لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۳:۰۴

چراغ سبز برای مذاکره؛ ایران آماده تغییرات اساسی در برنامه اتمی اش؟


نمایی از نیروگاه هسته ای بوشهر که قرار است تا یک ماه و نیم دیگر راه اندازی شود.
نمایی از نیروگاه هسته ای بوشهر که قرار است تا یک ماه و نیم دیگر راه اندازی شود.
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا، روز یکشنبه در گفت و گو با روزنامه نیویورک تایمز، ضمن تشریح سیاست دولت باراک اوباما، در باره برنامه هسته ای ایران، یادآور شد که ایالات متحده آمریکا از راه های گوناگون برای جمهوری اسلامی ایران پیام فرستاده و تهران را به بازنگری در سیاست اتمی خود، فراخوانده است.



بهمن آقایی دیبا، تحلیل گر مسائل سیاسی ایران در آمریکا، در گفت و گو با رادیو فردا به ارزیابی این اظهارات پرداخته است.

رادیو فردا: اگر بخواهیم به طور فشرده، به سیاست دولت آمریکا در برابر برنامه هسته ای ایران اشاره کنیم، این سیاست، چه جنبه هایی را در بر می گیرد؟

بهمن آقایی دیبا: من فكر مى كنم كه در حال حاضر سياست آمريكا در مورد مسائل مربوط به ايران- به خصوص برنامه هسته اى- به روى يك سه شاخه يا سه راه حركت مى كند.

يك شاخه اين مسير، ديپلماسى است. يعنى اعلام آمادگى براى مذاكره و باز گذاشتن راه هاى صحبت كردن از طرق مختلف منجمله در چهارچوب گروه ۵+۱ است.

دومين شاخه، طرح مسئله تحريم هاست. و سومين شاخه نيز تهديد نظامى عليه ايران است. من فكر مى كنم كه خلاصه آنچه كه خانم كلينتون در صحبت هاى اخيرشان به آن اشاره كردند، بيان همين سه سياست است.

در گفت و گوى خانم كلينتون با نيويورك تايمز، شايد اين گونه به نظر برسد كه وزير امور خارجه آمريكا بر تحريم ها تكيه دارد. براى اينكه ايشان اشاره مى كند كه اين تحريم ها، با آن دامنه و عمقى كه جامعه جهانى آماده اجراى آن شده، ايران را شگفت زده كرده است. در جاى ديگرى هم اشاره مى كند كه اين مسير،‌ بهترين امكان براى تغيير رفتار مقام هاى ايرانى است.

وقتى احساس مى شود كه راه حل نخست- يعنى راه حل مذاكره- در حال پيشرفت نيست، طبيعى است كه راه حل دوم به صورت فعال ترى مطرح مى شود. و شاخه تحريم ها به دنبال شاخه ديپلماسى در حال حركت بوده و فعال شده است.

اين روزها مقام هاى ايرانى مدام اشاره مى كنند به نامه اى كه به گروه وين و آژانس بين المللى انرژى اتمى نوشته اند و آمادگى خودشان را براى مذاكره در مورد مبادله سوخت اعلام كرده اند.

فكر نمى كنم مسئله آمادگى براى مذاكرات به اين معنى است كه دولت جمهورى اسلامى دارد خودش را آماده مى كند كه در برنامه اتمى خودش تغييرات اساسى را بپذيرد.

خانم كلينتون همچنين به اين نكته اشاره كرده است كه از راه هاى گوناگون به مقام هاى ايرانى ، پيام هاى لازم رسانده شده و مقام هاى ايرانى مى دانند كه جامعه جهانى چه چيزى از آنها مى خواهد. اين پيامى كه خانم كلينتون به آن اشاره مى كنند چيست؟ جامعه جهانى به طور روشن، چه درخواستى از ايران دارد؟

آنچه جامعه جهانى از ايران مى خواهد و خانم كلينتون هم به آن اشاره كرده است، همان مطالبى است كه هم آِژانس بين المللى انرژى هسته اى و هم قطعنامه هاى متعدد سازمان ملل متحد، به روشنى به آن اشاره كرده اند.

خط اصلى اين درخواست آن است كه در واقع ايران با اقدامات مهم و چشمگير و اساسى، ثابت كند كه برنامه هسته اى اش، يك برنامه كاملا صلح آميز است. اثبات اين موضوع با حرف زدن و با دادن اعلاميه و حتى فتواى آقاى رهبر انجام پذير نمى باشد.

خانم كلينتون به اين نكته اشاره مى كند كه بر خلاف كره شمالى، آمريكا و جهان غرب، خط قرمزى براى برنامه هسته اى ايران نگذاشته است. پس اين برداشت مى تواند درست باشد كه جامعه جهانى بر خلاف آنچه مقامات جمهورى اسلامى ايران وانمود مى كنند، با اصل در اختيار داشتن تكنولوژى هسته اى توسط ايران مخالفتى ندارد. بلكه ايران تنها بايد شك و ترديدهاى موجود را برطرف كند؟

بله. اصرار ايران بر مخفى كارى و نگه داشتن برنامه هاى خودش در وضعيتى غير شفاف، باعث ترديد جامعه بين المللى است و همين طور، كنترل اين بخش ها در ايران در اختيار نيروهاى غير نظامى مملكت نيست.

اين مراكز به صورت مخفى و توسط دستگاه هايى مانند سپاه پاسداران، كه به هيچ سازمان ديگرى هم جوابگو نيست، اداره مى شود.
XS
SM
MD
LG