خبرگزاری «هرانا» روز سه‌شنبه ۱۵ آذر از بازداشت دو دختر ۱۸ و ۱۶ ساله در شهرهای همدان و شیراز خبر داد.

بر اساس این گزارش، فرنوش اسمی، بلاگر ۱۸ ساله همدانی، دو هفته پس از بازداشت به زندان اوین منتقل شده است.

اخبار منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی حاکی است که خانواده‌ این نوجوان طی دو هفته گذشته به‌دلیل فشارهای امنیتی، از رسانه‌ای کردن بازداشت دخترشان خودداری کرده بودند.

پریا فرامرزی، نوجوان ۱۶ ساله اهل پاسارگاد، نیز با وجود گذشت دو ماه از بازداشت، کماکان در زندان عادل‌آباد شیراز و در وضعیت بلاتکلیف به سر می‌برد.

این نوجوان شامگاه ۱۹ مهر با یورش ماموران امنیتی، در منزل بازداشت شد.

گزارش‌ها حاکی است او در این مدت، دو بار به بیمارستان منتقل شده است.

آن‌طور که حساب کاربری «بیدارزنی» در توئیتر نوشته، این نوجوان در این مدت بر اثر فشارهای بازجویی، دو مرتبه «سکته چشمی» کرده است.

از زمان آغاز اعتراضات به جان باختن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، تعدادی از دانش‌آموزان و نوجوان معترض نیز بازداشت و تحت بازجویی قرار گرفته‌اند.

رهبر جمهوری اسلامی ایران روز سه‌شنبه ۱۵ آذر در دیدار با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی خواستار «بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور» شد.

علی خامنه‌ای در میانه اعتراضات به نقض گسترده حقوق انسانی، آزادی بیان، حریم شخصی و کرامت شهروندی توسط جمهوری اسلامی، اظهار داشت: منظور از بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی، «تغییر فرهنگی جامعه و ذهنیت و فرهنگ حاکم بر آن و در یک کلام نرم‌افزاری است که افراد جامعه بر اساس آن در زندگی فردی و جمعی خود عمل می‌کنند».

او همچنین خواستار «مهندسی صحیح فرهنگی» شد و آن را کاری بنیانی برای اصلاح ساختار فرهنگی خواند.

این خواسته علی خامنه‌ای در حالی است که دستگاه‌های فرهنگی جمهوری اسلامی در چهار دهه گذشته به رغم دریافت بودجه‌های کلان، کمترین نفوذ را بر جامعه داشته‌اند و با وجود تبلیغات گسترده، مشروعیت و مقبولیت نظام اسلامی به پایین‌ترین حد خود رسیده است و معترضان در سال‌های اخیر بویژه سه ماه اخیر خواستار براندازی آن شده‌اند.

رهبر جمهوری اسلامی در بخش دیگری از اظهارات خود گفت شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌تواند با هدایت «هزاران تشکل»، زمینه‌ساز شکل‌گیری حرکت عمومی در مقوله‌های مهمی همچون گسترش «فرهنگ قناعت و عدم اسراف» شود.

انتظار برای گرایش مردم به «قناعت» در حالی است که جامعه با فقر گسترده، تورم افسارگسیخته و فساد گسترده حکومتی مواجه است و فقط هزینه عدم‌النفع و افت صادرات نفت کشور در ۹ ماهه امسال به حدود ۷۰ میلیارد دلار می‌رسد که دو برابر بودجه عمومی دولت در سال ۱۴۰۱ است.

همچنین آمارهای بانک جهانی نشان می‌دهد که طی هشت سال منتهی به ابتدای سال ۲۰۲۱، حجم اقتصاد کشور از نزدیک به ۶۵۰ میلیارد دلار به ۲۳۰ میلیارد دلار سقوط کرده و نرخ دلار نیز طی یک دهه گذشته از زیر ۱۳۰۰ تومان به بالای ۳۶ هزار تومان رسیده است؛ به عبارتی طی ۱۰ سال، ریال ایران ۹۶ درصد از ارزش خود را از دست داده است.

روزنامه «گاردین» در شماره روز سه‌شنبه ۱۵ آذر خود با انتشار مقاله‌ای تفصیلی به اعتراضات مردمی و سرکوب خونین نهادهای امنیتی در ایران پرداخته و نوشته که ایران وارد یک دوره اعتراض متوالی شده و جمهوری اسلامی در مقابل موج‌های پشت سر هم اعتراضات قرار گرفته است.

این گزارش با اشاره به کشته شدن دست‌کم ۴۴۸ معترض، بازداشت ۱۷ هزار نفر و صدور حکم اعدام برای «۳۶ معترض» طی سه ماه گذشته می‌نویسد به رغم سرکوب‌های خونین، هر روز تظاهرات تازه‌ای برگزار می‌شود؛ چه در دانشگاه‌ها، چه در خیابان‌ها و چه در گورستان‌هایی که قربانیان گلوله‌ها و باتوم‌های پلیس در آن‌جا به خاک سپرده می‌شوند.

گاردین می‌نویسد هر معترضی که کشته می‌شود، مطمئن باشید که به اعتراضاتی در مراسم چهلم او و احتمالا کشته شدن افراد دیگری توسط نیروهای امنیتی منجر می‌شود و بدین ترتیب چرخه توحش و ارتجاع جمهوری اسلامی گسترش می‌یابد.

این گزارش می‌افزاید جنبش گسترده‌ای در کشور به راه افتاده که بدون نام، بدون رهبر، متنوع و سازگار است و از یک نیرو و دارایی عظیمی که تاکنون مورد بهره برداری قرار نگرفته بود، استفاده می‌کند: «نارضایتی پنهان زنان از وضعیت اجتماعی درجه دوم خود، همچنین جوان‌گرایی این جنبش که برخلاف افراد مسن‌‌تر، چیزی برای باختن ندارند و ترسی به دل راه نمی‌دهند».

گاردین می‌نویسد: شجاعت جوانان ایرانی که خواهان «بازپس‌گیری کشورشان و برچیدن پادگانی که خامنه‌ای از کشور ساخته» هستند و با تفنگ و باتوم نیروهای امنیتی روبرو می‌شوند، تحسین جامعه جهانی را برانگیخته است.

این گزارش به خیزش‌های بلوچ‌ها و کردها اشاره کرده و می‌نویسد با وجود این‌که رسانه‌های خارجی بر جنبه فمینیستی اعتراضات تمرکز دارند، اما ناآرامی‌هایی که در سراسر ایران رخ داده و حضور دهها هزار ایرانی مقیم خارج در تظاهرات‌های حمایتی از معترضان داخلی، بسیار متنوع‌تر از آن چیزی است که تصور می‌شود.

شهردار تهران که روز سه‌شنبه ۱۵ آذر به مناسبت گرامیداشت «روز دانشجو» به دانشگاه شریف رفته بود، با برخی دانشجویان مخالف وارد جر و بحث شد و خطاب به آن‌ها گفت که «شماها گروه فشارید».

علیرضا زاکانی در بخشی از سخنان خود گفت خود او سال‌هاست که ایده‌اش «انقلاب» است و معتقد است در کشور باید انقلاب صورت بگیرد تا اصلاح شود.

این ادعای او با واکنش یک دانشجوی معترض مواجه شد که گفت «ما می‌خواهیم انقلاب کنیم ولی شما نمی‌گذارید» و شهردار تهران در پاسخ گفت: «انقلاب شما که بچه‌بازی است. بشین بابا. وقتی می‌خواهی اسم انقلاب را ببری، گلویت را خوب بمال تا در گلویت گیر نکند».

شهردار تهران هنگام طرح موضوع مبارزه با فساد نیز در واکنش به دانشجویی که گفت «این چه نظامی است که سر تا پا فاسد است»، پاسخ داد: «اصلاً نیست. فاسد آمریکا و اسرائیل و عربستان‌اند. بشینید بابا مرد حسابی».

یکی از دانشجویان نیز هنگامی که علیرضا زاکانی با حمله به غرب و رسانه‌های فارسی خارج‌ از کشور گفت «در نظام تبلیغی غرب چه کسی به فکر زن و زندگی و آزادی ماست؟»، به‌اعتراض از شهردار تهران پرسید: «نکنه شما هستی؟»

آقای زاکانی در واکنش به فاسد خوانده‌ شدن خود نیز با عصبانیت و فریاد، دانشجویان معترض را «گروه فشار و خائن» خواند.

در فیلمی ۲۱۰ ثانیه‌ای که از این جلسه منتشر شده، شهردار تهران در پی واکنش‌ها و سخنان دانشجویان، بارها به شدت خشمگین می‌شود.

او پس از آن‌که دانشجویان از وی خواستند نام کسانی که او با آن‌ها مبارزه کرده است را ببرد، پاسخ داد: «بسیار خب پس خودتان را محکم نگاه دارید».

زاکانی در جدل با دانشجویانی که مرتب از او در قبال سخنانش توضیح می‌خواستند این‌گونه سخنانش را ادامه داد: «آن‌قدر غیرت داشتم بروم دادگاه؛ شما حاضرید یک سیلی بخورید؟»

پاسخ «بله» دانشجویان به این اظهارات اما زاکانی را خشمگین‌تر کرد. او سپس به دانشجویان گفت: «فقط بله کافی نیست».

همزمان کانال خبری شوراهای صنفی دانشجویان کشور خبر داده بود که در پی حضور زاکانی در سالن جابر دانشکده شیمی دانشگاه شریف، «حضور دانشجویان در این سالن محدود شده و حراست با دانشجویان برخورد می‌کند».

پیش از آن نیز ویدئویی از تجمع دانشجویان دانشگاه شریف در اعتراض به حضور شهردار تهران در این دانشگاه منتشر شده بود.

مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان، در توئیتی از قوه قضائیه جمهوری اسلامی خواست به موضوع «تعرض جنسی به زندانیان زن به قصد تحقیر، سرکوب و اعتراف اجباری» رسیدگی کرده و مجرمان را «محاکمه» و به «اشد مجازات» برساند.

او روز سه‌شنبه ۱۵ آذر تاکید کرد که موضوع «تعرض جنسی به زندانیان زن»، نه تنها «در رسانه‌ها بازتاب یافته»، بلکه «روایت برخی از زندانیان مؤید این امر است».

مولوی عبدالحمید افزوده که در صورت «اثبات» این موضوع، «قطعا بزرگ‌ترین مفسدان فی‌الأرض مرتکبین همین جنایات هستند.لازم است قوه قضائیه این افراد را محاکمه و به اشد مجازات برساند».

از زمان آغاز دور تازه اعتراضات در ایران، ویدئوهایی از فحاشی و تعرض جنسی به معترضان زن در خیابان‌ها منتشر شده و گزارش‌هایی نیز از تعرض جنسی به آن‌ها در بازداشتگاه‌ها و زندان‌ها از سوی شماری از فعالان حقوق بشر از جمله نرگس محمدی مطرح شده است.

نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی، در نامه‌ای به جاوید رحمان گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، «تعرض به زنان حین بازداشت و در بازداشتگاه‌ها» را «بخشی از برنامه سرکوب» جمهوری اسلامی علیه زنان معترض و مبارز خواند و خواهان تحقیق درباره «تعرض جنسی به زنان بازداشتی» شد.

این فعال حقوق بشر زندانی، تاکید کرد «متاسفانه این روزها زنانی را در بند زنان زندان اوین دیده‌ام که مورد اذیت و آزار و تعرض حین بازداشت قرار گرفته‌اند».

نرگس محمدی در ادامه نامه خود به جاوید رحمان، افزود یک دختر را که «حین بازداشت مورد تعرض وحشیانه ماموران قرار گرفته ‌بود» پس از ارائه شکایت کتبی علیه ماموران به زندان و درخواست حضور وکیل و فرستادن به پزشکی قانونی، به جای انتقال به بند عمومی، از بند قرنطینه اوین به زندان دیگری برده‌اند.

شبکه تلویزیونی «سی‌ان‌ان» نیز روز ۳۰ آبان در گزارشی تحقیقی، نیروهای جمهوری اسلامی را به خشونت و آزار جنسی معترضان ایرانی در بازداشتگاه‌ها متهم کرده بود.

دولت چین که در نتیجه اعتراض‌های گسترده و بی‌سابقه در این کشور ناچار شد سیاست به‌شدت سختگیرانه موسوم به «کووید صفر» را کنار بگذارد، روز سه‌شنبه، ۱۵ آذر، اعلام کرد که بسیاری از محدودیت‌ها را لغو کرده و پکن نیز خود را برای دوره جدید زندگی آماده می‌کند.

به گزارش رویترز و گاردین، به این ترتیب آزمایش‌های دائمی برای بررسی احتمال ابتلای افراد به ویروس کرونا لغو و شرایط ورود به کسب و کارها آسان‌تر شده است.

مغازه‌ها و مراکز خرید نیز تابلوهای هشدار را که خواهان رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی بودند، پایین آوردند.

همزمان رویترز به نقل از دو منبع آگاه در چین خبر داد که این کشور تا روز چهارشنبه، شانزدهم آذر، ده گام دیگر را در راستای کاهش محدودیت‌ها اعلام خواهد کرد.

شین‌هوآ، خبرگزاری رسمی چین، این امر را به ضعیف شدن بیماری‌زایی ویروس کرونا و ادامه تلاش برای واکسیناسیون ۹۰ درصد از جمعیت نسبت داد.

عنوان اصلی در روزنامه دولتی چاینا دیلی در روز سه‌شنبه بازگشت مردم در پایتخت به روال عادی زندگی بود.

تظاهرات اخیر در ده سال حکومت‌داری شی جین پینگ، که سیاست «کووید صفر» را اعلام کرده بود، تاریخی بود تا عصیان و خشم مردم از قرنطینه‌های طولانی در شهرها و محلات بیان شود.

تلویزیون دولتی چین برای نشان دادن این‌که روال زندگی در دنیا نیز عادی نشده، در روزهای نخست جام جهانی فوتبال در قطر، تصاویر تماشاچیان در استادیوم‌های قطر را سانسور می‌کرد.

به دنبال اعتراضات، ظاهرا مقامات چین نیز مانند سایر کشورهای جهان به این نتیجه رسیده‌اند که باید با کرونا زندگی و آن را مدیریت کرد.

در حدود سه سالی که از ورود کرونا به جهان گذشته، چین تنها کشور جهان است که هنوز گردشگران خارجی نمی‌توانند به آن سفر کنند یا شهروندانش راهی خارج شوند.

با این حال، با وجود نرمش مقامات سیاسی، برخی از کارشناسان بهداشتی چین، از جمله نظر به سالمندی بالای جمعیت، نسبت به خروج «شتاب‌زده» از محدودیت‌ها هشدار می‌دهند و می‌گویند که ممکن است شمار تلفات جدید به بیش از یک میلیون نفر نیز برسد.

محمد خاتمی رئیس‌ جمهوری پیشین ایران، روز سه‌شنبه در پیامی به مناسبت روز دانشجو نوشت که «شعار زیبای زن زندگی آزادی»، حرکت جامعه به سوی «آینده بهتر» را نشان می‌دهد.

آقای خاتمی در این پیام که روز سه‌شنبه، ۱۵ آذر، یک روز پیش از روز دانشجو در ایران منتشر شد، همچنین به مقام‌های جمهوری اسلامی توصیه کرد «وجوه ناصواب حکمرانی را بدرستی بشناسند و پیش از آنکه دیر شود به سوی حکمرانی خوب حرکت کنند».

او همچنین از حکومت خواست که به جای «برخورد ناروا» با معترضان، «دست یاری به سوی آنان دراز کنند».

محد خاتمی نوشت: «آنچه موجب تأسف فراوان است، بازداشت گسترده دانشجویان و ایجاد محدودیت‌های آموزشی، صنفی و سیاسی برای آنان و اخراج و اعمال فشار بر استادان است؛ امری که نه با مبانی و موازین آزادی و حقوق انسانی سازگار است و نه در نهایت امنیّت پایدار دانشگاه و جامعه را تأمین می‌کند.»

در هفته‌های اخیر که دانشگاه‌های ایران یکی از کانون‌های اصلی اعتراضات بوده، گزارش‌های متعددی از افزایش سختگیری‌ها و فشار بر دانشجویان در سراسر کشور منتشر شده است.

آقای خاتمی که پیشتر در پیام دیگری تاکید کرده بود «براندازی نه ممکن است، نه مطلوب»، خطاب به دانشجویان نیز گفت: «نباید گذاشت تا آزادی و امنیت در برابر هم قرار گیرند و در نتیجه آزادی به بهانه حفظ امنیت پایمال شود.»

این پیام خاتمی در حالی است که از روز دوشنبه اعتصاب‌های سراسری در ایران آغاز شده و تا روز چهارشنبه، ۱۶ آذرماه، که همزمان با روز دانشجو در ایران است، ادامه دارد.

پیشتر گزارش‌هایی از تلاش اصلاح‌طلبان برای کمک به عبور جمهوری اسلامی از بحران کنونی منتشر شده که دیدارهای جمعی از چهره‌های اصلاح‌طلب با علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی و همچنین غلامحسین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضاییه بخشی از این تلاش‌هاست.

همچنین محمدعلی ابطحی، از اصلاح‌طلبان نزدیک به خاتمی، از نامه‌نگاری خاتمی با علی خامنه‌ای خبر داد و نوشت: «در اعتراضات اخیر، علیرغم مکاتبه آقای خاتمی با رهبری و ملاقات اصلاح‌طلبان با مسئولان عالی‌رتبه برای جلوگیری از خشونت و اصلاح امور، نشانه‌ای از این‌که خواسته‌ها مورد توجه حاکمیت قرار گرفته باشد، نیست.»

تمام گزارش‌ها از تلاش اصلاح‌طلبان برای کمک به حل بحران کنونی در حاکمیت با نظر منفی و حتی بی‌اعتنایی گستره وسیعی از کاربران در شبکه‌های اجتماعی مواجه شد.

هفت ماه پس از کشته شدن شیرین ابوعاقله، و سه ماه پس از اذعان ارتش اسرائیل به مرگ این خبرنگار ارشد فلسطینی- آمریکایی با گلوله نظامیان این کشور، شبکه الجزیره روز سه‌شنبه، ۱۵ آذر، شکایت علیه اسرائیل را به دیوان کیفری بین‌المللی لاهه ارائه کرد.

الجزیره اعلام کرد که شکایت را در خاتمه تحقیقات تیم حقوقی این شبکه، به دیوان لاهه ارائه کرده است.

این شبکه در توییتر خود نوشت: شواهد و فیلم‌های جدید «به وضوح» نشان می‌دهد که شیرین و همکاران او «مستقیما از سوی قوای اسرائیلی هدف قرار گرفتند».

الجزیره افزود: «ادعای اسرائیل که شیرین اشتباها و در جریان تبادل آتش (میان نظامیان اسرائیل با افراد مسلح فلسطینی) کشته شده، کاملا بی‌اساس است.»

ارتش اسرائیل سه ماه پیش در پایان یک تحقیقات داخلی گفته بود که «به احتمال بسیار زیاد» شیرین ابوعاقله با آتشباری «غیر عمدی» نظامیان این کشور کشته شد.

با این حال، وزیر دفاع اسرائیل در سه ماه اخیر بارها تاکید کرد که این کشور هرگز نخواهد گذاشت که کسی در جهان از نظامیان اسرائیلی بازجویی کند یا آن‌ها را پای میز محاکمه بکشاند.

شیرین ابوعاقله روز ۲۱ اردیبهشت در جریان پوشش رویدادهای ورود ارتش اسرائیل به اردوگاه جنین در شمال کرانه باختری از ناحیه سر هدف گلوله قرار گرفت و در دم کشته شد.

ورود پیاپی ارتش اسرائیل به این اردوگاه برای بازداشت عوامل مظنون به طرح‌ریزی «ترور» بود. اندکی پیش از آن، ۱۹ اسرائیلی در حملات مسلحانه فلسطینیان کشته شده بودند و اکثر عوامل حملات از فعالان ساکن اردوگاه جنین بودند.

اما به گفته حکومت فلسطینی، قتل این روزنامه‌نگار مجرب، ادامه کشتار سیستماتیک خبرنگاران فلسطینی به دست ارتش اسرائیل بود. این حکومت مدعی شد که اسرائیل ۴۵ روزنامه‌نگار دیگر فلسطینی را تا روز قتل شیرین ابوعاقله کشته بود.

نظر به تابعیت آمریکایی شیرین ابوعاقله، اف‌بی‌آی، سرویس تحقیقات فدرال آمریکا، بر اساس مجوزی که از وزارت دادگستری این کشور گرفت، ماه گذشته از آغاز تحقیقات در این باره خبر داد. ۵۷ عضو مجلس نمایندگان خواهان این تحقیق بودند.

یائیر لاپید، نخست ‌وزیر اسرائیل، با انتقاد شدید از اقدام آمریکا گفت که اسرائیل هیچ همکاری با این تحقیقات نخواهد کرد.

به نوشته یدیعوت آحرونوت، واکنش تند اسرائیل برنامه اف‌بی‌آی برای تحقیقات را «عقیم کرد». آمریکا در این باره سخنی نگفته است.

جاستین ترودو، نخست‌ وزیر کانادا، اعلام کرد که مقام‌های این کشور در حال بررسی چگونگی وجود قطعات ساخت کانادا در پهپادهای ایرانی مورد استفاده روسیه برای حمله به اوکراین هستند.

آقای ترودو روز دوشنبه نگرانی شدید خود را از گزارش‌ها در این زمینه ابراز کرد و گفت: «ما نمی‌خواهیم فناوری کانادایی در جنگ غیرقانونی روسیه در اوکراین یا مشارکت ایران در آن جنگ استفاده شود.»

رسانه‌های کانادایی گزارش داده‌اند که یک اندیشکده اروپایی (Statewatch) و مقام‌های اوکراینی قطعاتی ساخت یک شرکت کانادایی (Tallysman Wireless) را در میان ۳۰ قطعه ساخت شرکت‌های غربی در پهپادهای شاهد ساخت ایران پیدا کرده‌اند.

نخست‌ وزیر کانادا به اجرای دقیق مجوزهای صادراتی برای فناوری‌های حساس اشاره کرد و ادامه داد: «ما با این شرکت پیگیری خواهیم کرد تا بفهمیم دقیقا چگونه اقلامی که قرار نبود به دست کسی مانند دولت ایران برسد، به آنجا رسیده است.»

او افزود شرکت کانادایی با این تحقیقات «کاملا همکاری می‌کند.»

کانادا تحریم‌هایی را علیه جمهوری اسلامی به دلیل ارسال سلاح به روسیه برای به‌کارگیری در جنگ اوکراین وضع کرده است.

اتاوا چند روز پیش اعلام کرد شرکت خدمات تکنولوژی بهارستان کیش، وابسته به سپاه پاسداران و فعال در زمینه ساخت پهپاد، به همراه شرکت خدمات فرودگاهی سفیران از زیرمجموعه‌های سپاه که در انتقال پهپادهای ایرانی به روسیه نقش داشته، تحت تحریم قرار گرفته‌اند.

همچنین وزارت خارجه کانادا روز چهارشنبه ۲۵ آبان از اعمال بسته تحریمی جدید این کشور علیه شش شخص حقیقی و دو نهاد جمهوری اسلامی ایران به‌‌ دلیل نقض حقوق بشر و تحویل پهپاد به روسیه برای به‌کارگیری در تهاجم نظامی علیه اوکراین خبر داد.

چهار ماه پس از حمله به سلمان رشدی در ایالت نیویورک آمریکا، این نویسنده بخشی از رمان جدید خود را در مجله معتبر نیویورکر منتشر کرد.

پانزدهمین رمان آقای رشدی قرار است با عنوان «شهر پیروزی» در ابتدای فوریه سال آینده از سوی انتشارات پنگوئن رَندم هاوس در نیویورک منتشر شود.

«شهر پیروزی» داستان یک زن در قرن چهاردهم میلادی است که در جایی زندگی می‌کند که اکنون بخشی از هند است.

اما اکنون نشریه نیویورکر گزیده‌ای از آن را با نام «یک گونی دانه» روی وب‌سایت خود منتشر کرده و قرار است تا چند روز دیگر در قالب نسخه چاپی شماره جدید این مجله راهی دکه‌های روزنامه‌فروشی شود.

سلمان رشدی روز دوشنبه در حساب توئیتری خود، انتشار این گزیده را تایید کرد.

توئیت این نویسنده آمریکایی-بریتانیایی هندی‌تبار، اولین توئیتش از روز نهم ماه اوت، یعنی سه روز پیش از حمله با چاقو به او به شمار می‌رود.

سلمان رشدی ۷۵ ساله قرار بود روز ۲۱ مرداد در مورد «آزادی در هنر» در یک موسسه آموزشی چاتاکوآ در غرب ایالت نیویورک سخنرانی کند که هادی مَطر ۲۴ ساله به محل سخنرانی او هجوم برد و این نویسنده هندی‌تبار را با ضربات چاقو از ناحیه گردن و شکم مورد حمله قرار داد.

روزنامه گاردین روز یک‌شنبه اول آبان با استناد به گفته‌های وکیل آقای رشدی گزارش داد که نویسنده کتاب «آیه‌های شیطانی»، در پی این حمله، بینایی یک چشم خود را از دست داده و یک دست او نیز از کار افتاده است.

وزارت خزانه‌داری آمریکا روز جمعه ۶ آبان‌ماه «بنیاد ۱۵ خرداد»، غول اقتصادی و از نهادهای وابسته به علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، را تحریم کرد.

بنیاد ۱۵ خرداد، که پس از صدور فتوای قتل سلمان رشدی توسط روح‌الله خمينی برای قتل اين نويسنده جایزه تعیین کرده بود، حتی ۲۵ شهريور امسال و یک ماه بعد از حمله با چاقو به رشدی، جایزه قتل او را نيم ميليون دلار ديگر افزايش داد و به سه ميليون و سيصدهزار دلار رساند.

مقام‌های امنیتی طالبان روز سه‌شنبه اعلام کردند که در انفجاری در شمال افغانستان هفت نفر کشته و شش نفر دیگر زخمی شدند.

محمد آصف وزیری، سخنگوی نیروهای امنیتی طالبان در بلخ، گفت ساعت حدود هفت صبح روز سه‌شنبه، ۱۵ آذر، یک اتوبوس متعلق به کارکنان شرکت نفتی حیرَتان در بلخ هدف یک انفجار قرار گرفت.

او گفت که بمب در یک چرخ دستی در کنار جاده قرار داده شده بود.

هنوز مسئولیت انفجار را فرد یا گروهی بر عهده نگرفته است.

بندرگاه حیرتان در ولایت بلخ یکی از گذرگاه‌های اصلی افغانستان است که در نزدیکی مرز ازبکستان واقع است و دارای راه شوسه و راه‌آهن به سمت آسیای میانه است.

گروه طالبان که تابستان سال گذشته دوباره قدرت را در افغانستان به دست گرفت مدعی است که از آن زمان وضعیت امنیتی را در کشور بهبود بخشیده است.

اما انفجارهای متعددی طی یک سال گذشته در افغانستان روی داده که مسئولیت اغلب آنها را داعش برعهده گرفته است.

چند روز پیش، انفجاری در یک مدرسه دینی در ولایت سمنگان ۱۹ کشته و ۲۴ زخمی برجای گذاشت.

ران کلین، رئیس کارکنان کاخ سفید، روز دوشنبه گفت که جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، پس از آغاز سال نو درباره حضور یا عدم حضور خود در انتخابات سال ۲۰۲۴ تصمیم می‌گیرد.

آقای کلین که در نشست شورای مدیران عامل وال‌استریت جورنال سخن می‌گفت، عنوان کرد که آقای بایدن در حال مشورت با خانواده خود است.

بایدن ۸۰ ساله هم‌اکنون مسن‌ترین رئیس جمهور تاریخ ایالات متحده محسوب می‌شود و اگر برای دور دوم نیز به ریاست جمهوری آمریکا دست پیدا کند تا ۸۶ سالگی می‌تواند در این منصب باقی بماند.

کلین که یکی از بلندپایه‌ترین شخصیت‌ها در واشینگتن محسوب می‌شود که در این باره اظهار نظر علنی کرده است گفت که تصور می‌کند او قصد دارد برای دور دوم نیز کاندیدا شود.

وی اظهار داشت: «من از بسیاری از دموکرات‌ها در سراسر کشور شنیده‌ام که می‌خواهند او کاندیدا بشود. اما رئیس جمهور هنوز تصمیم نگرفته. تصور می‌کنم که پس از این تعطیلات تصمیم خود را بگیرد.»

در حال حاضر تنها کسی که برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ اعلام کاندیداتوری کرده دونالد ترامپ است، چهره‌ جمهوری‌خواهی که در انتخابات سال ۲۰۲۰ از بایدن شکست خورد.

آقای بایدن پیش از این اشاراتی داشته که نشان از تمایل او به کاندیداتوری در انتخابات سال ۲۰۲۴ دارد.

با استفاده از گزارش خبرگزاری فرانسه؛ س.ن

خانواده و نزدیکان حسین یزدی، روزنامه‌نگار منتقد حکومت ایران و مدیرمسئول خبرگزاری مبین ۲۴ و کانال خبری ایران‌تایمز، از بازداشت او به دست نیروهای امنیتی خبر دادند.

بر اساس این گزارش‌ها، آقای یزدی روز دوشنبه ۱۴ آذر در اصفهان بازداشت شد و هم‌اکنون در زندان دستگرد این شهر نگهداری می‌شود.

با این حال نزدیکان این روزنامه‌نگار می‌گویند که مشخص نیست چه نهادی نسبت به بازداشت او اقدام کرده و اتهام وی چیست. به گفته آنها، حسین یزدی دچار بیماری لختگی خون است و تحت درمان قرار دارد.

نیروهای امنیتی ایران از آغاز اعتراضات کنونی در کشور تاکنون ده‌ها روزنامه‌نگار و نویسنده را بازداشت کرده‌اند. آخرین آماری که کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران داده بود شمار روزنامه‌نگاران بازداشت‌شده را بیش از ۶۰ نفر عنوان می‌کرد.

کانون نویسندگان ایران نیز روز دوشنبه از بازداشت آیدا عمیدی و روزبه سوهانی، دو عضو هیئت دبیران خود، پس از یورش ماموران امنیتی به منزل شخصی آن‌ها و انتقال‌شان به «محلی نامعلوم» خبر داد.

در ادامه سرکوب گسترده نویسندگان، هنرمندان و روزنامه‌نگاران در ایران، نیروهای امنیتی اقدام به بازداشت سمیرامیس بابایی، نویسنده و مترجم، کردند.

نزدیکان خانم بابایی گزارش دادند که نیروهای امنیتی این نویسنده را روز یکشنبه ۱۳ آذرماه در خانه‌ وی در تهران بازداشت کرده و به بند ۲۰۹ زندان اوین که بازداشتگاه وزارت اطلاعات است، منتقل کرده‌اند.

دلایل بازداشت وی هنوز مشخص نیست، اما ماموران امنیتی جمهوری اسلامی از آغاز اعتراضات کنونی در ایران تاکنون ده‌ها نویسنده، شاعر، هنرمند سینما و تئاتر و روزنامه‌نگار را بازداشت کرده‌اند.

کانون نویسندگان ایران نیز روز دوشنبه از بازداشت آیدا عمیدی و روزبه سوهانی، دو عضو هیئت دبیران خود، پس از یورش ماموران امنیتی به منزل شخصی آن‌ها و انتقال‌شان به «محلی نامعلوم» خبر داد.

فرماندهان ارتش و رهبران برخی از احزاب سیاسی سودان روز دوشنبه ۱۴ آذر توافقی را امضا کردند که به گفته آنها زمینه را برای یک روند دو ساله انتقال قدرت به غیرنظامیان و برگزاری انتخابات هموار خواهد کرد و به خشونت‌های سیاسی گسترده که با کودتای نظامیان در اکتبر ۲۰۲۱ آغاز شد پایان می‌دهد.

این توافق که ممکن است راه حلی برای خروج از بحران باشد با مخالفت برخی از گروه‌های سیاسی روبه‌رو شده است که از آغاز با هر گونه مذاکره و توافقی با ارتش و جناح اسلام‌گرای وابسته به رژیم سرنگون شده عمر البشیر، دیکتاتور سابق سودان مخالف بودند.

چندین هزار نفر از مخالفان این توافق روز دوشنبه در نزدیکی محل مذاکرات تجمع کرده و نیروهای امنیتی به سوی آنها گاز اشک‌آور و نارنجک‌های دودزا شلیک کردند.

بر اساس این توافق کلی، فرماندهان ارتش سودان که از زمان کودتا قدرت را کاملا به دست گرفتند پذیرفتند که نمایندگان آنها فقط در شورای دفاع و امنیت کشور که ریاست آن بر عهده نخست وزیر غیرنظامی سودان خواهد بود حضور داشته باشند.

در این توافق کلی برای تعیین نخست وزیر هیچ تاریخ مشخصی در نظر گرفته نشده و موضوعات مهمی نظیر فعالیت دستگاه قضایی در دوران دو ساله انتقالی و یا انجام اصلاحات در نهادهای امنیتی و انتظامی کاملا مسکوت باقی مانده است.

ژنرال عبدالفتاح البرهان رییس دولت نظامی سودان پس از امضای این توافق گفت غیرنظامیان باید امور سیاسی و سیاست خارجی کشور را هدایت کنند. او شعار معترضان را تکرار کرد که در ماه‌های اخیر در تمامی تظاهرات به گوش می رسید:«سربازان باید به پادگان‌ها بازگردند و احزاب سیاسی باید به انتخابات بروند.»

کودتای نظامی اکتبر ۲۰۲۱ به دوران کوتاه اشتراک قدرت بین ارتش و ائتلاف سیاسی «آزادی و تحول» پایان داد. از آغاز سال میلادی جاری سودان نخست وزیر نداشته است و در اعتراضات مردمی علیه کودتای نظامی حداقل ۱۰۰ نفر کشته شده‌اند.

اکنون مقامات حکومت سودان می‌گویند برگزاری اجتماعات سیاسی آزاد می‌شود و دستگاه قضایی در مورد کشته شدن معترضان تحقیق خواهد کرد.

با این همه، به گفته شاهدان عینی روز دوشنبه نیروهای انتظامی به سوی معترضان که در نزدیکی محل امضای توافق تجمع کرده بودند گاز اشک‌آور و نارنجک‌های دودزا شلیک کردند.

محمد حمدان لاگالو، فرمانده نیرومند شبه نظامیان موسوم به واحدهای واکنش سریع و معاون ژنرال البرهان در سخنانی تعهد داد که از روند انتقال قدرت به غیرنظامیان دفاع خواهد کرد و «به خاطر خشونت‌های حکومت علیه مردم در طول تاریخ سودان» عذرخواهی کرد.

اکثر احزاب و گروه‌های سیاسی که توافق روز دوشنبه را امضا کردند همان گروه‌هایی هستند که چند ماه پس از سرنگونی عمر البشیر با تدوین بیانیه‌ای برای تغییر قانون اساسی اولین تلاش برای انتقال قدرت به غیرنظامیان را رهبری کردند و اکنون تحت عنوان ائتلاف «آزادی و تحول» شناخته می‌شوند.

سخنگوی این ائتلاف روز دوشنبه گفت: «هدف این توافق تشکیل یک حکومت کاملا غیرنظامی، ایجاد فضای باز سیاسی و دستیابی به یک توافق نهایی با مشارکت وسیع همه گروه‌هاست.»

به نظر می‌رسد که ارتش سودان تلاش می‌کند بین این ائتلاف تفرقه بیاندازد و تاکنون فقط حمایت یک بخش کوچک از آن را جلب کرده است.

جیبریل ابراهیم، یک رهبر سابق شورشیان و وزیر دارایی سودان توافق روز دوشنبه را به عنوان یک «قرارداد غیرفراگیر» مورد انتقاد قرار داد.

در پی کودتای نظامی پارسال جامعه بین‌المللی میلیاردها دلار کمک مالی و بخشش بدهی‌های خارجی سودان را لغو کرد که باعث تشدید بحران اقتصادی در کشور شد. هر چند در ماه‌های اخیر تورم تا حدی کاهش یافته ولی هنوز بالای صد در صد است. در سال‌های اخیر فقر و گرسنگی در این کشور پرجمعیت تشدید شده است.

جامعه بین‌المللی که در امضای توافق روز دوشنبه نقش مهمی داشت اعلام کرده که تا زمان انتقال کامل قدرت به یک حکومت غیرنظامی معتبر و مستقل کمک‌های مالی به سودان را از سر نخواهد گرفت.

یک گروه کار بین‌المللی متشکل از نمایندگان آمریکا، بریتانیا، عربستان سعودی و امارات متحده عربی که در مذاکرات بین ارتش و احزاب سیاسی سودان نقش میانجی را ایفا کرده‌اند از امضای توافق روز دوشنبه استقبال کرده و گفت که در همکاری با سایر اعضای جامعه بین‌المللی اقدامات لازم برای اعطای کمک اقتصادی به سودان را آغاز خواهند کرد.

با استفاده از گزارش خبرگزاری رویترز؛ ش.ر/س.ن