رئیس سازمان ملی مهاجرت، وابسته به وزارت کشور جمهوری اسلامی، تعداد اتباع خارجی «مجاز» در ایران را «حدود چهار میلیون و ۳۰۰ هزار نفر» و تعداد اتباع خارجی غیرمجاز را به شکل تقریبی «بین ۵۰۰ هزار تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر» تخمین زد.

عبدالله مبینی روز شنبه ۱۸ آذر به خبرگزاری ایرنا گفت از بین شهروندان خارجی مجاز، ۶۷۰ هزار تن دانش‌آموز و نزدیک به ۲۰ هزار نفر «دانشجو و طلاب علوم دینی» هستند.

این مقام وزارت کشور همچنین ادعا کرد که دو میلیون تبعه خارجی «ساماندهی» شده‌اند و کارت‌های شناسایی هوشمند حدود یک میلیون نفر در حال تحویل است.

او همچنین با انتقاد از افرادی که به گفته او درباره تعداد اتباع خارجی غیرمجاز «بزرگنمایی» می‌کنند خبر داد که وزارت کشور خارجی‌های وارد شده به شکل غیرمجاز را «بدون ‌تعارف» از سراسر کشور «جمع‌آوری» کرده و تحویل دولت متبوع‌شان می‌دهد.

رئیس سازمان ملی مهاجرت تأکید کرد که بازگرداندن این افراد در حال اجرا است.

در ادبیات مسئولان جمهوری اسلامی «اتباع خارجی» معمولا به پناهجویان اهل افغانستان گفته می‌شود که به شکل مجاز یا غیرقانونی وارد ایران شده‌اند.

این در حالی است که فرمانده مرزبانی استان خراسان رضوی روز ۱۷ آذر اعلام کرد طی «یک هفته» بیش از ۱۳ هزار تن از شهروندان افغانستان توسط مرزبانان تایباد از ایران اخراج شدند.

مجید شجاع در گفت‌وگو با خبرنگاران تأکید کرد شهروندان افغانستان که به صورت غیرقانونی قصد ورود ایران را دارند و یا به صورت غیر مجاز در داخل کشور حضور دارند «دستگیر و از کشور اخراج می‌شوند.»

روز ۵ آذر نیز یک عضو کمیسیون امور داخلی و شوراهای مجلس شورای اسلامی از طرحی خبر داد که طبق آن اجاره دادن خانه یا تامین شغل اتباع خارجی غیرمجاز مشمول جریمه می‌شود.

مقامات جمهوری اسلامی طی ماه‌های گذشته مواضع سخت‌گیرانه‌ای نسبت به پناهندگان افغان گرفته و گزارش‌ها حاکی از اخراج گسترده آنها از ایران است.

دادگاهی در فرانسه شش نوجوان را به اتهام مشارکت در بریدن سر یک معلم تاریخ در سال ۲۰۲۰ که کاریکاتورهای پیامبر اسلام را در کلاس درس نشان داده بود، به حبس تعلیقی محکوم کرد.

این نوجوانان متهم بودند که در قتل ساموئل پَتی توسط یک نوجوان ۱۸ ساله چچنی مشارکت داشته‌اند.

دادگاه فرانسه روز جمعه، ۱۷ آذرماه، پنج نوجوان را در کمک به قاتل چچنی در سر بریدن این معلم و یک دختر ۱۷ ساله را به دلیل شهادت دروغ علیه معلم تاریخ مجرم شناخت.

ساموئل پتی معلم ۴۷ ساله تاریخ در یکی از دبیرستان‌های حومه پاریس بود که به دنبال نشان دادن کاریکاتورهای پیامبر اسلام، خارج از مدرسه و در روز روشن به قتل رسید.

به گفته شاهدان عینی، جوان مهاجم ۱۸ ساله چچنی هنگام حمله با چاقو و بریدن سر معلم تاریخ فریاد «الله اکبر» سر داده بود.

بیشتر در این باره:

برگزاری مراسم یادبود معلم تاریخ کشته‌شده در پاریس؛ مظنون یازدهم بازداشت شد

دقایقی پس از وقوع جنایت، گشت پلیس فرد مظنون را به ضرب گلوله از پا درآورد.

در میان متهمان، دختر نوجوانی بود که ظاهراً به والدینش گفته بود که آقای پتی از دانش‌آموزان مسلمان خواسته بود قبل از نمایش کاریکاتورها اتاق را ترک کنند.

دادگاه او را به اتهامات نادرست و اظهارات تهمت‌آمیز متهم کرد، زیرا مشخص شد که او در آن زمان در کلاس حضور نداشته است.

سایر نوجوانان به اتهام شرکت در توطئه جنایی از پیش طراحی شده و کمک به قاتل چچنی برای کمین کردن در راه آقای پتی، گناهکار شناخته شدند.

سنگین‌ترین حکم، حکم حبس شش ماهه برای یکی از نوجوانان بود، اگرچه او می‌تواند این حکم را در خانه و با دست‌بند الکترونیکی سپری کند.

دختری که به دلیل شهادت دروغین و اظهارات توهین‌آمیز مجرم شناخته شده بود به ۱۸ ماه حبس تعلیقی محکوم شد.

پنج نوجوان دیگر نیز به ۱۴ تا ۲۰ ماه حبس تعلیقی محکوم شدند.

قرار است دادگاه افراد بزرگسال متهم در پرونده این قتل نیز به زودی، تا پایان سال جاری میلادی، برگزار شود.

اداره مهاجرت مکزیک روز جمعه، ۱۷ آذر، اعلام کرد مأمورانش پنج ایرانی از جمله دو نفر را که به گفته این نهاد تحت نظارت اداره تحقیقات فدرال آمریکا، اف‌بی‌آی، بودند، بازداشت کرده است.

اداره ملی مهاجرت مکزیک توضیح نداده است که تحقیقات اف‌بی‌آی از این افراد درباره چه موضوعی بوده است.

به گزارش شبکه ای‌بی‌سی نیوز، پنج شهروند ایران همراه با راننده خود که تبعه هاوایی بوده و ظاهرا نقش راهنمای آنها را داشته، در بزرگراهی در استان باخا کالیفرنیا مکزیک و بین دو شهر مرزی تیخوانا و تکیت بازداشت شده‌اند.

اداره مهاجرت مکزیک می‌گوید مأمورانش این افراد را در یک ایستگاه عوارض متوقف کردند چون مظنون شدند که آنها قصد عبور از مرز و ورود به خاک آمریکا را داشته‌اند.

مقام‌های مکزیکی خبر داده‌اند که دو تن از این شهروندان «تحت نظارت اداره تحقیقات فدرال» آمریکا بوده‌اند، اما اف‌بی‌آی هنوز درباره این گزارش واکنش نشان نداده است.

بیشتر در این باره:

هشدار اف‌بی‌آی درباره روش‌های جدید چین و ایران برای سرکوب مخالفان خود در خاک آمریکا

کریستوفر رِی، رئیس اف‌بی‌آی، حدود سه هفته بعد از حمله گروه افراطی حماس به اسرائیل و آغاز جنگ در غزه هشدار داد که در صورت ادامه و گسترش جنگ به احتمال فراوان حملات سایبری ایران و عوامل غیرحکومتی به آمریکا افزایش خواهد یافت.

اداره تحقیقات فدرال همچنین در فروردین‌ماه امسال اعلام کرد که چین و ایران تلاش‌های خود برای سرکوب مخالفان‌شان در خاک آمریکا و تأثیرگذاری بر سیاست‌های ایالات متحده را به طور فزاینده‌ای تشدید کرده‌اند.

اف‌بی‌آی در سال‌های اخیر در خصوص توطئه‌های نیروی قدس در خاک آمریکا و نقاط دیگر، از جمله برای ربودن یا کشتن مسیح علی‌نژاد، یکی از مخالفان سرشناس جمهوری اسلامی ایران، ساکن نیویورک، یا برای کشتن مقامات ارشد پیشین آمریکا مانند جان بولتون و مایک پومپئو تحقیقات گسترده انجام داد.

این تحقیقات از جمله به صدور کیفرخواست علیه چند فرد بازداشتی در ارتباط با خانم علی‌نژاد منجر شد.

وزیر امور خارجه ایران روز شنبه، ۱۸ آذر، با اشاره به این که ایران و طرف‌های مقابل در مسیر بازگشت به اجرای توافق هسته‌ای موسوم به برجام نیستند، گفت این قرارداد با گذشت زمان «بی‌خاصیت‌تر» می‌شود.

حسین امیرعبداللهیان در سخنرانی برای دانشجویان دانشگاه تهران با اشاره به این که «خطوط قرمز» ایران مورد توجه قدرت‌های جهانی قرار نگرفته افزود: «تا این لحظه در مسیر امضای توافق برای بازگشت به اجرای برجام قرار نگرفته‌ایم.»

به گزارش سایت انتخاب، او در عین حال افزود: «این به معنای این نیست که ما برجام را از روی میز کنار گذاشته‌ایم.»

به گزارش رسانه‌های ایران او با بیان این جمله که «هر چه جلوتر می‌رویم، برجام بی‌خاصیت‌تر می‌شود» یادآوری کرد که جمهوری اسلامی همیشه خود را گرفتار «تونل تنگ برجامی» نمی‌کند.

مذاکرات بین ایران و اتحادیه اروپا به نمایندگی از آمریکا و پنج کشور غربی دیگر از حدود یک سال و نیم پیش متوقف مانده است.

دولت آمریکا در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ در اردیبهشت سال ۹۷ به شکل رسمی از برجام خارج شد و هرچند دولت جو بایدن یکی از برنامه‌های سیاست خارجی خود را احیای این توافق اعلام کرد، اما مذاکرات بین ایران و شش قدرت جهانی از زمان روی کار آمدن دولت فعلی آمریکا به نتیجه نرسیده است.

با این حال ایران و آمریکا امسال در مذاکراتی با میانجی‌گری عمان و قطر شرکت کردند و در مقابل آزادی تعدادی از زندانیان آمریکایی یا با تابعیت دوگانه ایرانی-آمریکایی توسط جمهوری اسلامی، شش میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران در کره جنوبی آزاد و به قطر منتقل شد.

مقام‌های واشینگتن در پاسخ به انتقادها درباره آزادسازی این پول‌ها گفته‌اند ایران تنها می‌تواند از آنها تحت نظارت آمریکا و برای مقاصد بشردوستانه استفاده کند، هرچند رئیس بانک مرکزی و دیگر مقام‌های ایرانی این اظهارات را رد کرده‌اند.

بیشتر در این باره:

مدیرکل آژانس: ایران و قدرت‌های جهانی باید درباره یک توافق تازه‌ مذاکره کنند

از سوی دیگر، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز ۹ آذر هشدار داد که جامعه جهانی نباید به خاطر تمرکز بر جنگ اسرائیل و گروه افراطی حماس، از خطر برنامه هسته‌ای ایران غافل شود.

او همچنین گفت که توافق هسته‌ای با ایران ممکن است به یک چارچوب جدید نیاز داشته باشد و احیای برجام سال ۲۰۱۵ شاید دیگر کارساز نباشد.

به دنبال لغو مجوز فعالیت تعدادی از بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توسط ایران در شهریورماه امسال، آقای گروسی روز ۲۵ مهر با یادآوری اقدام کره‌ شمالی در «اخراج بازرسان سازمان ملل» پیش از انجام «آزمایش سلاح هسته‌ای» گفت که جامعه جهانی باید مراقب باشد که تجربه شکست در مورد کره شمالی، بار دیگر در مورد ایران تکرار نشود.

اولین قانون بین‌المللی برای کنترل و استفاده بهینه از هوش مصنوعی بعد از ۳۷ ساعت ماراتُن مذاکره میان پارلمان اروپا و کشورهای عضو اتحادیه اروپا به تصویب رسید.

بر اساس این توافق تاریخی که روز شنبه، ۱۸ آذرماه، حاصل شد، کمیسر اتحادیه اروپا در امور بازار داخلی به رهبری تیِری برتون مسئول نظارت بر عملکرد و محصولات عرضه شده توسط شرکت‌های فعال در امور مربوط به هوش مصنوعی خواهد بود.

آقای برتون این توافق را «تاریخی» توصیف کرد.

به گفته او که رهبری نهاد ناظر بر عملکرد شبکه‌های اجتماعی مانند تیک‌تاک، ایکس (توئیتر سابق) و گوگل را نیز بر عهده دارد، حدود صد نفر به مدت سه روز پیرامون رسیدن به توافقی برای اعمال قوانین هوش مصنوعی کار کردند و نهایتا به توافق رسیدند.

به نوشته روزنامه گاردین، اتحادیه اروپا اولین قاره‌ای است که قوانین روشنی درباره استفاده از هوش مصنوعی وضع می‌کند.

بیشتر در این باره:

توافق رهبران جهان بر لزوم کنترل خطرات هوش مصنوعی برای بشریت

این توافق اتحادیه اروپا را در رقابت برای نظارت بر هوش مصنوعی و محافظت از مردم در برابر خطراتی که شامل تهدید بالقوه برای زندگی است، جلوتر از ایالات متحده، چین و بریتانیا قرار می‌دهد.

تاکنون هشدارهای زیادی درباره این فناوریِ به‌سرعت در حال توسعه و خطرات آن برای زندگی مردم داده شده است.

به‌رغم توافقی که روز شنبه حاصل شد، هنوز راه زیادی تا تصویب قوانین جامع در رابطه با هوش مصنوعی در اتحادیه اروپا باقی است و حداقل تا سال ۲۰۲۵ اجرایی نخواهد شد.

با این حال کلیات طرح یاد شده شامل تدابیری برای جلوگیری از آثار سوء برخی فناوری‌های هوش مصنوعی، از جمله تشخیص چهره افراد، است.

به گفته آقای برتون، پارلمان اروپا ممنوعیت استفاده از فناوری‌های بیومتریک از جمله تشخیص چهره را با سه استثنا تضمین کرده است: به طوری که پلیس تنها در صورت تهدید غیرمنتظره حمله تروریستی، نیاز به جست‌وجو برای قربانیان و تعقیب جرایم جدی می‌تواند از این فناوری استفاده کند.

در واقع قانون جدید که قانون هوش مصنوعی نامیده می‌شود، یک چهارچوب نظارتی را برای ترویج توسعه هوش مصنوعی و با پرداختن به خطرات مرتبط با این فناوریِ به سرعت در حال تحول ارائه می‌کند.

این قانون کاربردهای مُضر هوش مصنوعی را که «تهدید آشکاری برای ایمنی، معیشت و حقوق مردم تلقی می‌شوند» ممنوع می‌کند.

در پی نشست پرتنش سه‌شنبه گذشته در کنگره آمریکا که در آن رؤسای سه دانشگاه شناخته‌شده این کشور در مورد عملکرد خود در جریان ابراز مخالفت‌ها و تجمع‌های اعتراضی حامیان فلسطین مورد پرسش قرار گرفتند، ۷۴ تن از نمایندگان کنگره روز جمعه ۱۷ آذر خواهان کناره‌گیری این رؤسا شدند.

رؤسای دانشگاه‌های هاروارد، ام‌آی‌تی و پنسیلوانیا در جلسه استماع هفته گذشته پاسخ مستقیم ندادند که آیا فراخوان به نابودی قوم یهود، نقض اساسنامه این نهادهای آکادمیک است یا نه.

آن‌ها گفته بودند تشخیص این امر «بستگی به زمینه» و شرایط بستگی دارد.

به گزارش سایت دِهیل و فاکس نیوز، ۷۴ عضو کنگره در نامه خود خواهان کناره‌گیری «فوری» رؤسای سه دانشگاه شدند و نوشتند این مراکز آکادمیک باید «طرح عملی» ارائه دهند تا «اطمینان حاصل شود که دانشجویان و استادان یهودی و اسرائیلی در محوطه دانشگاه شما امن هستند».

اکثر امضاکنندگان درخواست استعفای رؤسای سه دانشگاه پرآوازه آمریکایی، اعضای جمهوری‌خواه کنگره هستند.

با این حال، برخی دموکرات‌ها، مانند جارد مسکوویتز، با حمایت از تعلیق ریاست سه شخصیت آکادمیک در مسند ریاست این نهادهای علمی، به آن‌ها نسبت به حمایت از «مواضع یهودستیزانه» هشدار دادند.

کمیته آموزش مجلس نمایندگان آمریکا نیز که جمهوری‌خواهان در آن اکثریت دارند، روز ۱۶ آذر در بیانیه‎‌ای اعلام کرد که درباره عملکرد سه دانشگاه یادشده از آغاز جنگ اسرائیل و گروه افراطی حماس، تحقیق خواهد کرد.

آن بیانیه حاکی بود که این مراکز دانشگاهی «به اندازه کافی برای رسیدگی به یهودستیزی افسارگسیخته» که پس از حمله حماس به اسرائیل تشدید شده، اقدام نکرده‌اند.

به گزارش رویترز، الیزابت مگیل، رئیس دانشگاه پنسیلوانیا، سالی کورن‎بلوث، رئیس ام‌آی‌تی، و کلودین گی، رئیس هاروارد، در نشست استماع کنگره در روز ۱۴ آذر از دادن پاسخ آری یا خیر به پرسش‌های الیز استفانیک، یک نماینده جمهوری‌خواه، در خصوص نقض اساسنامه دانشگاه‌ها از راه «فراخوان به نسل‌کشی یهودیان» خودداری کردند.

آن‌ها گفتند که طیف گسترده‌ای از سخنان مطرح‌شده در دانشگاه که ممکن است تنفرآمیز باشد، تحت حمایت متمم اول قانون اساسی آمریکا و سیاست‌های دانشگاه است.

سه رئیس دانشگاه همراه با تیم‌هایی از وکلا در نشست کنگره حضور یافته بودند.

به گزارش رویترز، رئیس دانشگاه هاروارد در پی نشست کنگره از نحوه سخنان خود پوزش خواست. او گفت «چیزی جز پشیمانی احساس نمی‌کند.»

خانم مگیل نیز در ویدئوی کوتاهی پس از آن نشست گفت دانشگاه او به سرعت سیاست‌های خود را در مورد سخنان نفرت‌انگیز «بررسی و شفاف‌سازی خواهد کرد.»

با این حال، نشست یادشده در کنگره بازتابی گسترده در محافل سیاسی و اجتماعی آمریکا هم‌چنین در رسانه‌ها و جامعه اسرائیل داشته است و به گزارش شبکه‌های کان، ۱۲ و ۱۳ تلویزیون اسرائیل، سیاستمداران و مردم این کشور از نحوه سخنان رؤسای سه دانشگاه آمریکایی تکان خورده‌اند.

شماری از دانشجویان و استادان یهودی و دانشجویان و استادان اسرائیلی در این مراکز به رسانه‌های اسرائیلی گفته‌اند که با افزایش فعالیت‌های حمایت از فلسطینیان و شعارهایی مانند «از نهر تا بحر» که هم‌راستا با شعارهای اساسی حماس در نابودی اسرائیل است، از جان خود نگران شده‌اند.

نمایشگاه عکس بنیاد جایزه صلح نوبل با موضوع «زن زندگی آزادی» قرار است از روز ۲۱ آذر (۱۲ دسامبر) در موزه این بنیاد واقع در شهر اسلو، پایتخت نروژ، گشایش یابد.

به گزارش این موزه در نمایشگاه امسال، عکس‌هایی از «زنان ایرانی که برای آزادی و حقوق بشر در ایران مبارزه می‌کنند» به نمایش درخواهد آمد.

از مهم‌ترین بخش‌های این نمایشگاه‌ عکس‌های نرگس محمدی، برنده جایزه صلح نوبل ۲۰۲۳ است. هم‌چنین قرار است داستان زندگی این فعال حقوق بشر ایرانی با روایت خودش به نمایش درآید.

نرگس محمدی روز ۱۴ مهر امسال به‌عنوان برنده جایزه صلح نوبل ۲۰۲۳ معرفی شد.

بیشتر در این باره:

واکنش‌های جهانی به جایزه نرگس محمدی: «جایزه‌ای برای تقدیر از شجاعتِ فعالان ایرانی»

بنیاد نوبل ششم آذر اعلام کرد که کیانا و علی رحمانی، فرزندان نرگس محمدی، جایزه نوبل صلح امسال را به جای مادرشان که اکنون در زندان است، دریافت خواهند کرد.

بنیاد صلح نوبل روز ۱۶ دسامبر عکس‌هایی را از فرزندان و همسر خانم محمدی که برای شرکت در مراسم اهدای جایزه نوبل به اسلو سفر کرده‌اند، در حساب کاربری خود در اینستاگرام منتشر کرد.

بر اساس گزارش موزه بنیاد صلح نوبل، نمایشگاه جانبی این بنیاد امسال بر «مبارزه برای حقوق بشر و دموکراسی در ایران با تأکید بر وضعیت زنان» تمرکز دارد.

قرار است در این نمایشگاه به مخاطبان فرصت آشنایی با «زندگی روزمره ایرانیان به‌ویژه زنان» داده شده و این زمینه فراهم شود که «چگونه بقیه جهان می‌توانند در حل مشکلات در ایران و منطقه مشارکت داشته باشند.»

مراسم اهدای جوایز نوبل ۲۰۲۳ روز ۱۹ آذر برگزار خواهد شد.

فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران اعلام کرد ۹۴ روزنامه‌نگار طی سال ۲۰۲۳ میلادی کشته‌ شدند که ۹ نفر از آنها زن بودند.

این فدراسیون با بیان اینکه ۷۲ درصد از این خبرنگاران در غزه کشته‌ شده‌اند، افزود که از ۱۵ مهرماه و شروع جنگ میان اسرائیل و حماس روزانه بیش از یک روزنامه‌نگار جان خود را در غزه از دست داده است.

در این میان، ۶۱ روزنامه‌نگار فلسطینی در نوار غزه و چهار خبرنگار اسرائیلی در ساعات اولیه حمله گروه افراطی حماس به جنوب اسرائیل کشته شدند.

بیشتر در این باره:

دادگاه روسیه بازداشت خبرنگار رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی را بار دیگر تمدید کرد

این نهاد بین‌المللی روزنامه‌نگاران درخواست کرده که به «کشتار روزنامه‌نگاران» در غزه پایان داده شود و گفت که جامعه بین‌المللی به ویژه دادگاه کیفری بین‌المللی باید «کسانی را که دستور حمله به روزنامه‌نگاران را داده‌اند و آن را اجرا کرده‌اند، تحت پیگرد قانونی قرار دهد».

فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران از سال ۱۹۹۰ شروع به ثبت آمار کشته‌شدن روزنامه‌نگاران در سراسر جهان کرده و در این میان جنگ در غزه بیش از هر درگیری دیگری برای روزنامه‌نگاران مرگبار بوده‌ است.

این فدراسیون اعلام کرده که در اروپا اوکراین همچنان یک کشور خطرناک برای خبرنگاران است و امسال سه روزنامه‌نگار در این کشور کشته شده‌اند.

این بیانیه همچنین به تداوم بازداشت روزنامه‌نگاران در چین، ایران،‌ بلاروس،‌ مصر، ترکیه، میانمار و روسیه اشاره کرده و اعلام کرده سرکوب سیاسی کارمندان رسانه‌ها در این کشورها به صورت «قابل توجه» افزایش یافته است.

فدراسیون جهانی روزنامه‌نگاران همچنین اعلام کرده که ۳۹۳ روزنامه‌نگار و کارمند رسانه هم‌اکنون پشت میله‌های زندان هستند که آماری بی‌سابقه است.

هشت دانشجوی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران به‌دلیل «شرکت در یک جلسه‌ دفاع پایان‌نامه‌ کارشناسی ارشد» با احکام محرومیت از تحصیل روبه‌رو شدند.

ده‌ها تن از دانشجویان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران به تازگی در بیانیه‌ای اعلام کرده‌اند که هشت تن از دانشجویان این دانشکده پس از شرکت در «یک جلسه دفاع پایان‌نامه» به اتهام «شرکت در جلسه‌ غیرقانونی و‌ تجزیه‌طلبانه» به کمیته انضباطی احضار و در مجموع با هشت ترم محرومیت از تحصیل مواجه‌ شده‌اند.

در بیانیه دانشجویان دانشکده علوم اجتماعی درباره این جلسه‌ دفاع توضیحی داده نشده است،‌ اما به نظر می‌رسد این موضوع به جلسه دفاع لیلا حسین زاده، کنشگر مدنی و زندانی سیاسی سابق از پایان‌نامه خود مربوط می‌شود.

خانم حسین‌زاده، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته‌ انسان‌شناسی دانشگاه تهران، شهریور امسال با حضور در دانشگاه در جلسه‌ای بدون حجاب اجباری از پایان‌نامه خود با موضوع «هویت ملی و هویت قومی در شهر معاصر ایرانی؛ مطالعه موردی درباره شهر نقده» دفاع کرد.

پس از آن دانشگاه تهران در اطلاعیه‌ای برگزاری جلسه دفاع خانم حسین‌زاده را «غیرقانونی» خواند و از «تعلیق» دو عضو هیئت علمی دانشکده در این باره خبر داد.

در این اطلاعیه بدون نام بردن از خانم حسین‌زاده اعلام شده که او «دانشجوی دانشگاه تهران نیست» و به دلیل «اتمام سنوات مجاز تحصیل» و «عدم ثبت‌نام در نیمسال دوم سال تحصیلی ۱۴۰۱- ۱۴۰۲» از تحصیل «محروم» شده است.

بر اساس بیانیه اخیر دانشجویان دانشکده علوم اجتماعی، برخی از هشت دانشجویی که به دلیل شرکت در جلسه دفاع پایان‌نامه با حکم محرومیت از تحصیل مواجه شده‌اند، «در صورت اجرا شدن این احکام به علت تعدد سنوات غیرمجاز در خطر جدی اخراج قرار می‌گیرند.»

دانشجویان امضاکننده این بیانیه هم‌چنین گفته‌اند که اتهام هشت دانشجوی اشاره‌شده به صورت یکسان «شرکت در جلسه‌ غیرقانونی و‌ تجزیه‌طلبانه» عنوان شده، اما «در متن احکام صادرشده عناوین تخلفات ذکرشده برای هر فرد متفاوت با فرد دیگر و همچنین متفاوت و حتی بی‌ارتباط با عنوان اتهام اولیه است».

بیشتر در این باره:

دانشجویان شش دانشگاه بزرگ ایران خواستار هماهنگی با «اصناف و خیابان» شدند

در جریان و ادامه اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ فشار بر دانشجویان افزایش یافته و شمار زیادی از دانشجویان معترض با احکام سنگینی از سوی کمیته انضباطی دانشگاه و در صورت بازداشت از سوی دادگاه انقلاب روبه‌رو شده‌اند.

تلویزیون جمهوری اسلامی به مناسبت روز دانشجو سرود نمادین جنبش دانشجویی ایران، «یار دبستانی من» را به شکل «طنز» و با متنی متفاوت، در برنامه «سید خندان» اجرا کرده که واکنش‌های زیادی را برانگیخته است.

بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی با «عجیب» توصیف کردن این اقدام نوشته‌اند تلویزیون ایران این ترانه اعتراضی و نمادین را «مسخره» کرده و این برنامه حتی «طنز» هم نبوده است.

برخی کاربران هم نوشته‌اند که جمهوری اسلامی همواره از این سرود، «هراس» داشته و در کنار «سرود دزدی‌ها»، دست به اجرای «مبتذل» این ترانه ماندگار زده است.

شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز نوشته‌اند که جمهوری اسلامی با هزینه‌های کلان در امور «فرهنگی»، ناتوان از تولید یک سرود «اصل» بوده و تنها دست به «کپی‌کردن» آثار دیگران می‌زند.

شعر این اجرا به این صورت آغاز می‌شود که «یار دبستانی من، ببین چقدر گنده شدی، چند ساله دانشگاه می‌ری خیلی پژوهنده شدی. هک شده اسم من و تو تو لیست ترم مشروطی‌ها، شامپوی خوابگاه می‌خوریم، ماهی تن با لوبیا.»

بیشتر در این باره:

دانشجویان شش دانشگاه بزرگ ایران خواستار هماهنگی با «اصناف و خیابان» شدند

سینا جهانی، روزنامه‌نگار، محمدرضا شهبازی، مجری این برنامه را «عصاره خالص بی‌خلاقیتی، بی‌استعدادی، ‌چاپلوسی و قاشق خورده به ته دیگ در سیاست فرهنگی حاکمیت»‌ خوانده است.

آقای جهانی در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) نوشته که جمهوری اسلامی از «درک مفهوم» این ترانه اعتراضی «عاجز» است.

«یار دبستانی من» سروده منصور تهرانی، ترانه‌سرا و آهنگساز، یکی از معروف‌ترین سرودهای انقلابی و اعتراضی در ایران محسوب می‌شود.

این سرود در دوره‌های مختلف تاریخی در ایران به عنوان یک سرود اعتراضی خوانده شده است.

اجرای «تمسخرآمیز» این سرود نمادین در صدا و سیمای جمهوری اسلامی در حالی صورت گرفته که گروهی از دانشجویان شش دانشگاه بزرگ ایران روز ۱۶ آذرماه در پیام مشترکی، جمهوری اسلامی را به «توحش مرتجعانه» علیه دانشجویان متهم کردند و خواستار هماهنگی دانشجویان معترض با «اصناف و خیابان» شدند.

همچنین علی یونسی و امیرحسین مرادی، دو دانشجوی نخبه زندانی، در پیامی از زندان اوین به مناسبت روز دانشجو، تأکید کردند که «پتانسیل و نقش تاثیرگذار دانشجویان... مایه هراس حکومت شده و تیغ سرکوب را علیه دانشجویان و اساتید تیزتر کرده است».

اعتراضات دانشجویی در سال گذشته نقش مهمی در اعتراضات «زن،‌ زندگی، آزادی» داشت.

جمهوری اسلامی پس از سرکوب گسترده اعتراضات، اقدامات بیشتری را برای کنترل دانشجویان دانشگاه‌های سراسر کشور آغاز کرده است.

حساب کاربری منتسب به توماج صالحی در شبکه اجتماعی ایکس شامگاه جمعه ۱۷ آذر هشدار داد که جان این خواننده بازداشت‌شده در زندان «در خطر» است و احتمال «سوء قصد» به جان او وجود دارد.

این حساب کاربری نوشته که «بنابر اطلاعات موثق، توماج صالحى، که پس از ربایش غیرقانونی و بازداشت بی‌اساس در تاریخ ۱۲آذر به زندان دستگرد اصفهان منتقل شده بود، همچنان و با گذشت ۶ روز، به‌طور موقت و در بخش پذیرش زندان نگهداری می‌شود.»

به گزارش این حساب کاربری بخش پذیرش زندان دستگرد، محل ورود و نگهداری همه زندانیان و مجرمان ازجمله اشرار و متهمان جرائم خطرناک بدون رعایت اصل «تفکیک جرم» است.

بر اساس این گزارش ضمن هشدار درباره «سوء قصدهای احتمالی» به جان این خواننده معترض آمده است که در روزهای گذشته در این بخش از زندان اصفهان «عامدانه و یا با توطئه‌چینی‌ قبلی، زد و خوردهای فیزیکی همراه با فضای پرتنش و پر از استرس حادث شده است که قصد آزار و اذیت برنامه‌ریزی‌شده و اعمال شکنجه‌های روحی، روانی به توماج را داشته است.»

این حساب کاربری مسئولان دستگاه قضایی و مأموران امنیتی، اطلاعاتی را مسئول این شرایط و به خطر افتادن جان توماج صالحی دانسته است.

بیشتر در این باره:

توماج صالحی: در زمان شکنجه به من «آدرنالین» تزریق کردند تا بیهوش نشوم و درد را تحمل کنم

توماج صالحی ۲۷ آبان امسال پس از ۱۳ ماه با قرار وثیقه آزاد شده بود پس از انتشار ویدئویی درباره شکنجه‌های اعمال‌شده در مورد او در زندان، نهم آذر بار دیگر با «ضرب و شتم» بازداشت و به زندان دستگرد اصفهان منتقل شد.

امیر رئیسیان، وکیل او، بازداشت این هنرمند را «خلاف قانون» دانسته و گفته بود که موکلش در ویدئویی که اخیرا منتشر کرده، کذب نگفته است.

یی‌وان ری، نماینده پارلمان آلمان و کفیل سیاسی آقای صالحی، پیشتر در واکنش به آزادی موقت او گفته بود: «واقعی و بدون قیدوشرط نیست» و «جمهوری اسلامی در حال بازی است تا حواس ما را از رژیم ظالم خود پرت کند.»

وکیل جواد روحی شنبه ۱۸ آذرماه اعلام کرد نظریه پزشک قانونی درباره علت فوت موکلش در زندان نوشهر را دریافت کرده است.

مجید کاوه اضافه کرد که اکنون پرونده‌ای عليه رئيس و بهيار زندان نوشهر به اتهام «قتل نفس» موکلش تشكيل و به دادسرا ارجاع شده است.

جواد روحی، از بازداشت‌شدگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، که حکم سه بار اعدام او در دیوان عالی کشور نقض شده بود، بامداد ۹ شهریور سال جاری جان باخت و روابط عمومی زندان نوشهر علت انتقال او به بیمارستان پیش از درگذشتش را «تشنج» اعلام کرد.

مجید کاوه، وکیل جواد روحی، در شبکه اجتماعی ایکس نوشته است: «باوصول نظريه پزشكى قانونى،بررسى نتايج سم شناسى وتحقيقات معموله توسط ضابط خاص، علت فوت جاويدنام جواد روحى در بندسلامت زندان نوشهر،عوارض ناشى از كاهش سطح هوشيارى بدنبال تداخلات داروئى(اثر هم افزايى داروها)با اشاره به تزريقات مكرر دارو توسط بهيار دربهدارى زندان ساعاتى پيش ازمرگ وى اعلام شد.»

آقای کاوه اضافه کرده است: «لذا پرونده‌اى عليه رئيس زندان نوشهر،بهيار واحدى از نگهبانان آن زندان تشكيل و به شعبه اول بازپرسى دادسراى عمومى و انقلاب مركز استان ارجاع كه با صدور قرار تأمين كيفرى متهمين و اعلام شكايت موكلين(اولياء دم مرحوم #جواد_روحى)تحت عنوان قتل نفس، درحال رسيدگيست.»

انتشار بخشی از دست‌نوشته‌های جواد روحی، معترضی که در زندان نوشهر جان‌باخت، نشان می‌دهد که او شدیدا در زمان بازداشت برای اخذ اعتراف اجباری تحت شکنجه بوده است.

عفو بین‌الملل نیز در همین زمینه اعلام کرده بود که ماموران سپاه پاسداران بارها با گذاشتن اسلحه به روی شقیقه او و تهدید به شلیک خواستار «اعتراف» وی شدند و آقای روحی در نتیجه همه این شکنجه‌ها دچار اختلال گفتاری و حرکتی، عوارض گوارشی، بی‌اختیاری ادرار و آسیب‌دیدگی عضلانی شده بود.

در سال‌های اخیر ده‌ها تن از زندانیان سیاسی و عقیدتی در زندان‌های جمهوری اسلامی جان باخته‌اند.

سازمان عفو بین‌الملل سپتامبر ۲۰۲۱ در گزارشی آمار زندانیانی که در زندان‌های ایران از ژانویه ۲۰۱۰ تا سال ۲۰۲۱ جان‌باخته‌اند، را دست‌کم ۷۲ نفر اعلام کرد و در گزارش خود به موارد متعدد شکنجه اشاره داشت که منجر به مرگ این زندانیان شده است.

در همین زمینه، نهضت آزادی ایران در بیانیه‌ای با ابراز نگرانی شدید از «شرایط غیر انسانی و غیر بهداشتی» بسیاری از زندان‌های ایران، به ویژه نسبت به وضعیت «خطرناک و بهت‌آور زندان قزلحصار» هشدار داد و از مقام‌های جمهوری اسلامی خواست «دستور فوری تعطیلی زندان قزلحصار» را صادر کنند.

گزارش‌های رسیده به رادیو فردا حاکی است که ماموران امنیتی جمهوری اسلامی جمعه ۱۷ آذرماه در فرودگاه خمینی از سفر مادر، پدر و برادر مهسا (ژینا) امینی به فرانسه جلوگیری و پاسپورت‌های آنها را توقیف کردند.

یکی از نزدیکان خانواده مهسا امینی که به رادیو فردا گفت، مژگان افتخاری، امجد امینی و اشکان امینی برای شرکت در مراسم اهدای جایزه ساخاروف به ژینا، به دعوت اتحادیه اروپا عازم فرانسه بودند، اما در فرودگاه خمینی پاسپورت‌های آنها ضبط و به آنها گفته شد که ممنوع‌الخروج هستند.

طبق این گزارش، خانواده مهسا امینی به اتفاق صالح نیکبخت، وکیل خانواده امینی، قصد پرواز به فرانسه داشتند. به رغم توقیف پاسپورت اعضای خانواده امینی، آقای نیکبخت توانسته است از گیت خروج عبور کند.

در صورتی که صالح نیکبخت بتواند به فرانسه سفر کند، او جایزه ساخاروف را به نمایندگی از خانواده امینی دریافت خواهد کرد.

مراسم اهدای این جایزه روز ۱۲ دسامبر در محل پارلمان اتحادیه اروپا در شهر استراسبورگ فرانسه برگزار خواهد شد.

پارلمان اروپا ۲۷ مهرماه جایزه حقوق بشری اتحادیه اروپا را به مهسا امینی و جنبش «زن، زندگی، آزادی» در ایران اهدا کرد.

یشتر دیوید مک الیستر، رئیس کمیته سیاست خارجی پارلمان اروپا، در زمان انتخاب نامزدهای نهایی جایزه امسال ساخاروف گفته بود: «انتخاب مهسا و جنبش «زن، زندگی، آزادی» به عنوان یکی از سه نامزد اصلی دریافت جایزه ساخاروف به رسمیت شناختن مبارزه شجاعانه آن‌ها برای حقوق زنان است.»

جایزه آزادی تفکر و عقیده ساخاروف عالی‌ترین جایزه‌ای است که اتحادیه اروپا سالانه به فعالان حقوق بشر یا مجموعه‌ای از فعالیت‌های حقوق بشری اهدا می‌کند. جایزه نقدی ساخاروف ۵۰ هزار یورو است.

مهسا (ژینا) امینی، زن جوان ۲۲ ساله اهل سقز روز ۲۲ شهریور ۱۴۰۱ در بازداشت گشت ارشاد در تهران به کما رفت و سه روز بعد در بیمارستان کسری تهران جان باخت.

جانباختن او آغازگر موجی از اعتراضات سراسری علیه جمهوری اسلامی شد که به دلیل شعار اصلی آن، جنبش «زن، زندگی، آزادی» نام گرفت.

این جنبش با محوریت زنان در ایران همچنین از حمایت وسیع و کم‌سابقه جامعه بین‌المللی برخوردار شد، جنبشی که تنها پاسخی که از حکومت جمهوری اسلامی گرفت سرکوب خشونت‌بار هرگونه تجمع و تظاهرات بود که، بنا بر آمار سازمان‌های حقوق بشری، صدها نفر در این اعتراضات کشته شدند.

جایزه ساخاروف

جایزه ساخاروف برای ارج نهادن بر فعالیت افراد و نهادهایی پایه‌گذاری شده که برای دفاع از حقوق‌بشر و آزادی‌های بنیادین تلاش می‌کنند.

این جایزه که مبلغ آن پنجاه‌هزار یورو است از سال ۱۹۸۸ برای گرامیداشت یاد آندری ساخاروف، از مخالفان حکومت اتحاد جماهیر شوروی سابق، اهدا می‌شود.

سال گذشته این جایزه به صورت جمعی به «مردم شجاع اوکراین» داده شد که رئیس‌جمهوری این کشور، رهبران منتخب آن، مردم و جامعه مدنی آن کشور نماینده آن‌ها شناخته شدند.

نلسون ماندلا، الکسی ناوالنی، ملاله یوسف‌زی، کوفی عنان و گزارشگران بدون مرز از دیگر برندگان این جایزه در سال‌های گذشته بوده‌اند.

اما این اولین بار نیست که نام ایرانی‌ها با جایزه ساخاروف گره می‌خورد. در سال ۱۳۹۱ نیز این جایزه به طور مشترک به نسرین ستوده حقوقدان و وکیل دادگستری و جعفر پناهی فیلمساز منتقد تعلق گرفته بود.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز جمعه ۱۷ آذرماه در بیاینه‌ای حملات شبه نظامیان مورد حمایت ایران به سفارت این کشور در بغداد و محل استقرار نیروهای آمریکایی در عراق را محکوم کرده است.

مقامات امنیتی عراق اعلام کردند که دست‌کم سه راکت در بامداد جمعه سفارت آمریکا در منطقه سبز بغداد را هدف قرار داد .

یک مقام نظامی آمریکا هم گفته بود که آژیر هشدار به صدا درآمد و «صدای ضربه احتمالی» در نزدیکی سفارت آمریکا و پایگاه اتحادیه سوم، جایی که نیروهای ائتلاف بین‌المللی ضد تروریسم در آن مستقر هستند، شنیده شد.

بیشتر در این باره:

اولین حمله به سفارت آمریکا در منطقه سبز بغداد پس از آغاز جنگ غزه

متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در این زمینه گفت: «ایالات متحده حملات موشکی شب گذشته به سفارت آمریکا در بغداد و حملات امروز علیه تأسیسات میزبان پرسنل آمریکایی را به شدت محکوم می‌کند.»

او اضافه کرد: «بسیاری از شبه نظامیان وابسته به ایران که آزادانه در عراق فعالیت می‌کنند، امنیت و ثبات عراق، پرسنل ما و شرکای ما در منطقه را تهدید می‌کنند.»

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از موضع‌گیری محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق، در «تروریستی» خواندن این حملات٬ استقبال کرده است.

این مقام آمریکایی از نیروهای امنیتی عراق خواسته است که فورا عاملان این حملات را شناسایی و دستگیر کرده و آنها را به دست عدالت بسپارند.

متیو میلر تصریح کرده است: «دولت عراق بارها متعهد شده است که از نمایندگی‌های دیپلماتیک و همچنین پرسنل نظامی ایالات متحده که به دعوت عراق در این کشور حضور دارند، محافظت کند. این غیرقابل مذاکره است، همانطور که حق ما برای دفاع از خود غیرقابل مذاکره است.»

در همین زمینه، یک مقام امنیتی عراقی روز جمعه گفته بود که این حمله حدود ساعت چهار و بیست دقیقه صبح به وقت محلی روی داد و در جریان آن «سه موشک کاتیوشا که سفارت آمریکا را هدف قرار داده بود، در نزدیکی منطقه سبز، نزدیک رودخانه دجله سقوط کرد».

حملات راکتی بامداد جمعه، نخستین حملات به سفارت ایالات متحده در منطقه سبز بغداد از زمان آغاز جنگ اسرائیل و گروه افراطی حماس در ۱۵ مهرماه است.

از ۲۵ مهرماه تاکنون دست‌کم ۸۴ حمله راکتی یا پهپادی توسط گروه‌های تحت حمایت جمهوری اسلامی علیه نیروهای آمریکایی یا ائتلاف در سایر نقاط عراق و همچنین سوریه انجام شده است.

ایالات متحده آمریکا سه شرکت چینی را به خاطر وادار کردن ترک‌های اویغور مسلمان ساکن منطقه سین کیانگ به کار اجباری، به فهرست سیاه تحریم‌ها اضافه کرد.

ایالات متحده آمریکا روز جمعه، ۱۷ آذرماه، با انتشار اسامی سه شرکت چینی که در زمینه تولید نخ، شکر و ترانسفورماتور فعال هستند، آنها را به سوء استفاده از اویغورها و دیگر اقلیت‌های ساکن چین به عنوان نیروی کار اجباری متهم کرد.

آمریکا می‌گوید چین با بازداشت صدها هزار اویغور منطقه سین کیانگ، آنها را به اردوگاه‌های کار اجباری اعزام می‌کند. چین این امر را به‌رغم وجود شواهد گسترده و اسناد متعدد، «دروغ قرن» می‌خواند.

سه شرکت یاد شده چینی بر اساس قانون «پیش‌گیری از کار اجباری اویغورها در چین» که آمریکا دو سال پیش تصویب کرد، به لیست سیاه اضافه شدند. تاکنون ۳۰ شرکت‌ چینی در چهارچوب این قانون تحریم شده است.

لیو پنگیو، سخنگوی سفارت چین در آمریکا، به رویترز گفت که اقدام آمریکا «دروغی برای تحت تاثیر قرار دادن رفاه ساکنان سین کیانگ و توسعه چین» است.

بیشتر در این باره:

آمریکا سه شرکت چینی را به فهرست موسساتی افزود که از کار اجباری اویغورها استفاده می‌کنند

او در ادامه گفت که دولت پکن از هر اقدامی برای دفاع از حقوق شرکت‌هایش فروگذاری نخواهد کرد.

آلخاندرو مایورکاس، وزیر امنیت میهن آمریکا، روز جمعه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد گمرک‌ها و نهادهای مرزبانی این کشور از ژوئیه پارسال شش هزار محموله وارداتی از چین به ارزش دو میلیارد دلار را بررسی کرده تا مطمئن شوند شرکت‌های چینی تولیدکننده این محصولات از اویغورها به عنوان نیروی کار اجباری و بدون دستمزد استفاده نمی‌کنند.

او در ادامه تصریح کرد ایالات متحده آمریکا متعهد به مقابله با نیروی کار اجباری و پاسخگو کردن شرکت‌هایی است که حقوق بشر را نقض می‌کنند و شرکت‌های چینی باید ثابت کنند که از نیروی کار اجباری استفاده نمی‌کنند.

نهادهای بین‌المللی و دولت‌های غربی می‌گویند، چین بیش از یک میلیون نفر از ترک‌های مسلمان اویغور ساکن منطقه سین‌کیانگ را در اردوگاه‌های کار اجباری بازداشت کرده و در تلاش برای «نسل‌کشی» ساکنان این منطقه است.

حکومت چین پس از سال‌ها انکار سرکوب و بازداشت گسترده اقلیت‌های قومی و مذهبی ادعا می‌کند که این اردوگاه‌ها مراکز بازپروری هستند و هدف از تشدید کنترل‌های امنیتی در ایالت سین کیانگ «مقابله با افراط‌گرایی و پیشگیری از تروریسم» است.

با استفاده از گزارش‌های رویترز، رادیوفردا/ د. خ./ ف. دو.