رئیس بانک مرکزی اعلام کرد تصمیماتی برای مهار بازار ارز در نظر گرفته شده که از جمله آنها عرضه اوراق مشارکت با بهره ۲۰ درصد است.
در هفته‌های اخیر، بهای ارزهای خارجی و به‌ویژه دلار به شدت در نوسان بود به طوریکه بهای دلار به مرز ۵ هزار تومان نیز رسید.
در ادامه آشفتگی بازار ارز، و عملی نشدن وعده دولتی‌ها، روز چهارشنبه، شماری از دلالان ارز بازداشت و چند صرافی هم پلمب شدند.
اکنون ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی، می‌گوید سه اقدام توسط شبکه بانکی شامل «انتشار اوراق گواهی سپرده با نرخ سود ۲۰ درصد، انتشار اوراق گواهی سپرده مبتنی بر ارز با نرخ سود ۴ و ۴.۵ درصد و طرح پیش‌فروش سکه بهار آزادی از طریق شعب منتخب بانک ملی انجام می‌شود.»
اوراق مشارکت با سود ۲۰ درصدی که برای جذابیت ریال از سوی بانک مرکزی صورت گرفته، در حالی است که بانک مرکزی پیشتر دستور کاهش نرخ بهره را به بانک‌ها داده بود. یکی از دلایل کاهش نرخ بهره تشویق تولید داخلی عنوان شده بود.
به گفته شماری از کارشناسان یکی از دلایل جهش بهای ارز و دلار افزایش تقاضای داخلی است.
فریدون خاوند،استاد دانشگاه و اقتصاددان ساکن پاریس، در این مورد به رادیو فردا گفته است: «واقعیت این است که در شرایط کشوری مانند ایران، متغیر های زیادی بر بازار ارز تاثیر میگذارند، از نرخ تورم و نرخ سود بانکی گرفته تا قیمت نفت در بازار جهانی و بازرگانی خارجی کشور، همراه با یک سلسله عوامل ژئوپولیتیک مثل آینده برجام و یا تنش در فضای منطقه ای کشور از جمله آنچه در حال حاضر در مرز های اسراییل و سوریه میگذرد و ایران هم در آن درگیر است.»
مرتضی ایمانی راد، رئیس هیات مدیره موسسه مطالعات اقتصادی بامداد، کاهش نرخ بهره بانک‌ها را یکی از عوامل سوق سرمایه‌ها به ارزهای خارجی دانسته است. به گفته این کارشناس اقتصادی ناآرامی‌های دی‌ماه امسال نیز در افزایش تقاضا برای ارزهای خارجی موثر بوده است.
در همین حال مجیدرضا حریری، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین، با اشاره به اینکه دولت، خود تامین‌کننده و مصرف‌کننده عمده ارز در کشور است دو احتمال را مطرح کرده است: در حالت «بدبینانه»، دولت برای تامین مخارج ریالی خود و پرداخت دستمزدها ارز را گران کرده است. فرض دوم به گفته مجیدرضا حریری این است که دولت همه ارزهای حاصل از فروش نفت رابه دلیل مشکلات بانکی نتوانسته به داخل کشور منتقل کند.
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین می‌گوید: «می شود به صورت سرانگشتی این میزان ارز را که در گوشه و کنار دنیا باقی مانده و در اختیار بانک مرکزی نیست، حدود ۲۲ و ۲۳ میلیارد دلار برآورد کرد. ضمن اینکه همچنان فرض اول نیز که دولت تمایل دارد ارز را گران بفروشد، وجود دارد.»
از سوی دیگر فرشاد حیدری معاون نظارتی بانک مرکزی، یکی از عوامل افزایش بهای ارز را بازپرداخت به سپرده‌گذاران موسسات غیرمجاز از سوی دولت دانسته است.
معاون بانک مرکزی در این باره می‌گوید: «در همین موضوع موسسات مالی و اعتباری، ۲۱ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پول تازه به اقتصاد تزریق شد که بخشی از آن به سمت بازار ارز و دلار رفت و موجب افزایش تقاضا شد در حالی که عرضه محدود بود.»
بهای ارز در بازار تهران روز پنجشنبه با ۶۱ تومان کاهش به ۴۸۳۹ تومان رسید.
ح.ر/پ.پ
