رسانههای آمریکایی گزارش دادهاند که نیروهای ویژه ایالات متحده ماه گذشته یک کشتی باری را که از چین به سوی ایران در حرکت بود، در اقیانوس هند متوقف کرده و محمولهای با «کاربردهای نظامی احتمالی» را ضبط کردهاند.
در گزارشها، این عملیات کمسابقه در دریا در چارچوب تلاش واشینگتن برای جلوگیری از بازسازی توان تسلیحاتی تهران توصیف شده است.
روزنامه والاستریت جورنال روز جمعه ۲۱ آذر از قول یک منبع آمریکایی خبر داد که یک تیم عملیات ویژه آمریکا چند صد مایل دورتر از سواحل سریلانکا وارد این کشتی شده است.
یک مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود روز شنبه ۲۲ آذر در این مورد به نیویورکتایمز گفت که محموله ضبطشده شامل قطعاتی با «کاربرد دوگانه» بوده که میتوانند هم در مصارف غیرنظامی و هم در ساخت سلاحهای متعارف مورد استفاده قرار گیرند.
منبع والاستریت جورنال گفته است که این اقلام پس از توقیف «منهدم» شدهاند و کشتی پس از پایان عملیات اجازه ادامه مسیر یافته است.
این گزارشها میافزایند که ایالات متحده حرکت این محموله را از زمان خروج از چین زیر نظر داشته است.
مقامهای یادشده که به دلیل نداشتن مجوز اظهارنظر علنی نخواستند نامشان فاش شود، جزئیات بیشتری دربارهٔ نوع دقیق اقلام ارائه نکردند.
سخنگوی فرماندهی هند–اقیانوس آرام آمریکا نیز از اظهارنظر در اینباره خودداری کرده است.
این اقدام در شرایطی انجام شده که نگرانیها دربارهٔ ازسرگیری درگیری میان ایران و اسرائیل افزایش یافته است.
به گفته مقامهای آمریکایی، ایران پس از جنگ کوتاهمدت تابستان گذشته، که ۱۲ روز به طول انجامید و بیش از هزار کشته بر جای گذاشت، تلاش میکند ذخایر موشکهای دوربرد و پهپادهای خود را بازسازی کند.
در جریان آن درگیری، بمبافکنهای رادارگریز آمریکا به تأسیسات هستهای ایران حمله کردند؛ حملهای که واشینگتن میگوید برنامه هستهای ایران را «بهطور قابل توجهی تضعیف» کرده، هرچند مقامها و تحلیلگران منطقهای از احتمال بروز درگیری تازه سخن میگویند.
مقامهای آمریکایی میگویند تهران برای افزایش شمار سلاحهای خود، ناچار به واردات قطعاتی است که بسیاری از آنها بهدلیل کاربردهای غیرنظامی، بهسختی مشمول تحریمهای صریح میشوند؛ از جمله ریزتراشهها و نرمافزارهای مورد استفاده در سامانههای هدایتشونده و پهپادها.
واشینگتن در سالهای اخیر تلاش کرده انتقال چنین کالاهایی را مهار کند.
به نوشته رسانههای آمریکایی، ایالات متحده در جریان جنگ اوکراین نیز کوشیده است ارسال اقلام با کاربری دوگانه از شرکتهای چینی به روسیه را مختل کند، اما عملیات اخیر در اقیانوس هند نخستین موردی است که این تلاشها به اقدام نظامی مستقیم علیه یک کشتی تجاری در مسیر بینالمللی انجامیده است.
خبر یورش نیروهای آمریکایی به یک کشتی در اقیانوس هند تنها چند روز پس از آن منتشر میشود که ایالات متحده یک نفتکش غولپیکر را هم در دریای کارائیب در سواحل ونزوئلا توقیف کرد.
این نفتکش از سال ۲۰۲۲ تحت تحریم وزارت خزانهداری ایالات متحده قرار دارد و واشینگتن آن را بخشی از ناوگانی میداند که بهطور غیرقانونی نفت ایران را قاچاق میکردهاند.