدن به نظرات كساني كه محلي هستند، در آينده بيشتر خواهد گرفت و سايت هاي بيشتري خواهند آمد و الان هم خيلي هستند كه زبان انگليسي يا به زبان محلي اگر آلمان است به زبان آلماني مثل... و اين طبيعتا رشد خواهد كرد. ب.ن.: آقاي جاويد تعداد كساني كه از ايرانيان دات كام استفاده مي كنند، كاربرهاي شما چقدر است؟ جهانشاه جاويد: در ماه به طور متوسط 160 هزار نفر. ب.ن.: 160 هزار تن خواننده داريد شما؟ جهانشاه جاويد: بله 160 هزار خواننده مختلف. ب.ن.: هزينه توليد اين سايت شما كه اينقدر هم قشنگ است و اين قدر هم زياد صفحات متعدد و بخش هاي متعدد دارد ويك آرشيوبسيار عظيمي دارد، هزينه نگهداري اين را شما در اين هفت سال چطور تامين كرديد؟ جهانشاه جاويد: هزينه اش خوشبختانه من با يك شركتي كار مي كنم كه از اول هم با آنها بودم به نام جي پي جي دات كام كه آقاي انوش حسيني آنرا مي گردانند و آن ها به نرخ خيلي خيلي پائين براي من گذاشته اند و من توانسته ام اين سايت را نگه دارم. ولي حتي با نرخ خيلي عادي هم اگر يك نفر بخواهد همچه سايتي را شروع كند، نسبت به شروع كردن يك مجله يا ايستگاه راديو يا چيزهاي مشابه يا رسانه هاي گروهي متعارفي كه الان وجود دارد، هزينه اش خيلي خيلي پائين تر است. ويژگي خيلي مهم اينترنت اين است كه هم ارزان است و هم خيلي راحت همه اطلاعات را مي توانيد در هرجاي دنيا هم روي اينترنت بگذاريد و هم آن را بخوانيد. بنابراين چيزهائي مثل ايرانين دات كام و سايت هاي خيلي خوب ايراني ديگري كه وجود دارد اين است كه با هزينه خيلي پائين ما مي توانيم كار خيلي بزرگي را انجام بدهيم و ايرانيان دات كام از طريق هيچ دولتي يا شركت و سازمان خصوصي حمايت نمي شود و تنها راهي كه درآمدش را بدست مي آورد از طريق آگهي هست يا از طريق كمك مستقيم خود خواننده ها و اين باعث مي شود كه يك استقلالي سايت داشته باشد و با اين استقلالش مي تواند حرف هائي را بزند كه رسانه هاي گروهي متعارف ديگر نتوانند بزنند. ب.ن.: مصاحبه راديوآزادي را مي شنيديم با آقاي جهانشاه جاويد، بنيانگذار و سردبير سايت اينترنتي ايرانين دات كام به مناسبت پايان هفت سال فعاليت مستمر آن.

جهانشاه جاويد، روزنامه نگاري كه با تاسيس يك سايت اينترنتي به نام ايرانين دات كام، طي هفت سال گذشته بيش از 160 هزار خواننده در سراسر جهان را به هم مربوط ساخته است و آثار بيش از 700 نويسنده و هنرمند را منتشر كرده است، در مصاحبه با راديوآزادي مي گويد اين سايت آينه زندگي ايرانيان مهاجر، به خصوص نسل دومي ها و نسل سومي هاست كه به زبان انگليسي بيشتر از فارسي مسلط هستند و هرچند در جوامعي كه زندگي مي كنند، مستقر شده اند و ريشه دوانده اند ولي نسبت به تبار ايراني خود حساسيت دارند. جاويد، كه يك تنه اين جنگ عظيم فرهنگي و ادبي را ويراستاري مي كند، مي افزايد با استفاده از اينترنت به بهائي بسيار ارزان مي توان كارهاي بزرگ كرد.
XS
SM
MD
LG