اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ، طی مصاحبه‌ای با یک روزنامه ژاپنی گفت که «ایران و آمریکا در عراق مسائل مشترک دارند و مانعی هم برای همکاری ندارند.»
وی در این مصاحبه که روز شانزدهم تیر با روزنامه آساهی ژاپن انجام شده اما روز چهارشنبه ۱۸ تیر در رسانه‌ها بازتاب یافته در پاسخ به این پرسش که «اگر ایران بخواهد، می‌تواند با آمریکا یا عربستان همکاری کند؟» گفت: «بله، بستگی به موقعیت دارد و اگر لازم باشد، همکاری از طرف ایران انجام می‌شود.»
هاشمی رفسنجانی افزود: «کشورهای بزرگ در مسایل جهانی منافع مشترک دارند و ایران و آمریکا هم در عراق مسایل مشترک دارند و مانعی هم برای همکاری نداریم. اگر دو کشور لازم بدانند که نیاز به همکاری است، ممکن است برنامه‌ریزی کنند.»
رئیس جمهوری اسبق ایران در ادامه گفت: «عراق درگیر مقابله با تروریسم است و ایران هم در خارج با این موضوع درگیر است. آمریکایی‌ها هم مشکلات زیادی با تروریسم دارند. به نفع همه کشورهای دنیاست که شرّ تروریسم را از سر مردم کوتاه کنیم.»
هاشمی رفسنجانی در پاسخ به این سؤال که «همکاری ایران و آمریکا برای مقابله با تروریسم چگونه خواهد بود؟» گفت: «الان آمریکا می‌خواهد کاری برای عراق بکند. ما هم می‌خواهیم کاری بکنیم. هر وقت لازم شد که این کارها در حالت همکاری باشد، طبعاً مذاکره می‌شود.»
پیش از این گمانه‌زنی‌هایی در مورد احتمال همکاری ایران و آمریکا برای مقابله با تهدید داعش در عراق در رسانه‌ها منتشر شده بود تا این‌که جان کری، وزیر خارجه آمریکا، روز ۲۹ خرداد احتمال همکاری با ایران درباره بحران عراق را منتفی دانست، اما در عین حال احتمال داد که واشینگتن با تهران در این مورد تبادل اطلاعات داشته باشد.
آقای کری تأکید کرد که وی پیشنهادی برای همکاری با ایران در مورد حل بحران عراق نداده است و نمی‌داند این اخبار از کجا می‌آید.
با این حال در همان روز باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا در جمع خبرنگاران در واشینگتن گفت که ایالات متحده معتقد است که اگر «ایران نیز همچون آمریکا بر اتحاد مردم عراق و احترام برابر به حقوق شیعیان و سنی‌ها» در این کشور تاکید داشته باشد٬ می‌تواند «نقش سازنده‌ای» در ایجاد ثبات در عراق ایفا کند.
پیش از او، حسن روحانی٬ رئیس جمهور ایران٬ روز ۲۴ خردادماه اعلام کرده‌بود که «هرگاه آمریکا علیه داعش اقدامی کرد٬ می‌شود درباره همکاری با این کشور فکر کرد».
پیشروی‌های گروه سنی‌مذهب تندرو «دولت اسلامی عراق و شام»، داعش، که هم‌اینک بخش‌هایی از دو کشور عراق و سوریه را تصرف کرده و در آن اعلام یک «دولت اسلامی» کرده‌است باعث نگرانی دولت عراق و هم‌پیمانان آمریکایی و ایرانی این دولت شده‌است.
مسئله حضور سپاه در عراق و موضوع ارسال هواپیما
هاشمی رفسنجانی در ادامه مصاحبه خود با روزنامه آساهی به این پرسش نیز پاسخ داد که «نشریات خارجی گزارش می‌دهند که سپاه پاسداران در عراق حضور دارند. آیا درست است؟»
آقای رفسنجانی گفت: «ایرانی‌ها به عنوان مشاور در عراق هستند و حضور نظامی ندارند. چون در مبارزه با تروریسم، مسایلی هست که همه باید مشاوره بدهند. قبلاً هم در حدود مسایل امنیتی به مسئولین عراق مشاوره می‌داد.»
در این مصاحبه هم‌چنین از وی سؤال شد که «مطبوعات خارجی که ما رصد می‌کنیم، اخیراً گفتند ۵ فروند هواپیمای سوخو از ایران وارد عراق شد. آیا تأیید می‌کنید؟»
آقای رفسنجانی پاسخ داد: «هنوز مسئله مسلّمی نیست. عراق رسماً از سازمان و کشورهای عضو آن برای مبارزه با تروریسم تقاضای کمک کرده. عراقی‌ها می‌گویند از بلاروس و روسیه خریدند. البته موضوع ایران مطرح شده‌است. اگر بنا باشد هواپیمایی به عراق برای مبارزه با تروریسم بفروشیم، مخالفتی نداریم. هواپیمای سوخو مال روسیه است که هم ما داریم و هم عراقی‌ها داشتند.»
روز چهارشنبه، هیجدهم تیر، مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، نیز در یک نشست خبری در پاسخ به این سؤال خبرگزاری مهر که «ایران ۷ جنگنده از جنگنده‌های پناهنده شده به ایران در جنگ عراق را به این کشور بازگردانده است»، گفت: «ایران هیچگونه تسلیحات و هواپیمایی به عراق ارسال نکرده است.»
مؤسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک اخیراً خبر داده بود که ایران روز دهم تیرماه هفت جنگنده سوخو- ۲۵ به دولت عراق تحویل داده است.
خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران، ایرنا، روز جمعه ۱۳ تیرماه از کشته شدن یک خلبان ایرانی «در سامرای عراق و به هنگام دفاع از حریم اهل بیت» خبر داد.
