نگرانی مقامات آمریکا از فروافتادن روسیه به چنگال دیکتاتوری: خطر سردی مجدد مناسبات شرق و غرب

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 این امیدواری را بوجود آورد که روسیه از استبداد فاصله گیرد، و به سمت دموکراسی پیش برود. در دهه 1990 میلادی، رسانه‌های این کشور و نیز سازمان‌های سیاسی و غیر دولتی آن موفق شدند تا حدودی استقلال خود را از دولت کرملین به دست آورند. اما اکنون برخی از مقامهای ارشد آمریکا نمی‌توانند نگرانی خود را از تغییر مسیر روسیه و بازگشت به استبداد پنهان کنند. این موضوع ممکن است به سرد شدن دوباره روابط میان دو کشور منتهی شود. علی سجادی (رادیو فردا): اخیراً مقامهای ارشد آمریکائی از سیاستهای روسیه در زمیه های مختلف به سختی انتقاد کردند. کاندلیزا رایس وزیر امور خارجه آمریکا درباره سیاست انرژی روسیه و تحمیل هزینه های گزاف از سوی این کشور به همسایگانش از جمله اوکراین گفت: کاندولیزا رایس: روشن است که استفاده از انرژی – به شیوه ای که در مورد اوکراین انجام شد، مشکل آفرین است. دیک چینی معاون رئیس جمهوری آمریکا نیز در انتقاد از سیاست داخل روسیه گفته بود: دیک چینی: سایر اعمال دولت روسیه غیر سازنده بود و ممکن است بر روابط آن با دیگر کشورها تاثیر بگذارد. ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در واکنش نسبت به انتقادهای مقامهای ارشد آمریکائی به شیوه ای پوشیده آمریکا را صیادی خواند که به فکر بلعیدن شکارهای خویش است: ولادیمیر پوتین: ما شاهد هستیم که در دنیا چه می گذرد. رفیق گرگ می داند چه کسی را بخورد. او می‌خورد و به کسی گوش نمی دهد. اما کاندولیزا رایس وزیر امور خارجه آمریکا درباره دموکراسی در روسیه می گوید به نظر می رسد برخی عناصر و اعمال دولت روسیه - از جمله سرکوب گروههای غیر دولتی - در خلاف مسیر دموکراسی حرکت می کنند ولی آقای پوتین اصرار دارد که روسیه خواهان دموکراسی ویژه ای است که آن را « عالی ترین دموکراسی» خوانده است. اندرو کوچینز، از بنیاد بین المللی کارنگی برای صلح این پرسش را مطرح می کند که معنی «عالی ترین دموکراسی» چیست؟ اندرو کوچینز: واقعا یعنی چه؟ و واقعاً معنی آن در روابط میان روسیه با اروپا ، ایالات متحده و بعضی همسایگانش چیست؟ در جلسه ای که اخیرا در بنیاد صلح کارنگی تشکیل شد، سرگئی مارکوف کارشناس مسائل سیاسی مقیم مسکو که ارتباط نزدیکی با دولت روسیه دارد، انتقاد از سیاستهای داخلی روسیه را با انتقاد از سیاستهای خارجی آمریکا پاسخ داد: سرگئی مارکوف: وقتی من به عراق نگاه می کنم، فکر می کنم این روسیه نیست که در مسیر غلط گام بر می دارد، بلکه آمریکاست که در مسیر غلط گام بر می دارد. اما مایکل مک‌فال استاد علوم سیاسی دانشگاه استانفورد با تایید نادرست بودن مسیر سیاست خارجی آمریکا در پاسخ آقای مارکوف گفت: مایکل مک‌فال: من نمی فهمم چگونه توسل به موضوع آمریکا و عراق می تواند بهانه ای برای توجیه چیزی باشد که در داخل روسیه می گذرد. از این گذشته، باید بگویم که چنین قیاسی درست نیست زیرا با پذیرش اشکالاتی که در دموکراسی آمریکا وجود دارد، باید بگویم – برخلاف نظام روسیه امروز – در نظام آمریکا سازوکار تصحیح اشکالات وجود دارد. اشاره مک فال که از مخالفان سیاستهای دولت بوش است به مخالفت آشکار رسانه های عمومی آمریکا نسبت به سیاستهای دولت درزمینه شنود مکالمات خارجی بود که این روزها تیتر اول مطبوعات کشور است. آقای مک فال می گوید رسانه های روسی استقلال و اجازه انتقاد از دولت را ندارند. آقای مارکوف در برابر این استدلال تسلیم شد و پذیرفت که در روسیه دموکراسی وجود ندارد اما مردم روسیه خواهان آن هستند. سرگئی مارکوف: نظرسنجی های عمومی بیشتر مشخصه های دموکراسی مانند انتخابات آزاد، رسانه های آزاد، حق مخالفت و چیزهای شبیه آن را تایید می کنند. آقای مارکوف می گوید مشکل اصلی از آنجا شروع شد که آغاز آشنائی روسیه با دموکراسی در دهه 1990 همراه با هرج و مرج و جنایتهای ناشی از فروپاشی نظام سوسیالیستی بود. و به این جهت – به قول اقای مارکوف - دموکراسی در اولویت چهارم روسها قرار دارد: بعد از امنیت، ثبات و اقتصاد مقامهای آمریکائی می گوید حکومت قانون و دمکراسی باید اولویت نخست باشد و با اجرای آن بقیه مشکلات در مسیر درست حل خواهد شد.