نمايش فيلم دستجات نيويورك ساخته مارتين اسكورسيس

بهنام ناطقي (راديوفردا): آخرين فيلم کارگردان برجسته آمريکائي آقاي مارتين اسکورسيز، فيلم دستجات نيويورک، يا Gangs of New York که امروز در سراسر آمريکا در بيش از يکهزار سينما بر پرده همگاني آمد، يک اثر تاريخي 100 ميليون دلاري است که به سبک فيلم هاي فدريکو فليني، کارگردان فقيد سينماي مدرن ايتاليا، در استوديوهاي عظيم چينه چينتا نزديک رم ساخته شده است و تهيه کننده آن هم آقاي گريبالدي، تهيه کننده مشهور فيلم هاي فليني است اما راه افتادن اين فيلم، که در آغاز قرار نبود به دست مارتين اسکورسيز ساخته شود، بيش از 20 سال طول کشيد و سناريوي آن سالها بين کمپاني هاي هاليوود دست به دست گشت. سپردن 80 ميليون دلار و بعد افزودن آن به صد ميليون دلار براي تهيه يک فيلم از مارتين اسکوسيز براي روساي شرکت معتبر ديزني Disney که تهيه اين فيلم را به واحد هنري خود شرکت ميراماکس Miramax و روساي آن، برادران واينستاين، سپردند تصميم سختي بود، زيرا آقاي اسکورسيز تا حالا فيلمي نساخته که بتواند بيشتر از 100 ميليون دلار بفروشد. در فيلم دستجات نيويورک يا The Gangs of New York ما به قرن نوردهم بر مي گرديم ومحله مهاجرنشين Five Points بروکلين که در آن روزگار محل رقابت دستجات مسلح مهاجران ايرلندي کاتوليک و دستجات افراطي پروتستان بود که مهاجران را خوش نمي داشتند. مارتين اسکورسيز، سازنده فيلمهاي مشهوري مثل The Good Fellas و کازينو، Raging Bull و Mean Streets با اينکه از احترام منتقدان و کارشناسان سينما بر خورد ار است و يکي از هنرمندان سينماي جهان دانسته مي شود، به خاطر حساسيتي که نسبت به آدمهاي خيابان و کوچه و بازار و خشونت شهري در سينماي خود نشان مي دهد، معروف است. در اين فيلم، که اسکورسيز سي سال است، از زمان خواندن مجموعه قصه اي به همين نام از هربرت ازبري Herbert Asbury روياي ساختن آن را در سرداشت، آقاي اسکورسيز به همه تم هاي فيلمهاي گذشته خود وفادار مي ماند، اينجاهم مثل فيلم هاي مافيائي اسکورسيز با خشونت دستجات و برخورد بر سر منافع و منطقه نفوذ روبرو هستيم اما مثل فيلم The Age of Innocence اسکورسيز اين خشونت خام را با عظمت و ظرافت يک فيلم اپيک هاليوددي در مي آميزد. در فيلم دستجات نيويورک، يا The Gangs of New York آقاي لئوناردو دو کاپريو، ستاره جوان صورت محبوبي که با فيلم Titanic درخشيد، با موهاي بلند و کمي ريش وان دايکي در نقش يک جوان 16 ساله ايرلندي تبار ظاهر مي شود به نام آمستردام که چنانکه خود آقاي دو کاپريو در مصاحبه اي اشاره کرد ترکيبي است از شخصيت هاي تاريخي و تخيلي با لهجه اي آميخته از ايرلندي و لهجه هاي مهاجران ديگر. شخصيتي که آقاي دوکاپريو بازي مي کند تشنه انتقام خون پدر است. قاتل پدر او شخصيتي است که با مهارت خارق العاده اي توسط هنرپيشه توانمند انگليسي آقاي دانيل دي لوئيس پرداخته شده است، رئيس بزرگترين دسته تهبکاري پروتستان ها، بيل کاتر، مشهور به بيل قصاب، که با سياستمدار پرقدرت و فاسد آن زمان شهر، يعني باس توئيد براي چاپيدن مهاجران و اجير کردن آنها براي سپاهي شدن همکاري مي کند. دانيل دي لوئيس که پنج سالي است در فيلمي بازي نکرده بود و در فلورانس ايتاليا خود را توليد کفش سرگرم کرده بود، با اين فيلم با قدرت تمام به پرده سينما باز مي گردد. نقش مقابل اين دو نفر را خانم کامرون دياز، ستاره بلوند هاليوود بازي مي کند، نقش زني خياباني که عشق او به موضوع رقابت دو قهرمان داستان فيلم تبديل مي شود. بسياري از منتقدان آمريکائي ضمن آنکه فيلم دستجات نيويورک را خاطر شعر بصري و پرداخت مينياتوري صحنه هاي عظيم در دکورهاي چند هکتاري استوديوهاي چينه چيتا ستوده اند، آن را فيلم بي نقصي نمي دانند. مثلا آقاي اي او اسکات، منتقد روزنامه نيويورک تايمز به بي توجهي فيلم به نقش زنان ايراد گرفته است و مجله نيويورکر نوشت تلاش مارتين اسکورسيز براي ايفاي نقش يک مردمشناس تاريخي، باعث شده است که صحنه هاي فيلم به دليل اصرار زياد براي شباهت به واقعيت نيويورک قرن 19 خفقان آور و غم انگيز جلوه کنند. هرچند در طراحي صحنه نعل به نعل از عکس ها و نقاشي هاي قديمي مايه گرفته شده است، اما روح شهر نيويورک، از نظر آقاي ديويد دنبي، منتقد نيويورکر، در اين فيلم گم شده است. او مي نويسد اسکورسيز با همه علاقه اش به واقعي گرائي و خشونت خام خياباني، در اين فيلم به دام صحنه پردازي تئاتري و اغراق آميز اسير شده است که بيش از هرچيز از عشق به جنگيدن و راندن فولاد دشنه در گوشت و خون مايه مي گيرد. مانند نخستين فيلم اپيک مارتين اسکورسيز، وسوسه مسيح، The Temptation of Christ براساس رمان مسيح بازمصلوب، اينجا هم موسيقي فيلم آرشيوي ارائه مي کند از صداهاي تاريخ عالم، از موسيقي قديمي بلوزآمريکائي و ايرلندي گرفته تا موسيقي چيني و موسيقي راک، از بند U2 که آهنگ اصلي فيلم به نام دستهائي که نيويورک را ساخت يا The Hands that Built New York را براي اين فيلم ساخته است که قسمتي از آن را با صداي آقاي آقاي بونو خواننده گروه يوتو مي شنويم. آخرين فيلم مارتين اسكورسيز بنام دستجات نيويورك Gangs of New York كه امروز در سراسر آمريكا اكران شد، يك فيلم بزرگ هاليوودي است كه به هزينه 100 ميليون دلار در استوديوهاي عظيم چينه چيتاي نزديك رم ساخته شده است، در همان استوديوهائي كه فدريكوفليني تخيلات سينمائي خود را به تصوير مي كشيد. لئوناردو دو كاپريو در نقش يك جوان ايرلندي تبار ظاهر مي شود كه مي خواهد انتقام خود پدر خود را از رئيس يك دسته تبه كاري خشن پروتستاني كه بومي گرا و مخالف مهاجران هستند، بگيرد.