رئیسجمهور اوکراین میگوید کشورش ممکن است در ازای دریافت تضمینهای امنیتی محکم و قابل اعتماد از طرف غرب، از خواسته دیرینه خود برای پیوستن به سازمان ناتو چشمپوشی کند.
ولودیمیر زلنسکی روز یکشنبه ۲۳ آذر پیش از دیدار با هیئت مذاکرهکنندۀ ایالات متحده در برلین، این موضوع را در جمع خبرنگاران مطرح کرد.
او گفت که اوکراین در راستای تلاشها برای خاتمۀ جنگ با روسیه، قصد دارد از پیوستن به ناتو، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، صرفنظر کرده و در مقابل، تضمینهای امنیتی از غرب را بهعنوان راهحل جایگزین بپذیرد.
خبرگزاریها نوشتهاند با این حال، کنار گذاشتن ورود به ناتو تصمیم سادهای برای زلنسکی نخواهد بود، زیرا عضویت در این اتحادیه، هدفی است که در قانون اساسی اوکراین نوشته شده است.
زلنسکی در پاسخ به سؤال یک خبرنگار در این زمینه، در چت شبکۀ اجتماعی واتساپ نوشت: «از همان ابتدا، تمایل اوکراین پیوستن به ناتو بود که تضمین امنیتی واقعی است.»
او افزود علیرغم این، «برخی متحدان ما از جمله ایالات متحده و اروپا از این اتفاق حمایت نکردند.»
به گفته زلنسکی، در ازای نپیوستن به ناتو، «تضمینهای امنیتی دوجانبه بین اوکراین و ایالات متحده، تضمینهای مشابه ماده ۵ [از منشور ناتو] برای ما از سوی ایالات متحده، و تضمینهای امنیتی همکاران اروپایی، و همچنین سایر کشورها از جمله کانادا و ژاپن، فرصتی برای جلوگیری از حمله مجدد روسیه خواهد بود.»
او در عین حال تأکید کرد که هرگونه تضمین اینچنینی باید از نظر قانونی الزامآور باشد.
رئیسجمهور اوکراین قرار است روز دوشنبه، ۲۴ آذر، در برلین مذاکرات را با فرستادگان دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، بر سر چگونگی خاتمۀ جنگ فرسایشی این کشور با روسیه ادامه دهد.
هیئت زلنسکی روز یکشنبه بیش از پنج ساعت با استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ، و جرد کوشنر، داماد رئیسجمهور ایالات متحده، دیدار و مذاکره کرد.
ویتکاف پس از این دیدار در شبکۀ ایکس نوشت که «پیشرفت زیادی [در مذاکرات] حاصل شده و آنها صبح فردا دوباره دیدار خواهند کرد». با این حال هنوز جزئیاتی از محتوای این مذاکرات منتشر نشده است.
ترامپ برای پایان دادن به جنگ نزدیک به چهار ساله میان روسیه و اوکراین فشار بسیار میآورد، اما کییف و متحدانش در اروپا تلاش میکنند از توافقی که به نفع روسیه باشد، اجتناب کنند.
سؤالات مهمی دربارۀ امتیازات ارضی اوکراین برای دستیابی به صلح، تضمینهای امنیتی آینده برای کییف، و اینکه آیا مسکو با هر پیشنهادی که اروپاییها و آمریکاییها تدوین کنند، موافقت خواهد کرد یا نه، هنوز باقی است.
فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، که رسما میزبان مذاکرات دو روز اخیر به حساب میآید در این زمینه در شبکۀ ایکس نوشت: «ما در اوکراین به یک صلح پایدار نیاز داریم. سؤالات دشواری پیش روی ماست، اما مصمم هستیم که پیش برویم.»
زلنسکی پیش از این گفته بود که دولت دونالد ترامپ از اوکراین خواسته نیروهای خود را از منطقه دونباس خارج کند و واشینگتن سپس یک «منطقه اقتصادی آزاد» در بخشهایی که کییف در حال حاضر کنترل میکند، ایجاد کند.
پیش از این ایالات متحده پیشنهاد کرده بود که کییف بخشهایی از دونباس را که هنوز کنترل میکند به روسیه تحویل دهد، اما رئیسجمهور اوکراین بعدتر گفت که واشینگتن نسخهای از مصالحه را پیشنهاد کرده که در آن نیروهای اوکراینی عقبنشینی میکنند، اما نیروهای روسی به قلمرو پیشروی نمیکنند تا جای آنها را بگیرند.
او که بر «مصالحۀ عادلانه» تأکید کرده بود، روز یکشنبه نیز گفت امیدوار است واشینگتن از ایدۀ نگه داشتن خط مقدم در جایی که هست حمایت کند، به جای اینکه اوکراین کل منطقه دونباس را که مسکو مطالبه میکند، واگذار کند.
زلنسکی به خبرنگاران گفت: «عادلانهترین گزینه ممکن این است که در جایی که هستیم بمانیم.»
او افزود: «مهمترین چیز این است که این طرح تا حد ممکن عادلانه باشد، اول از همه برای اوکراین، زیرا روسیه بود که جنگ را آغاز کرد.»
با این حال در روسیه، یوری اوشاکوف، دستیار کرملین، تردید شدیدی نسبت به موفقیت دور تازه مذاکرات ابراز کرد.
او در پیامی ویدئویی گفت: «بعید میدانم مشارکت اوکراینیها و اروپاییها در مذاکرات بر سر متن قرارداد آتشبس سازنده باشد.»
اوشاکوف تأکید کرد که مسکو اسناد جدید را ندیده، اما «اگر اصلاحات مرتبطی وجود داشته باشد، اعتراضهای بسیار قوی خواهیم داشت، زیرا موضع خود را بسیار واضح بیان کردهایم که به نظر میرسد برای آمریکاییها کاملاً روشن بود.»
